Số phận lô đất 15.400m2 trong vụ Châu Thị Thu Nga lừa đảo chưa được định đoạt

Ngày 28/10, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử phần dân sự trong vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản liên quan tới bà Châu Thị Thu Nga (SN 1965) - cựu Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư Xây dựng nhà đất (viết tắt là Housing Group), trong vụ án lừa đảo chiếm đoạt tiền khách hàng.

Vụ án từng thu hút sự quan tâm của dư luận do liên quan đến dự án B5 Cầu Diễn (huyện Từ Liêm, nay là quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội); bởi trước và trong khi thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bị án Châu Thị Thu Nga là Đại biểu Quốc hội.

Bị án Châu Thị Thu Nga tại phiên xét xử phúc thẩm năm 2018.

Tuy nhiên, phiên tòa hôm nay phải trì hoãn do vắng mặt vị đại diện Viện kiểm sát và một số người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án. Quá trình chuẩn bị đưa vụ án Châu Thị Thu Nga và đồng phạm ra xét xử về phần dân sự, bị án Nga có đơn xin xét xử vắng mặt.

Trước đó bị án Châu Thị Thu Nga bị tuyên án tù chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Theo bản án phúc thẩm, năm 2008, Công ty Housing Group hợp tác liên danh với Công y TNHH Một thành viên Xuất nhập khẩu và Đầu tư xây dựng phát triển Hà Nội (viết tắt là HAIC) để thực hiện dự án đầu tư xây dựng chung cư và biệt thự nhà vườn tại khu đất B5 Cầu Diễn.

Dự án có diện tích 22.325,5m2, dự kiến quy mô gồm 3 chung cư 21 tầng và 36 nhà vườn. Tổng mức đầu tư là 279,3 tỷ đồng.

Bản án quy kết, mặc dù dự án chưa được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt và cấp phép xây dựng, nhưng Châu Thị Thu Nga vẫn chỉ đạo nhân viên của Công ty Housing Group thực hiện các hành vi nhằm huy động vốn của các bị hại.

Từ năm 2009-2013, bị án Nga và các đồng phạm ký 752 hợp đồng góp vốn, thu hơn 377 tỷ đồng. Trong số tiền này, Nga chỉ trả lại hơn 28 tỷ đồng cho khách hàng và còn chiếm đoạt hơn 348 tỷ đồng.

Trong vụ án này, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã kê biên tài sản của Công ty Housing Group, Liên danh Công ty HAIC và Công ty Housing Group…Trong đó, có khu đất 15.400m2 ô đất CT5 thuộc Khu đô thị Thành phố Giao Lưu của liên danh Công ty HAIC và Housing Group cùng căn nhà 3 tầng mới hoàn thiện phần thô, diện tích xây dựng là 340m2/sàn của Công ty Housing Group trên diện tích 3.401,7m2 đất tại Khu du lịch bãi tắm Quất Lâm.

Về trách nhiệm dân sự, bản án sơ thẩm năm 2017, TAND Hà Nội đã tuyên: Buộc những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án phải nộp trả lại số tiền đã nhận để đảm bảo thi hành án về nghĩa vụ bồi thường của Công ty Housing Group.

Về xử lý vật chứng, tòa tuyên: “Tiếp tục kê biên quyền sử dụng 15.400m2 ô đất CT5 thuộc Khu đô thị Thành phố Giao lưu và căn nhà 3 tầng”.

Sau phán quyết sơ thẩm, có 16 người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến vụ án đã kháng cáo không đồng ý hoàn trả lại tiền cho Housing Group. Trong khi, Công ty CP Đầu tư và Xây lắp 5; Công ty CP Cơ khí và Xây lắp Hà Nội không kháng cáo.

Bản án phúc thẩm năm 2018, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã giữ nguyên các quyết định sơ thẩm. Do đó, ngày 22/8/2018 và 22/2/2019, hai công ty trên có đơn đề nghị theo thủ tục giám đốc thẩm theo hướng: Công ty CP Đầu tư và Xây lắp 5 đề nghị không hoàn trả cho Housing Group 4,9 tỉ đồng; Công ty CP Cơ khí và Xây lắp Hà Nội đề nghị không trả hoàn trả lại 500 triệu đồng.

Cùng với đó là Công văn ngày 12/9/2019 của Cục Thi hành án dân sự TP.Hà Nội kiến nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm với bản án hình sự sơ thẩm năm 2017 và bản án hình sự phúc thẩm năm 2018.

Nên ngày 17/3/2020, Chánh án TAND Tối cao quyết định kháng nghị, đề nghị giám đốc thẩm theo hướng hủy bản án sơ thẩm về phần trách nhiệm dân sự của 2 công ty trên và hủy bản án phúc thẩm về phần xử lý vật chứng đối với việc kê biên 2 nhà đất trên. Tạm đình chỉ thi hành phần quyết định về trách nhiệm dân sự của 2 công ty trên và phần xử lý vật chứng đối với việc kê biên 2 quyền sử dụng đất trên.

Năm 2020, Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao đã xem xét theo trình tự giám đốc thẩm. Quyết định giám đốc thẩm thể hiện, tổng số tiền Công ty Housing Group đã thanh toán cho Công ty CP Đầu tư và Xây lắp 5 là hơn 4,9 tỷ đồng.

Song, lời khai mà bị cáo Nga thể hiện, thực chất Công ty Housing Group là 100% vốn của bị cáo. Việc bị cáo Nga gian dối thông tin huy động vốn diễn ra từ năm 2009-2013. Do đó, tòa sơ thẩm buộc Công ty CP Đầu tư và Xây lắp 5 phải hoàn trả cho Housing Group hơn 4,9 tỷ đồng là không đúng. Công ty chỉ phải trả số tiền đã nhận thanh toán năm 2009 là hơn 434 triệu đồng.

Tương tự, các chứng từ của Công ty CP Cơ khí và Xây lắp Hà Nội cung cấp, công ty được Housing Group thanh toán năm 2007 và năm 2008 là hơn 500 triệu đồng. Quyết định của tòa sơ thẩm buộc công ty này phải hoàn trả hơn 500 triệu đồng là không đúng.

Đặc biệt, về phần xử lý vật chứng liên quan đến khu đất 15.400m2, công văn của Sở Kế hoạch và Đầu tư ngày 15/5/2019 xác định, diện tích đất trên chưa được giao cho Housing Group.

Công ty này chưa được ký hợp đồng thu đất, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chưa được thực hiện các quyền của người sử dụng đất theo Điều 168 Luật Đất đai.

Còn căn nhà trên diện tích 3.401,7m2 ở Quất Lâm, Giao Thủy là xây dựng trái phép, chưa hoàn thiện thủ tục về đất đai, chưa được UBND tỉnh Nam Định ra quyết định cho thuê đất.

Cả 2 khu đất trên không thuộc quyền sử dụng của người phải thi hành án, không thuộc đối tượng được kê biên. Việc kê biên 2 tài sản trên là không đúng pháp luật.

Vì các lẽ trên, Hội đồng thẩm phán quyết định định hủy bản án sơ thẩm về trách nhiệm dân sự và hủy bản án phúc thẩm về phần xử lý vật chứng.

Phiên tòa ấn định mở lại vào ngày 11/11 tới đây.