Sinh ra và lớn lên tại vùng quê ven biển thuộc phường Hòa Hiệp Nam, thị xã Đông Hòa, tỉnh Phú Yên, tuổi thơ của anh Trần Văn Vũ gắn liền với hình ảnh những cây xương rồng gai góc mọc hoang dại trên những triền cát trắng trải dài. Người dân địa phương thường gọi loài cây này là "lưỡi rồng", tên khoa học của nó là Nopalea cochenillifera. Ít ai ngờ rằng, loài cây gai góc, quen thuộc ấy lại chính là khởi nguồn cho hành trình lập nghiệp đầy thú vị của anh sau này.
Sau khi tốt nghiệp phổ thông, chàng trai trẻ Trần Văn Vũ rời xa quê hương, vào TP.HCM để theo đuổi ước mơ trở thành kỹ sư xây dựng. Anh miệt mài học tập, tốt nghiệp đại học và bắt đầu sự nghiệp của mình tại thành phố năng động này. Cuộc sống tưởng chừng như sẽ gắn liền với những công trình xây dựng, những bản vẽ kỹ thuật, nhưng rồi một cơ duyên bất ngờ đã đưa anh đến với con đường khởi nghiệp đầy chông gai nhưng cũng tràn đầy hứng khởi.
Trong một lần tình cờ đọc sách báo, anh Vũ bắt gặp thông tin về cây lưỡi rồng quê mình. Anh ngạc nhiên khi biết rằng, loài cây tưởng chừng như chỉ có tác dụng làm hàng rào, chắn gió cát ấy lại chứa đựng nhiều hoạt chất dinh dưỡng quý giá và được sử dụng rộng rãi trong y học, thực phẩm ở nhiều quốc gia trên thế giới như Mỹ, Mexico, Ấn Độ... Người ta dùng lưỡi rồng để chế biến thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, thậm chí là các loại thuốc chữa bệnh. Anh cũng biết được rằng, ở các nước này, lưỡi rồng đã được nghiên cứu chuyên sâu, đầu tư bài bản và phát triển thành một ngành kinh tế mang lại hiệu quả cao.
Từ bỏ bê tông cốt thép, kỹ sư xây dựng Trần Văn Vũ về quê "biến" loài cây mọc dại trên cát thành "mỏ vàng". Ảnh: Dân trí
Tìm hiểu kỹ hơn, anh Vũ nhận thấy ở Việt Nam, cây lưỡi rồng tuy phổ biến nhưng lại chưa được chú trọng đầu tư và phát triển đúng mức. Phần lớn người dân chỉ biết đến công dụng làm thực phẩm đơn giản như luộc, nấu canh. Trong khi đó, với khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp, Việt Nam hoàn toàn có thể trồng và chế biến lưỡi rồng thành những sản phẩm có giá trị kinh tế cao.
Ý tưởng khởi nghiệp bắt đầu nhen nhóm và thôi thúc trong anh. Hình ảnh những cánh đồng lưỡi rồng xanh mướt trải dài trên cát trắng quê nhà cứ hiện lên trong tâm trí. Anh khao khát được khai thác tiềm năng của loài cây này, góp phần phát triển kinh tế quê hương, tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương.
Năm 2018, anh Vũ quyết định từ bỏ công việc ổn định tại TP.HCM, trở về Phú Yên với hai bàn tay trắng và một quyết tâm cháy bỏng. Anh bắt đầu khởi nghiệp với mảnh đất 300m2, trồng những cây lưỡi rồng đầu tiên. Sau 6 năm, anh đã sở hữu 5ha đất trồng lưỡi rồng tại thị xã Đông Hòa và thành phố Tuy Hòa.
Hành trình khởi nghiệp của anh Vũ không chỉ có hoa hồng mà còn đầy chông gai. Quyết định trồng lưỡi rồng trên diện rộng của anh ban đầu vấp phải sự phản đối, thậm chí là những lời gièm pha, nghi ngờ từ người thân, bạn bè. "Ai đời lại đi trồng cây dại!", "Chắc khùng rồi!" - đó là những lời anh thường xuyên nghe thấy. Bởi lẽ, trong mắt nhiều người, lưỡi rồng chỉ là loài cây mọc hoang, chẳng mấy giá trị.
Vùng nguyên liệu cây xương rồng của anh Trần Văn Vũ. Ảnh: Báo Phú Yên
Thực tế, việc trồng lưỡi rồng không quá khó khăn, năng suất cũng khá cao, đạt 50-80 tấn/ha mỗi năm. Giá bán cũng tương đối ổn định, khoảng 2.000-3.000 đồng/kg. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất mà anh Vũ phải đối mặt là làm sao để chế biến và đưa sản phẩm từ lưỡi rồng đến tay người tiêu dùng.
Ban đầu, anh tập trung vào ngành thực phẩm, kết hợp lưỡi rồng với gạo để làm bún, phở, bánh tráng... Nhưng con đường này không mấy thuận lợi. Chi phí sản xuất cao trong khi doanh thu thấp khiến lợi nhuận thu về không đáng kể.
Không nản lòng, anh Vũ tìm đến các chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ sinh học, hóa học, thực phẩm để tìm hướng đi mới. Sau thời gian nghiên cứu, anh quyết định chuyển sang lĩnh vực mỹ phẩm, áp dụng công nghệ chiết xuất dưỡng chất từ lưỡi rồng tươi.
Để hiện thực hóa ý tưởng này, anh mạnh dạn đầu tư hàng tỷ đồng mua sắm máy móc, thiết bị hiện đại và tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia. Nỗ lực của anh đã được đền đáp khi cho ra đời nhiều dòng mỹ phẩm từ lưỡi rồng, nhanh chóng nhận được sự đón nhận của thị trường. Hiện tại, mỗi tháng, anh thu về khoảng 200 triệu đồng từ việc kinh doanh mỹ phẩm.
Anh Vũ tìm hướng đi mới cho cây lưỡi rồng. Ảnh: Báo Phú Yên
Không chỉ làm giàu cho bản thân, anh Vũ còn tạo công ăn việc làm cho 20 lao động tại địa phương với mức thu nhập ổn định. Hai xưởng sản xuất của anh đã góp phần giải quyết việc làm, cải thiện đời sống cho người dân, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn.
Mô hình trồng và chế biến lưỡi rồng của anh Vũ không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn được đánh giá cao về mặt môi trường. Việc phủ xanh đất cát bằng lưỡi rồng góp phần cải thiện môi trường, chống xói mòn, đặc biệt là trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn ra ngày càng phức tạp.
Thành công bước đầu của anh Vũ là minh chứng cho tinh thần dám nghĩ dám làm, vượt qua khó khăn để chinh phục thử thách. Câu chuyện của anh truyền cảm hứng cho những người trẻ dám theo đuổi đam mê, khởi nghiệp từ chính những tiềm năng của quê hương.