Sự thật về dịch viêm não Nhật Bản ở Sơn La

Mấy ngày nay thông tin dịch viêm não Nhật Bản B đã bùng phát ở hầu khắp các địa phương trong tỉnh Sơn La và đã có 13 trường hợp trẻ em tử vong trong tổng số 84 ca mắc bệnh viêm não Nhật Bản.

13 trường hợp tử vong không xác định do viêm não Nhật Bản

Trong khi đó, nguồn tin từ Bộ Y tế khẳng định viêm não ở Sơn La là hội chứng viêm não chứ không phải do vi rút viêm não Nhật Bản B như địa phương đã nói trước đó.

Theo PGS TS Trần Đắc Phu - ngày 5/8, đoàn công tác của Bộ Y tế đã đến tỉnh Sơn La làm việc và thông báo con số 13 trẻ tử vong do viêm não Nhật Bản, bệnh này đang bùng phát ở đây là không chính xác. 

Theo báo cáo cụ thể, cho đến nay trên toàn tỉnh Sơn La có 13 trẻ tử vong do viêm não nhưng kết quả xét nghiệm bệnh phẩm không liên quan gì đến vi rút viêm não Nhật Bản B. Trong số 73 trường hợp lấy được mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm xác định có 31/73 bé bị viêm não Nhật Bản (chiếm 42\%).

Trong số 31 bé mắc viêm não Nhật Bản có ba bé từng được tiêm văcxin ngừa viêm não Nhật Bản.

Theo ông Phu, viêm não do vi rút có rất nhiều nguyên nhân, trong đó viêm não Nhật Bản chỉ là một nguyên nhân. Hiện viêm não do vi rút, nhất là viêm não Nhật Bản xuất hiện nhiều ở các tỉnh phía Bắc, nhất là các tỉnh miền núi phía Bắc.

Hiện ở Sơn La cũng có một số ca mắc viêm não nằm rải rác ở các huyện, trong đó có viêm não Nhật Bản. Tuy nhiên, nếu nói  ở Sơn La có đến 13 trường hợp mắc viêm não Nhật Bản B bị tử vong, thông tin này các báo đưa là không chính xác. Ông Phu nhấn mạnh: "Tôi xin khẳng định là không có dịch. 13 trẻ tử vong không liên quan đến viêm não Nhật Bản B".

Bệnh viêm não Nhật Bản B khởi đầu với các biểu hiện như sốt cao, đau đầu, buồn nôn, nôn, co giật, rối loạn ý thức, lờ đờ, hôn mê từ nhẹ đến nặng. Trường hợp nặng thì rối loạn hô hấp, tim mạch, nặng hơn thì ngừng thở. 

Dịch viêm não xảy ra ở Sơn La một phần là do tập quán chăn nuôi của người dân. Họ chăn nuôi gia xúc bên cạnh nhà sinh sống. Khi các cán bộ y tế về thị sát, hỏi người dân sao không đưa vật nuôi ra xa nhà thì ai cũng nói lo sợ bị mất trộm.

Báo cáo sai dịch gây hoang mang

Chia sẻ về tình hình dịch viêm não tại Sơn La, GS Nguyễn Trần Hiển - Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đánh giá đây là vụ dịch quy mô nhỏ, nhưng cho biết tại hai huyện Quỳnh Nhai và Sông Mã có số mắc tương đối cao so với các huyện thị còn lại. Mấy ngày qua thông tin báo cáo về dịch viêm não Nhật Bản B xảy ra ở Sơn La gây hoang mang trong dư luận, nhất là người dân quanh khu vực có dịch.

GS Hiển cho biết qua chuyến công tác của đoàn cán bộ Bộ Y tế cho thấy tình hình dịch ở Sơn La không như báo cáo của tỉnh. Để xảy ra vấn đề này, Giáo sư Hiển cho rằng do khẩu chẩn đoán còn nhiều thiếu sót. Tất cả các trẻ bị triệu chứng viêm não, cán bộ y tế đều chẩn đoán rằng viêm não Nhật Bản, không có xét nghiệm bệnh phẩm. 

Các địa phương đều mắc chứng ngại kiểm nghiệm và gửi lên trung ương. Do không có chẩn đoán chính xác nên không đưa ra được các biện pháp điều trị kịp thời, tích cực nhất.

Ngoài ra Giáo sư Hiển còn cho biết khi điều tra sinh học yếu nên ca bệnh chẩn đoán lâm sàng, khi điều tra sinh học vì sao khu vực huyện này cao hơn huyện khác đều không rõ. Điều tra nguy cơ không có. Khi phân tích số liệu không đồng nhất, một ngày biến số nhiều, so sánh số liệu khó, nguồn số liệu ở các nơi khác nhau. Sau trường hợp của Sơn La, GS Hiển đề nghị sẽ thành lập một chương trình tập huấn cho cán bộ y tế địa phương về phân tích, điều tra nguy cơ dịch...

Theo Bộ Y tế, trong thời gian tới Bộ Y tế sẽ cung cấp thêm vắc xin phòng viêm não Nhật Bản B cho Sơn La để tiêm thêm cho trẻ dưới 15 tuổi ở hai huyện đang có dịch nhiều nhất. Các chương trình tiêm chủng mở rộng khác dành cho trẻ dưới 5 tuổi vẫn được áp dụng.