Kết luận tại phiên họp thứ 34 UBND tỉnh Thái Nguyên ngày 5/6, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên Trịnh Việt Hùng đã giao Sở TN&MT tỉnh Thái Nguyên chủ trì, phối hợp với Công an tỉnh và các đơn vị, địa phương liên quan rà soát, tổng hợp các mỏ khai thác khoáng sản chưa lắp đặt đầy đủ trạm cân, camera giám sát, kịp thời xử lý nghiêm theo quy định. Thời hạn được Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên yêu cầu là hoàn thành trong tháng 6/2024.
Quyết định được cho là căn cứ trên thực tế, từ năm 2017 đến nay, nhiều mỏ khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên chưa thực hiện các quy định nêu trên. Nguyên nhân chủ yếu là do các tổ chức, cá nhân không tự giác thực hiện quy định này; cơ quan quản lý, chính quyền địa phương chưa quyết liệt chỉ đạo, đôn đốc thực hiện.
Trước đó, Sở TN&MT tỉnh Thái Nguyên cho biết, toàn tỉnh hiện có gần 30 mỏ khai thác đá được cấp phép hoạt động, chủ yếu tập trung tại các xã Tân Long, Quang Sơn, huyện Đồng Hỷ. Trước ngày 20/11/2023, Sở đã yêu cầu 100% doanh nghiệp khai thác khoáng sản trên địa bàn ký cam kết, lắp đặt trạm cân tải trọng, bảo đảm lưu trữ dữ liệu khai thác, vận chuyển theo quy định.
Đến đầu năm 2024, mới chỉ có 3 mỏ lắp đặt trạm cân và camera giám sát hoạt động khai thác khoáng sản, điều này là không công bằng giữa các mỏ, dẫn đến việc chấp hành pháp luật không nghiêm, làm cho việc quản lý của cơ quan nhà nước gặp nhiều khó khăn.
Tiếp đó, ngày 24/4/2024, UBND huyện Đồng Hỷ có văn bản số 826/UBND-TNMT về việc yêu cầu thực hiện các quy định của pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn.
Theo đó, UBND huyện Đồng Hỷ yêu cầu các đơn vị được cấp phép khai thác khoáng sản chấp hành nghiêm quy định của pháp luật trong khai thác khoáng sản. Trong đó nhấn mạnh việc yêu cầu lắp đặt trạm cân tại vị trí đưa khoáng sản nguyên khai ra khỏi khu vực khai thác; lắp đặt camera giám sát tại các kho chứa, nơi vận chuyển khoáng sản nguyên khai ra khỏi mỏ để theo dõi, lưu trữ thông tin, số liệu liên quan theo quy định tại khoản 2 Điều 42 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ.
Thời gian các điểm mỏ hoàn thành việc lắp đặt trạm cân, camera giám sát xong trước ngày 31/5/2024; nếu quá thời hạn trên các Tổ chức được cấp phép khai thác khoáng sản không chấp hành lắp đặt trạm cân, camera giám sát, UBND huyện sẽ xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật.
Một mỏ khai thác đá tại xã Quang Sơn, huyện Đồng Hỷ
Lý giải về nguyên nhân chưa lắp đặt trạm cân, ông Nguyễn Kim Quyết - Phó trưởng phòng TN&MT huyện Đồng Hỷ cho rằng phần lớn các mỏ đá vôi trên địa bàn huyện được cấp phép khai thác trong giai đoạn trước năm 2016. Tại thời điểm này, Luật Khoáng sản năm 2010 và Nghị định số 15/2012/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật khoáng sản chưa quy định việc lắp trạm cân và camera giám sát đối với các mỏ.
Ngày 29/11/2016 Chính Phủ ban hành Nghị định số 158/2016/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều Luật Khoáng sản, có hiệu lực kể từ ngày 15/01/2017 mới quy định về lắp đặt trạm cân tại vị trí đưa khoáng sản nguyên khai ra khỏi khu vực khai thác; lắp đặt camera giám sát tại các kho chứa để lưu trữ thông tin, số liệu liên quan.
Do vậy, một số mỏ cần phải điều chỉnh lại tổng mặt bằng, hoặc xin chủ trương mở rộng diện tích công trình phụ trợ để đảm bảo mặt bằng để lắp đặt trạm cân cho phù hợp với tình hình thực tế.
Bên cạnh đó, các tổ chức khai thác khoáng sản cho rằng về việc yêu cầu lắp trạm cân tại vị trí đưa khoáng sản nguyên khai ra khỏi khu vực khai thác được quy định tại Điều 42 Nghị định số 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ là bất cập đối với các mỏ vật liệu xây dựng thông thường, cấp phép trữ lượng khai thác, kê khai nộp thuế, bán sản phẩm đều tính theo mét khối (m3).
Phó phòng TN&MT huyện Đồng Hỷ cung cấp thêm thông tin, UBND huyện Đồng Hỷ đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành do lãnh đạo Phòng TN&MT huyện Đồng Hỷ chủ trì, cùng phòng Kinh tế - Hạ tầng, Công an huyện Đồng Hỷ và UBND các xã phối hợp kiểm tra, xử lý nghiêm các đơn vị chưa hoàn thành lắp đặt đúng thời hạn giao là ngày 31/5. Thời gian hoàn thành kiểm tra, xử lý là trước ngày 10/6.