Phát ngôn của Trump có thể gây ra chiến tranh?

Những tuyên bố "sớm nắng chiều mưa" của Trump là cách tiếp cận không hiệu quả và có phần nguy hiểm, có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, trong đó có chiến tranh.

Từ khi đắc cử, ông Donald Trump và những quan chức Nhà Trắng đã nhiều lần nêu quan điểm về vấn đề Triều Tiên, nhưng đôi khi những tuyên bố đó có phần mâu thuẫn và “tiền hậu bất nhất”.

Những tuyên bố “sớm nắng chiều mưa” là cách tiếp cận không hiệu quả và có phần nguy hiểm, có thể gây ra một trong hai hậu quả nghiêm trọng: thứ nhất là chiến tranh, thứ hai là một chính quyền Mỹ bị mất uy tín trầm trọng, dẫn tới không thể giải quyết những mối đe dọa hiện hữu trên bán đảo Triều Tiên.

Việc ông Trump không hề ý thức được sức mạnh ngôn từ của bản thân dẫn tới một thực tế rằng chiến tranh và hòa bình có thể chỉ xoay quanh những dòng tweet trên mạng xã hội của ông.

Trước khi Triều Tiên duyệt binh phô diễn sức mạnh quân sự vào ngày 15/4 vừa qua, chính quyền Donald Trump đã đưa ra một loạt những tuyên bố ám chỉ rằng sau sự kiện này, những thứ vô cùng khủng khiếp sẽ diễn ra.

Ông Trump nói: “Nếu Trung Quốc không giải quyết được vấn đề Triều Tiên, chúng ta sẽ làm việc đó”. Trong khi đó, Phó Tổng thống Mike Pence tuyên bố “kỷ nguyên kiên nhẫn chiến lược đã kết thúc”. Và để phản ứng về vụ thử tên lửa của Bình Nhưỡng hồi đầu tháng 4, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson nói một cách gây quan ngại: “Mỹ đã nói đủ về Triều Tiên”.

Mới đây, Tổng thống Mỹ và quan chức chính quyền nói rằng Lầu Năm Góc đã đưa tàu sân bay Carl Vinson đến Đông Bắc Á và thậm chí tuyên bố chính quyền Washington đã chuẩn bị tấn công phủ đầu nếu họ tin rằng Triều Tiên đang thử vũ khí hạt nhân. Những thông tin trên dù sau đó được xác định là không chính xác, nhưng chúng đã làm nóng lên những căng thẳng sẵn có trên bán đảo Triều Tiên.

Tuyên bố quyết đoán của ông Trump – bao gồm cả những gợi ý về hành động đơn phương của Mỹ - là rất nguy hiểm, ngay cả khi đó chỉ là nỗ lực nhằm ép Triều Tiền ngồi vào bàn đàm phán. Dù nhiều người cho rằng cần thiết phải đe dọa Bình Nhưỡng để họ thay đổi hành vi, nhưng nhiều khả năng chính hành động của ông Trump sẽ gây ra nguy cơ xung đột.

Có thể ông Trump chỉ đưa ra những tuyên bố mang tính chất đe dọa với Bình Nhưỡng, nhưng nhiều khả năng phía Triều Tiên sẽ hiểu theo ý nghĩa khác, cho rằng họ cần hành động và lập tức tấn công. Khi ấy, dù Mỹ có thể sẽ thắng thế nhưng thiệt thòi hơn cả vẫn là Washington.

Nếu xảy ra những xung đột, Seoul bị tàn phá, hàng ngàn người Mỹ ở Hàn Quốc bị ảnh hưởng, Nhật có thể bị phóng tên lửa và khả năng Mỹ-Trung sẽ đứng về hai chiến tuyến ở bán đảo Triều Tiên. Chỉ cần một quả tên lửa duy nhất hướng về Triều Tiên cũng được coi là sự bắt đầu của một cuộc chiến toàn diện và nó có thể nhanh chóng lan rộng ra toàn châu Á.

Còn nếu không xảy ra xung đột, sau giai đoạn căng thẳng này, ông Trump ít nhiều sẽ mất uy tín với người Mỹ về vấn đề Triều Tiên. Thậm chí, những lời nói vô nghĩa của ông còn khiến Bình Nhưỡng nghĩ rằng đó chỉ là những lời đe dọa vô thưởng vô phạt và họ sẽ tiếp tục tiến hành thử nghiệm tên lửa và hạt nhân.

Hơn nữa, Seoul và Tokyo sẽ mất niềm tin với ông Trump với vai trò là một đối tác tin cậy trong việc giải quyết vấn đề Triều Tiên trong tương lai. Trên thực tế, những phát ngôn của chính quyền Donald Trump đã bắt đầu để lại hậu quả. Khi biết nhóm tàu sân bay USS Carl Vinson không hề tới bán đảo Triều Tiên, một ứng viên Tổng thống Hàn Quốc đã tuyên bố: “Nếu đó là lời nói dối thì trong nhiệm kỳ của ông Trump, Hàn Quốc sẽ không tin bất kỳ điều gì ông ấy nói”.

Đã tới lúc ông Trump cần nhìn nhận lại chiến lược ngoại giao kiểu Twitter của bản thân và cân nhắc những phát ngôn khi ở vị trí người đứng đầu nước Mỹ, một cường quốc đóng vai trò quan trọng trong bàn cờ chính trị thế giới. Dù đang muốn thể hiện điều gì đi chăng nữa, những tuyên bố của Tổng thống thứ 45 của Mỹ nên hướng tới một thông điệp rõ ràng, dứt khoát và đi đôi với hành động.

Danh Tuyền