Ông Bhríu Pố trú tạ? thôn A Rớh, xã Lăng, huyện Tây G?ang (Quảng Nam), ngườ? được mệnh danh là “vua sâm ba kích” luôn gắn chặt vớ? nú? rừng và những cây ba kích của mình. Trăn trở lớn nhất của ông là làm thế nào để g?ống cây quý h?ếm này trở thành loạ? cây chủ lực g?úp nhân dân địa phương thoát nghèo.
“Trồng ba kích dễ như khoa? lang”
Cơn mưa xố? xả kh?ến con đường đến vớ? vườn sâm ba kích của g?à Bhríu Pố càng thêm trơn trượt khó đ?. Vượt qua một con suố? và ngọn đồ? nhỏ, chúng tô? được g?à t?ếp trong căn nhà duông trên đỉnh đồ?. Ch?êu ngụm trà nóng cho bớt cá? lạnh, g?à Bhríu Pố nó?: “Bây g?ờ thì tô? đã chứng m?nh cho mọ? ngườ? thấy mình không “đ?ên”. Vì hồ? mớ? mang cây ba kích về trồng a? cũng bảo đó là cây của rừng tự nh?ên nó mọc sao mà trồng được. Còn g?ờ đây, vớ? tô? trồng ba kích dễ như trồng khoa? lang thô?. Cắt thân ra, g?âm hom rồ? trồng xuống đất là đợ? ngày thu hoạch”.
G?à Bhríu Pố bảo trồng cây ba kích cũng chẳng khó khăn gì, quan trọng là kh? lựa chọn phần thân để g?âm hom thì chỉ nên chọn phần thân to khỏe và gần gốc rồ? trồng nơ? đất nú? đồ? râm mát. Vừa nó?, g?à vừa chỉ tay ra ngọn đồ? có hơn 6.000 gốc ba kích của mình. Hôm chúng tô? lên, những cây ba kích của g?à Pố đã mọc lá xanh tốt, thân to bằng cọng đũa và dà? từ 1 - 2m. Mỗ? gốc ba kích bám lấy các cây lớn hoặc các khúc gỗ do g?à cắm xuống mà v?n leo.
Nhanh nhẹn dùng ch?ếc xà beng đào, tay bươ? đất rồ? đưa lên một chùm rễ ba kích có kích thước to bằng ngón chân cá?, g?à Bríu Pố chậm rã? g?ả? thích: “Để cho cây ra rễ to và chất lượng thì chế độ nước và phân bón lúc g?âm hom là cực kỳ quan trọng. Muốn cây s?nh trưởng tốt, lượng phân bón cần vừa phả?, nước luôn đủ chứ chỉ cần một ngày th?ếu nước là cây yếu hoặc chết ngay. Tốt nhất nên trồng ba kích vào khoảng thờ? g?an từ tháng 10 đến tháng 1 năm sau để tận dụng nước trờ? tướ? cho cây dễ s?nh trưởng. Đó là và? bí quyết của tô? sau nh?ều năm ngh?ên cứu, trồng loạ? cây này”. Vớ? vua sâm ba kích, chính loạ? cây này đã g?úp g?a đình ông có cuộc sống ổn định. “Mình trồng quanh năm suốt tháng, cứ thu hoạch xong là trồng cá? mớ?.
G?à Bhríu Pố và những củ sâm ba kích của mình. Ảnh: Đ.Đ
Mỗ? lần thu hoạch thường khoảng 2.000 cây. Cứ 3 - 4 cây thì cho 1kg rễ ba kích tươ?, g?á mỗ? ký ba kích tươ? khoảng 400 ngàn đồng. Mà đắt hàng lắm, các lá? buôn, ngườ? dướ? xuô? gử? nhờ ngườ? thân quen ở đây lên mua hết. Nh?ều lúc phả? đặt trước chứ không có hàng đâu” – g?à Pố nó?. Chúng tô? hỏ? g?à vì sao không trồng nh?ều hơn nữa, ông thật thà bảo: “Trồng 6.000 cây là đủ ăn rồ? chứ trồng nh?ều để làm ch?. Mình chỉ trồng kín trên ngọn đồ? của mình thô?”.
Cây k?nh tế
Bây g?ờ, g?à Bhríu Pố trồng ba kích cũng chuyên ngh?ệp hơn xưa kh? có hẳn một vườn ươm tươm tất. Ông cho b?ết khâu ươm g?âm hom g?úp ông nhân g?ống nhanh hơn để cung cấp nguồn g?ống ba kích cho chính bản thân và nh?ều hộ dân trồng ba kích ở địa phương.
Theo g?à Pố, a? cũng trồng ba kích được kh? tận dụng đất rừng đồ? râm mát có sẵn. G?à cho b?ết, ở xã Lăng bây g?ờ ngày càng có nh?ều hộ trồng ba kích, cuộc sống khấm khá lên cũng dựa vào nguồn thu từ cây ba kích. G?à Bhríu Pố hóm hỉnh vớ? chúng tô? rằng, chỉ và? năm nữa thô? danh h?ệu “vua sâm ba kích” g?à sẽ tuột khỏ? tay vì sẽ có ngườ? trồng ba kích g?ỏ? hơn, số lượng nh?ều hơn. “Nếu mất danh h?ệu vua sâm ba kích thì tô? chẳng buồn gì mà đó lạ? là n?ềm vu? lớn nhất cho ngườ? đầu t?ên phát h?ện, trồng thành công cây ba kích. Bở? kh? ấy thành công r?êng của tô? đã góp phần g?úp bà con nơ? đây có thêm nguồn thu nhập ổn định.” – g?à Pố cườ? nó? vu? vẻ.
Tuy nh?ên ở thôn, ở xã của g?à Bhríu Pố không phả? a? cũng thấy hết lợ? ích k?nh tế của cây ba kích. Số ngườ? h?ểu được lợ? ích của g?ống cây này, đến tham quan học hỏ? g?à Pố cũng chưa nh?ều. Ch?a tay chúng tô? g?à Pố trăn trở: “Sau nh?ều năm ngh?ên cứu trồng ba kích thì loạ? cây này là cây thoát nghèo đây. Cũng có nh?ều bà con đến hỏ? tô? cách trồng, tô? bày cả và đã có nh?ều ngườ? thành công. G?à mong rằng, phát tr?ển trồng đạ? trà cây ba kích trên quê hương mình để nh?ều ngườ? cùng thoát nghèo. Mong sao chính quyền nhanh chóng có đề án hỗ trợ về k?nh phí, kỹ thuật để bà con cùng nhau trồng cây thuốc quý h?ếm của nú? rừng Tây G?ang”.
Sâm ba kích là loạ? cây có rất nh?ều tác dụng như: Bổ thận, tráng dương, tăng sức dẻo da?, tăng sức đề kháng, chống v?êm, rễ ba kích ch?ết xuất bằng rượu có tác dụng hạ huyết áp, có tác dụng nhanh đố? vớ? các tuyến cơ năng, tăng cường hoạt động của não, g?úp ngủ ngon...
P.V (theo QNO)