Trung Quốc lợi dụng khủng hoảng Ukraina gây hấn ở Biển Đông?

Theo đài Tiếng nói nước Nga, tranh chấp Việt-Trung đã trở nên nghiêm trọng, sau khi Bắc Kinh hạ đặt giàn khoan nổi cách bờ biển Việt Nam 120 hải lý. Hành động này mâu thuẫn với tất cả những gì đã xảy ra trong quan hệ song phương kể từ tháng 10/2013.

Nhà chính trị học Nga Grigory Lokshin nhận xét: “Vào tháng 10/2013, tại cuộc đàm phán giữa hai thủ tướng, Việt Nam và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận quan trọng. Hai bên đã thành lập các nhóm làm việc, ở Vịnh Bắc Bộ đã mở rộng khu vực tham dò và khai thác chung các mỏ tài nguyên phát hiện ở đây. Và đột nhiên, công ty dầu khí Trung Quốc đã đặt giàn khoan nước sâu (giàn khoan duy nhất được chế tạo ở Trung Quốc) nằm ở cửa ngõ vào Đà Nẵng. Hành động này vi phạm vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam. Mặc dù, Trung Quốc đã ký vào Công ước năm 1982 về các vùng kinh tế 200 hải lý của các quốc gia ven biển”.

Theo nhà chính trị học Nga, có một số nguyên nhân dẫn đến hành động này. Trong ban lãnh đạo Trung Quốc có những mâu thuẫn nội bộ, có những xu hướng và thế lực khác nhau và một số thế lực muốn Trung Quốc hành động ráo riết hơn trong khu vực Biển Đông.

Nhưng lý do chính là chính sách của Trung Quốc đối với Mỹ. Bắc Kinh thường xuyên kiểm tra sự sẵn sàng của Washington trong việc bảo vệ lợi ích không chỉ các đồng minh, mà còn các quốc gia khác, bao gồm các nước Đông Á. Bắc Kinh muốn để các nước Đông Á thấy rõ rằng, họ không nên dựa vào Mỹ, bởi vì Washington không đi xa hơn những tuyên bố về sự cần thiết phải chung sống hoà bình và giải quyết tất cả các vấn đề thông qua thương lượng. Trung Quốc rõ ràng đang cố gắng “ép” Mỹ ra khỏi khu vực Đông Á.

Theo ông Grigory Lokshin, cuộc khủng hoảng Ukraina tạo môi trường “thuận lợi” cho các hành động mới ở Trung Quốc. Cả Mỹ và Châu Âu đang tập trung vào cuộc khủng hoảng này và không thể tìm cách ra khỏi nó. Có lẽ, Bắc Kinh hy vọng rằng, trong điều kiện này Washington không muốn để có thêm những cơn đau đầu do tình hình ở Biển Đông.

Ông Lokshin nói: “Khó dự đoán cuộc xung đột giữa Trung Quốc và Việt Nam sẽ diễn biến như thế nào. Theo tôi, cuộc tranh chấp này sẽ không dẫn đến đụng độ quân sự. Cả Việt Nam và Trung Quốc đều không muốn như vậy”.

Vào những ngày đầu của cuộc xung đột, phía Việt Nam ghi nhận 2 tàu cảnh sát biển, 8 tàu kiểm ngư bị hư hại do bị tàu tuần tiễu Trung Quốc đâm vào, do bị vòi rồng phun vỡ kính và khiến cho 6 nhân viên kiểm ngư bị thương.