Trung Quốc đang "gài bẫy" Philippines ở Biển Đông?

Báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) của Hong Kong ngày 4/4 dẫn lời các chuyên gia khu vực nhận định rằng căng thẳng Philippines-Trung Quốc hiện đang dâng cao và một hành động sai lầm cũng có thể khiến Bắc Kinh chiếm những hòn đảo đang tranh chấp.

Ông Chito Santa Romana - cựu trưởng văn phòng ABC News ở Bắc Kinh và từng được nhắm làm Đại sứ Philippines tại Trung Quốc - cảnh báo nguy cơ xảy ra một cuộc xung đột chớp nhoáng nhưng dữ dội, nếu Manila mắc sai lầm. Theo ông, Các lực lượng vũ trang Philippines không được phép phạm phải sai lầm.
Ngày 3/4, phát biểu tại diễn đàn "Nhận biết thế kỷ 21 Trung Quốc", ông Santa Romana cảnh báo Philippines cần cảnh giác với chiến lược "bắp cải" (chiến lược bao vây) của Trung Quốc. Ông nói: "Nếu chúng ta (Philippines) mắc phải sai lầm - như đâm vào tàu, bắt giữ ngư dân, bắn vào ngư dân của họ (Trung Quốc), tôi nghĩ rằng chúng ta mất đảo".

Ngày 29/3, quân đội Philippines đã sử dụng một tàu tiếp vận nhỏ vượt qua tàu công vụ Trung Quốc phong tỏa một đơn vị đồn trú Philippines trên Bãi Cỏ Mây (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam).

Bãi Cỏ Mây là một bộ phận của quần đảo Trường Sa - một chuỗi đảo nhỏ gần tuyến hàng hải, có các ngư trường phong phú và được cho là nằm trên một trữ lượng dầu khí rất lớn. Một đơn bị thủy quân lục chiến Philippines nhỏ đang đóng quân trên một tàu đổ bộ mắc cạn trong năm 1999 để đánh dấu chủ quyền của Philippines.

Marwyn Samuels, một chuyên gia về Trung Quốc tại Đại học Syracuse và là giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Thanh Hoa (Bắc Kinh), cho biết việc tàu Trung Quốc ngăn chặn tàu tiếp vận Philippines là nguy hiểm. Ông nói: "Có quá nhiều rủi ro không thể dự đoán. Sự cố sẽ xảy ra, nếu ai đó hành động sai lầm vào thời điểm nhạy cảm. Tình hình sẽ leo thang và vì vậy, đó là điều đáng lo ngại".

Manila và Washington đang sẵn sàng ký thỏa thuận cho phép gia tăng sự hiện diện quân sự của Mỹ ở Philippines.

Việc tàu công vụ Trung Quốc ráo riết ngăn chặn các tàu tiếp vận đã khuấy động làn sóng phản đối ở Philippines. Một cuộc biểu tình đã được tổ chức ngày 3/4 trước lãnh sự quán Trung Quốc tại Manila để phản đối việc các tàu cảnh sát biển Trung Quốc "quấy rối" tàu tiếp tế của Philippines.

Tại một cuộc họp của các quan chức ASEAN cao cấp ở  Myanmar 31/3, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Philippines Evan Garcia nhấn mạnh tầm quan trọng của Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) sau khi Manila ngày 30/3 nộp đơn kiện lên Liên Hợp Quốc, thách thức tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông.