Những chi tiết “ngoại giao bên lề G20 - Thổi bùng tranh cãi của truyền thông

(ĐSPL) - Hội nghị Thượng đỉnh G20 diễn ra tại Trung Quốc được coi là sự kiện chính trị tiêu biểu của năm, khi quy tụ những nhà lãnh đạo hàng đầu thế giới.

Song bên cạnh những vấn đề “nóng” được bàn tại Hội nghị, “sự cố” ngoại giao xảy ra giữa Mỹ và Trung Quốc, hay cách Trung Quốc sắp xếp vị trí chụp ảnh các nguyên thủ tại G20 cũng thu hút sự chú ý của nhiều nhà quan sát quốc tế…

Trung Quốc vô ý hay cố tình?

Theo The Guardian (Anh), các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã có một hành động khiếm nhã khi đón tiếp Tổng thống Mỹ Barack Obama tới tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20. Ông Obama đã phải xuống chuyên cơ bằng thang sắt khiêm tốn chứ không được sử dụng xe thang trải thảm đỏ trang trọng như những nguyên thủ khác.

“Chính quyền Trung Quốc đã trải thảm đỏ sang trọng đón rước các nguyên thủ quốc tế, gồm Thủ tướng Ấn Độ, Tổng thống Nga, Tổng thống Hàn Quốc, Tổng thống Brazil và Thủ tướng Anh. Duy chỉ có vị Tổng thống quyền lực Mỹ lại không được hưởng vinh dự này”, tờ báo Anh bình luận.

Thậm chí, phái đoàn Trung Quốc và Mỹ còn tranh cãi nảy lửa ít phút trước khi ông Obama đặt chân xuống đất. Một quan chức Trung Quốc hét lớn bằng tiếng Anh: “Đây là đất nước của chúng tôi! Đây là sân bay của chúng tôi”.

Jorge Guajardo, cựu Đại sứ Mexico ở Trung Quốc nhận định, hành động của Trung Quốc là một kế hoạch được tính toán: “Những việc này không xảy ra ngẫu nhiên, nhất là với người Trung Quốc”.

Ông Jorge cho biết thêm: “Những điều đã xảy ra, không thể do nhầm lẫn được, đặc biệt với Trung Quốc. Tôi làm việc cùng người Trung Quốc 6 năm. Tôi đã thực hiện những chuyến thăm kiểu này. Tôi biết mọi chuyện là thế nào. Tôi biết tường tận mọi chi tiết”. “Đây là một hành động khiếm nhã rõ ràng. Lời nói của nhân viên an ninh chẳng khác gì nói: “Ông biết đấy, ông chẳng là gì ở đất nước chúng tôi cả”.

Đó là một sự ngạo mạn kiểu Trung Quốc. Đây là cách để nói: “Trung Quốc cũng là siêu cường. Và, Mỹ cũng chỉ là Mỹ, chẳng có gì đặc biệt cả”, nhà ngoại giao có kinh nghiệm làm việc lâu năm tại Bắc Kinh nói với The Guardian.

Được biết, “sự cố” trên xảy ra 1 ngày, trước khi Hội nghị G20 diễn ra, một quan chức Trung Quốc đã lớn tiếng khi đón phái đoàn Mỹ và ngăn không cho Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Susan Rice bước tới đoàn xe hộ tống.

Theo Reuters, quan chức này đã nói một cách rất giận dữ với bà Rice, khi bà bước qua khu vực dành cho giới truyền thông, khiến mật vụ Mỹ phải can thiệp. “Đây là đất nước của chúng tôi. Đây là sân bay của chúng tôi”, quan chức Trung Quốc nói bằng tiếng Anh, vừa nói vừa chỉ trỏ một cách giận dữ. Phía trợ lý người Mỹ khẳng định, các phóng viên được phép đứng phía sau dây thừng ngăn cách và họ có thể ghi lại phản ứng, cũng như sự xuất hiện của ông Obama mà không bị gián đoạn.

Tờ Washington Post bình luận: “Màn đón tiếp không mấy thuận lợi với Tổng thống Obama “phản ánh chính xác quan hệ giữa hai siêu cường đang ẩn chứa nhiều rủi ro”.

