NSND Như Quỳnh: Đóa hoa "bất tử" của điện ảnh Việt

(ĐSPL) - Có lẽ đến lúc này, chưa một diễn viên nào có được vinh quang và bền bỉ tỏa sáng như NSND Như Quỳnh. Không chỉ thành danh với các bộ phim trong nước, vẻ đẹp đậm chất Á đông, nền nã của bà còn được các đạo diễn nước ngoài và Việt kiều đặc biệt yêu thích.

Niềm tự hào của nền điện ảnh Việt Nam...

Vào đời với những vai diễn trên sân khấu cải lương, nhưng NSND Như Quỳnh lại thành danh với điện ảnh. Nhắc đến bà, khán giả dường như chỉ nhớ đến những vai diễn trên màn ảnh nhỏ, trong các bộ phim đều thuộc hàng ăn khách khi đó: "Đến hẹn lại lên", "Mối tình đầu", "Ngày lễ thánh", "Hà Nội mùa chim làm tổ"...

Sau 4 năm gắn bó với ánh đèn sân khấu, tình cờ một lần, "Thúy Kiều" của Đoàn cải lương Chuông Vàng đã lọt vào "mắt xanh" của đạo diễn Nông Ích Đạt qua một tấm ảnh, khi ông đang chuẩn bị làm phim "Hai bà mẹ". Ông định mời NSND Như Quỳnh vào vai đứa con trong phim, nhưng rồi, vì sức khỏe, ông không làm đạo diễn của bộ phim nữa, nên cơ hội đầu tiên đến với điện ảnh của bà vuột mất.

Tuy nhiên, gương mặt biểu cảm, dư âm từ những vai diễn trên sân khấu của NSND Như Quỳnh lại gây ấn tượng với đạo diễn Trần Đắc và rồi, chính ông là người đã bắc nhịp cầu đầu tiên cho Như Quỳnh bước chân vào làng điện ảnh với vai diễn trình làng là cô y tá Mai trong phim "Bài ca ra trận".

Có lẽ, cái duyên điện ảnh với NSND Như Quỳnh được bắt đầu từ sự lựa chọn của đạo diễn Trần Đắc. Khi "Bài ca ra trận" còn chưa hoàn tất, đạo diễn Trần Vũ đã về tận Cúc Phương xem bà diễn, tiếp đó là lời mời bà vào vai Nết trong "Đến hẹn lại lên" sau khi đã chọn rất nhiều người.

Nhắc đến NSND Như Quỳnh, có lẽ bất cứ diễn viên Việt nào cũng mơ ước có được một sự nghiệp như bà. Thành danh từ rất sớm và bền bỉ tỏa sáng suốt mấy chục năm qua, bà là một trong những diễn viên có khả năng hóa thân rất đa dạng. Dường như bất cứ vai diễn nào, bà cũng đều thể hiện một cách trọn vẹn.

Ít ai có thể biết rằng, trước khi bén duyên với một nghệ thuật thứ 7, NSND Như Quỳnh đã nối gót cha mẹ là cặp nghệ sỹ nổi tiếng Tiêu Lang - Kim Xuân để trở thành một nghệ sỹ cải lương. Tuy nhiên, có lẽ điện ảnh với chị đã trở thành duyên số bởi lẽ, chỉ trong lần đóng phim thứ 2, bà đã đoạt được giải Diễn viên xuất sắc nhất của Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 3 với vai cô Nết trong Đến hẹn lại lên.

Liên tiếp sau đó NSND Như Quỳnh có mặt trong các bộ phim nổi tiếng của điện ảnh Việt Nam như Mối tình đầu, Hà Nội mùa chim làm tổ, Bến không chồng, Ngày lễ thánh....Không những thế, bà còn là gương mặt được nhiều đạo diễn Việt kiều cũng như các đạo diễn nước ngoài tin tưởng khi giao cho các vai diễn nặng ký. Có thể nói, NSND Như Quỳnh là một trong những diễn viên miền Bắc đầu tiên được tham gia các bộ phim có yếu tố hợp tác với nước ngoài.

Vai diễn đầu tiên của bà ở dạng phim này vai diễn bà chủ cô nhi viện trong phim Hai cô con gái của ông chủ vườn thuốc Trung Hoa của đạo diễn Đới Tư Kiệt. Tiếp theo đó là Đông Dương (đạo diễn Régis Wargnier), Xích lô, Mùa hè chiều thẳng đứng (Đạo diễn Trần Anh Hùng), Cô dâu vàng (đạo diễn Hàn Quốc Woon Goon Il), Giọt mưa rơi bao lâu (đạo diễn Đoàn Minh Phượng), Ngọc Viễn Đông (đạo diễn Cường Ngô)....

Có một điều lạ là, trong khi các đạo diễn trong nước thường giao cho bà vai những người phụ nữ thuần Việt, nết na, chịu thường chịu khó, cam chịu, nhẫn nhịn thì những đạo diễn Việt Kiều và nước ngoài lại giao cho bà những vai diễn rất phá cách, nếu không muốn nó là nổi loạn. Bà đã từng vào vai một bà Trùm uy quyền, lạnh lùng trong Xích lô, một người đàn bà nhuần nhã, tinh tế nhưng ẩn chứa bên trong sự nổi loạn âm thầm trong Hà Nội chiều thẳng đứng, một người đàn bà quyền quý bỗng chốc lại rơi vào cuộc tình như lốc xoáy với một anh chàng vô tình gặp trên một chuyến đi tới Sapa trong Ngọc Viễn đông...

Tất cả những vai diễn đó đều có tính cách gần như hoàn toàn đối lập với cái vẻ ngoài nền nã, đậm chất Á đông của NSND Như Quỳnh. Thế nhưng, nó đều được bà diễn một cách rất ngọt, rất thật, rất đời và đặc biệt, cách diễn của bà luôn lấy được sự đồng cảm của người xem.

Nhan sắc "bất tử" và mối duyên trời định

Là ái nữ của cặp tài tử cải lương nức tiếng thời 36 phố phường NSƯT Tiêu Lang - NSƯT Kim Xuân, NSND Như Quỳnh thừa hưởng nét thanh lịch của người Tràng An gốc. Ẩn sau vẻ ngoài giản dị, đôi khi lại quá chìm lắng, NSND Như Quỳnh hiện hữu một nhan sắc bền lâu, cái nhan sắc tự nhiên không nề hà son phấn, khác xa thói thường tình.

Bên cạnh một sự nghiệp vinh quang, NSND Như Quỳnh còn có được một mái ấm gia đình rất hạnh phúc. Câu chuyện tình của bà với nghệ sỹ nhiếp ảnh Nguyễn Hữu Bảo cũng đẹp như một câu chuyện cổ tích.

Nhiếp ảnh gia Nguyễn Hữu Bảo là con trai út của nhà buôn Tam Kỳ nổi tiếng trên phố Hàng Đào. Trong số bốn anh em, ông là người có ngoại hình điển trai nhất. Khi đó, người ta thường gọi ông là "Hoàng thân Mưxkin" vì bộ ria của ông được chăm sóc đặc biệt, rất giống với nhân vật này.

Chị gái của NSND Như Quỳnh lấy anh trai của ông Nguyễn Hữu Bảo. Chính vì thế, hai người quen nhau. Tuy nhiên, khi đó chẳng ai nghĩ họ sẽ trở thành một nửa của nhau vì NSND Như Quỳnh đã có bạn trai. Gia đình hai bên cũng đã có cơ trầu dạm ngõ. Hơn nữa, bà và bạn trai khi ấy còn có ý định giới thiệu ông Nguyễn Hữu Bảo cho cô bạn cùng đoàn cải lương với bà khi đó.

Thế rồi, đám cưới của NSND Như Quỳnh và người bạn trai không thành. Bà bị sốc và bị trầm cảm suốt một thời gian dài. Lúc đó, ông Bảo vẫn qua lại thăm nom, chăm sóc và rồi hai người yêu nhau lúc nào không ai hay. Họ tổ chức một đám cưới giản dị vào năm 1980.

NSND Như Quỳnh kể, hồi đâu khi mới lấy nhau do bà phải thường xuyên đi đóng phim xa nhà, chồng bà cũng có chút ghen tuông và không hài lòng. Thế rồi, khi lên vùng biên giới đóng phim Hai cô con gái của ông chủ vườn thuốc Trung Hoa, bà đưa chồng đi cùng. Chứng kiến sự lao động vất vả của vợ cũng như của các diễn viên khác, ông Bảo từ đó không những không ghen nữa mà còn luôn tìm cách ủng hộ vợ, chăm sóc chu đáo hai con để vợ an tâm đi làm việc.

Quả thật đến thời điểm này, hiếm có nữ diễn viên nào cùng thế hệ NSND Như Quỳnh lại có tuổi nghề tỏa sáng lâu bền như bà, dù họ từng có một quá khứ vàng son như nhau. Tài danh và nổi tiếng, nhưng NSND Như Quỳnh như một viên ngọc không tì vết, luôn tỏa ra thứ ánh sáng thuần khiết và nét văn hóa Hà Nội...

Nguyến Minh Anh