Mới đây, một độc giả gửi câu hỏi tư vấn pháp luật về Tạp chí Đời sống & Pháp luật với nội dung: "Theo luật giao thông đường bộ hiện hành ở Việt Nam, trong những trường hợp nào thì người điều khiển xe máy được phép rẽ phải tại ngã tư khi đèn giao thông đang hiển thị màu đỏ? Liệu có biển báo hoặc tín hiệu nào đặc biệt cho phép hành động này?".
Trả lời:
Theo điểm c khoản 4 Điều 11 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 thì tín hiệu giao thông màu đỏ là tín hiệu cấm đi. Cho nên người điều khiển phương tiện tham gia giao thông khi gặp đèn đỏ sẽ không được rẽ phải. Tuy nhiên có 5 trường hợp sau người điều khiển xe máy được phép rẽ phải khi gặp đèn đỏ:
- Có hiệu lệnh của người điều khiển giao thông về việc cho phép rẽ phải khi đèn đỏ;
Khoản 2 Điều 11 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định, người tham gia giao thông phải chấp hành báo hiệu đường bộ theo thứ tự ưu tiên từ cao xuống thấp:
Hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.Tín hiệu đèn giao thông.Biển báo hiệu đường bộ.Vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác trên mặt đường.Các thiết bị phụ trợ khác như cọc tiêu, tường bảo vệ, rào chắn, đinh phản quang...
- Có đèn tín hiệu hình mũi tên/hình xe mô tô cho phép rẽ phải và đang chuyển màu xanh;
Nếu đèn tín hiệu mũi tên hoặc hình xe mô tô chuyển màu xanh, người điều khiển xe máy được phép rẽ phải.
- Có biển báo phụ cho phép rẽ phải khi đèn đỏ;
Trường hợp có biển báo phụ đặt bên cạnh tín hiệu đèn giao thông, cho phép rẽ phải khi đèn đỏ, người điều khiển xe máy có thể di chuyển theo hướng dẫn.
- Có vạch mắt võng trên mặt đường;
Theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 41:2024/BGTVT, vạch mắt võng được sử dụng để báo hiệu không được dừng phương tiện trong phạm vi phần đường có bố trí vạch này. Nếu phần đường có vạch mắt võng cho phép rẽ phải, người điều khiển xe máy có thể rẽ mà không cần chờ đèn tín hiệu.
- Có tiểu đảo phân luồng cho phép rẽ phải trước khi đến đèn giao thông.
Nếu người tham gia giao thông rẽ phải khi đèn đỏ nhưng không thuộc 5 trường hợp trên, tài xế sẽ bị xử phạt lỗi không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông (vượt đèn đỏ).
Người điều khiển phương tiện tham gia giao thông khi gặp đèn đỏ sẽ không được rẽ phải, trừ 5 trường hợp. Ảnh minh họa
Dù được phép rẽ phải trong các trường hợp trên, người điều khiển xe máy cần:
Bật đèn xi nhan phải.
Nhường đường cho người đi bộ và các phương tiện khác.
Trong trường hợp người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy hoặc các loại xe tương tự xe mô tô, xe gắn máy có hành vi rẽ phải gặp đèn đỏ trái quy định thì sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại khoản 7 Điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP như sau:
- Phạt tiền từ 4 triệu đồng đến 6 triệu đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau:
+ Đi ngược chiều của đường một chiều, đi ngược chiều trên đường có biển “Cấm đi ngược chiều”, trừ hành vi vi phạm quy định tại điểm b khoản 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP và các trường hợp xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ khẩn cấp theo quy định; điều khiển xe đi trên vỉa hè, trừ trường hợp điều khiển xe đi qua vỉa hè để vào nhà, cơ quan;
+ Điều khiển xe đi vào đường cao tốc, trừ xe phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc;
+ Không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông;
+ Không chấp hành hiệu lệnh, hướng dẫn của người điều khiển giao thông hoặc người kiểm soát giao thông;
+ Không nhường đường hoặc gây cản trở xe được quyền ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên đi làm nhiệm vụ.
Theo đó, mức phạt lỗi rẽ phải gặp đèn đỏ năm 2025 đối với xe máy sẽ là từ 4 triệu đồng đến 6 triệu đồng. Bên cạnh đó, người vi phạm cũng sẽ bị trừ 04 điểm giấy phép lái xe theo quy định tại điểm b khoản 10 Điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP.