Gia đình NSND Trần Tiến - Lê Mai: Chuyện hợp - tan

(ĐSPL) - Họ là những nghệ sĩ được xếp vào hàng thượng thặng của làng nghệ thuật Việt Nam những ngày đầu tiên. 3 người con gái của họ: NSND Lê Khanh, NSƯT Lê Vy và NSƯT Lê Vân đều cũng tiếp tục được truyền thống của gia đình, trở thành những tên tuổi không thể thay thế của sân khấu.

Thành công trên con đường sự nghiệp nhưng gia đình lại không thể cùng nhau sống vui vẻ. Bố mẹ chia tay, các con người ở với bố, người ở với mẹ. Rồi lại đến khi con gái "trở mặt" với bố, mang chuyện gia đình cho toàn xã hội biết. Để rồi cuối cùng, bố vẫn ôm xòa con gái vào lòng như biết bao nhiêu ông bố khác.

“Trai tài, gái sắc”

NSND Trần Tiến ghi dấu ấn trong lòng khán giả Thủ đô nửa thế kỷ trước qua những vai diễn như Đại Cát trong "Quẫn", Đế Thích trong "Hồn Trương Ba, da hàng thịt", Hoài Nghi trong "Chuông đồng hồ điện Kremli", Cố vấn ái tình trong "Kén rể"... Những vai diễn này trở nên nổi tiếng đến mức khán giả cũng gọi ông bằng Đại Cát hay "Cố vấn ái tình" mà bỏ qua cái tên Trần Tiến của ông.

Không chỉ có những vai chính diện mang đến khán giả những suy tư trăn trở, NSND Trần Tiến còn là một trong những tên tuổi hiếm hoi còn có được thành công trong những vở hài kịch bằng khả năng diễn xuất tài tình hiếm có.

Ngoài những vai diễn xuất thần, NSND Trần Tiến còn được kể lại với những lần "tiếm quyền" của đạo diễn để làm cho vai diễn hợp lý hơn, nhiều đất diễn để khai thác nội tâm hơn dù đó có là những tên tuổi đình đám như Lưu Quang Vũ hay Nguyễn Đình Nghi.

Trai tài là thế, nhưng gái sắc cũng chẳng thua kém gì ai. Được xem là có xuất thân danh môn khi cả bố và mẹ đều là những người được kính trọng trong làng nghệ thuật, NSND Lê Mai nhanh chóng bước lên sân khấu để ghi lại những dấu ấn không phai trong các vở "Những người ở lại", "Đồng mía Cu Ba", "Những người du kích", "Con tôi cả", "Bức tranh mùa gặt"... Khán giả luôn nhận ra được những khác biệt, những ấn tượng rất riêng với chiều sâu tâm lý được khai thác tinh tế, rõ ràng là sản phẩm của tinh thần lao động nghệ thuật chân chính.

Tài năng là thế nhưng bà vẫn chấp nhận lùi về làm hậu phương cho gia đình để chồng và các con tỏa sáng. Để mãi đến khi "thất thập cổ lai hi" bà lại một lần nữa tỏa sáng với vai diễn trong "Bà nội không ăn pizza", một bộ phim hiện đại, một điều mà không phải ai cũng có thể làm được.

Giai thoại còn kể lại rằng cuộc tỏ tình của cặp đôi Trần Tiến - Lê Mai cũng rất lãng mạn như cái không gian tinh khôi, tươi mới của những ngày đó. NSND Lê Mai kể lại: "Chúng tôi đã làm việc cùng nhau, ăn chung một phòng bếp, sinh hoạt tập thể dục cùng trong một thời gian dài nhưng rất ít khi bộc lộ tình cảm ra ngoài. Tôi biết Trần Tiến cũng yêu tôi. Những lần chạm mặt nhau, những đầu mày cuối mắt, những bản nhạc ngân lên trong đêm... đã nói lên tất cả. Chúng tôi có hẹn nhau ra hồ Ha Le (hồ Thuyền Quang bây giờ) để tâm sự hay rủ nhau đạp xe lên Quán Sứ nhưng cả hai vẫn còn e ngại chưa nói ra lời...

Một hôm cả phòng nam và phòng nữ đều họp. Điều đặc biệt là phòng nam và phòng nữ kề nhau, giữa vách tường ngăn có cánh cửa khoá, có lỗ khoá thông sang nhau. Tôi ngồi gần cánh cửa, đang họp thì nghe tiếng lạch cạnh đằng sau lưng. Tôi nhìn lại thì thấy một cọng rơm và loáng thoáng thấy anh Tiến ở bên kia cánh cửa. Thế là tôi kéo cái cọng rơm ra và ... đỏ bừng mặt khi thấy chữ "Anh yêu em" trên cọng rơm. Cho đến bây giờ tôi vẫn không quên được cảm giác bất ngờ, hồi hộp và hạnh phúc trước "lời tỏ tình lạ lùng" của Trần Tiến".

Những rạn nứt...

Nhưng cuộc vui nào rồi cũng đến lúc tàn, dù đã có với nhau 3 người con gái, nhưng những rạn nứt trong gia đình cũng không thể nào giữ chân hai con người nghệ sĩ với trái tim đập mạnh hơn người bình thường được. Dẫu vậy, nói về cuộc chia tay này, NSND Lê Mai vẫn rất cứng cỏi: "Về chuyện tôi và Trần Tiến không thể sống chung với nhau như những đôi vợ chồng khác, nói thật tôi mừng lắm. Mười người đàn ông chín ông ỷ lại vào phụ nữ. Người đàn bà nào cũng có thiên chức nuôi con hầu chồng. Bây giờ tôi không phải hầu ai, tôi chỉ hầu tôi thôi. Tôi được hoàn toàn tự do. Đến ở với con tôi còn không muốn ở cơ mà. Tôi khá cứng cỏi trong cuộc sống. Thời điểm ly hôn mình không tránh được những khi rơi nước mắt, khi ấy tôi mới ngoài ba mươi. Nhưng tôi không để mình ngã quỵ, không chịu lụy ai. Có chết tôi cũng phải tự mình gắng gượng vượt lên để thấy rằng, không gì làm mình đau khổ được. Gần bốn mươi năm kể từ ngày ly hôn, bây giờ mỗi khi con cái mời đến ăn cơm, chúng tôi vẫn cùng lên nhưng không bao giờ trò chuyện, chỉ nói chuyện với con thôi".

Những tưởng đổ vỡ này đã là xót xa nhất nhưng phải đến những ngày khi đã về già, NSND Trần Tiến lại nhận được những lời cay đắng từ cô con gái Lê Vân của mình. Quyển tự truyện "Lê Vân - Yêu và sống" đã phơi bày những góc khuất trong gia đình, những góc nhìn mà khán giả không bao giờ được thấy ở họ trên sân khấu. Nếu NSND Lê Mai bình thản với những điều đó vì cho rằng rất bình thường và ai cũng biết thì NSND Trần Tiến lại đau đến thắt lòng khi những lời cay đắng lại phát ra từ cô con gái ở gần mình nhất. Trên mặt báo, ông chia sẻ: "Cả đời tôi chưa bao giờ mắng Vân một câu. Lê Khanh vẫn nhớ và nhắc lại: Quá lắm thì bố cũng chỉ lấy mấy cọng rơm dọa chứ đã bao giờ đánh chúng con đâu! Chỉ là dọa thôi! Vậy mà… Tôi không hiểu nổi vì sao Vân lại viết như thế?".

Nhưng gương vỡ lại lành...

Dẫu vậy, khi mọi chuyện qua đi, tất cả mọi tranh cãi đều đã trở thành quá khứ, những gì còn lại chỉ có thể là tình thân. Vợ chồng con cái vẫn gặp nhau bình thường dẫu rằng đâu đó vẫn còn những vướng mắc không thể gỡ, nhưng nhìn chung sợi dây kết nối con cháu đã làm những khoảng cách đó trở nên nhỏ đi để cuối cùng họ vẫn là gia đình, vẫn là cha mẹ, ông bà của các con cháu.

Gia Hoàng