Khi được hỏi về sự cố ở sân bay trong cuộc họp báo cùng Thủ tướng Anh, ông Obama nói: “Tôi không trầm trọng hóa chuyện này vì đây không phải là lần đầu tiên vấn đề này diễn ra. Sự cố kiểu này từng gặp ở nhiều nơi, thậm chí cả ở những nước đồng minh của chúng tôi. Hành động trên không làm suy giảm chút nào mối quan hệ hai bên”.

Song, Tổng thống Obama khẳng định, sẽ không xin lỗi về việc đưa các phóng viên tiếp cận hoạt động của phái đoàn Mỹ tại Hàng Châu. Ông Obama nhấn mạnh: “Điều quan trọng nhất hiện nay là báo chí có quyền đưa thông tin về những việc các nhà lãnh đạo đang và sẽ làm tại Hội nghị G20 lần này”.

Truyền thông Trung Quốc cho rằng, báo chí phương Tây đã “quan tâm” quá mức về nghi thức đón tiếp của Trung Quốc đối với nhà lãnh đạo Mỹ. “Truyền thông phương Tây đang phóng đại sự việc, nhưng ông Obama thì cố giảm nhẹ nó xuống. Điều này khiến chúng ta tin, bầu không khí căng thẳng giữa Trung Quốc và Mỹ có thể một phần do truyền thông phương Tây gây ra. Họ thường xuyên thổi phồng những vấn đề vặt vãnh”, bài viết đăng trên Global Times ngày 5/9.

Ấn phẩm phụ của People’s Daily, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc nhận định, cho rằng vụ việc sẽ không làm lu mờ hợp tác Mỹ - Trung: “Tổng thống Mỹ sẽ không muốn thấy những vấn đề nhỏ ảnh hưởng đến quan hệ Trung - Mỹ trước khi ông rời khỏi Nhà Trắng”.

Một quan chức ngoại giao Trung Quốc giấu tên phủ nhận đây là một “âm mưu chính trị”.

Tờ South China Morning Post thông tin, chính đoàn Mỹ đã khước từ việc sử dụng xe thang trải thảm đỏ do tài xế không biết tiếng Anh. “Hành động thô lỗ với ông Barack Obama sẽ không có lợi cho Trung Quốc”, quan chức Trung Quốc giấu tên nói.

Vị trí chụp ảnh nói lên điều gì?

Bên cạnh việc, các nguyên thủ được trải thảm đỏ và chào đón tại sân bay như thế nào, giới quan sát cũng chú ý tới vị trí đứng chụp ảnh của các nguyên thủ quốc gia. Bởi, điều đó có thể nói lên quyền lực chính trị của các nguyên thủ đại diện cho các quốc gia.

Khi các nguyên thủ chụp ảnh tại Hội nghị G20 năm nay, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đứng hai bên Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Thổ Nhĩ Kỳ là chủ nhà của G20 vào năm ngoái và Đức sẽ đảm nhiệm vị trí này vào năm sau. Đứng cạnh bà Merkel và ông Erdogan là Tổng thống Mỹ Barack Obama và Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Trong Hội nghị G20 ở Brisbane, Australia năm 2014, ông Putin đứng phía ngoài cùng, khi chụp ảnh. Năm đó, nhà lãnh đạo Nga đã cắt ngắn chương trình làm việc của mình tại Hội nghị sau khi các nhà lãnh đạo phương Tây tỏ ra lạnh nhạt với ông, do sự can thiệp của Moscow vào cuộc khủng hoảng ở Ukraine.

Tuy nhiên, năm nay, trước khi chính thức diễn ra Hội nghị, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tuyên bố, ông Putin sẽ là “thượng khách” tại G20.

Năm nay, Tổng thống Pháp Francois Hollande, Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye, Tổng thống Indonesia Joko Widodo, Tổng thống Nam Phi và Thủ tướng Ấn Độ cũng đứng ở hàng đầu tiên trong bức ảnh truyền thống.

Trong khi đó, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đứng ở hàng thứ hai. Khi ông Tập chào đón các nguyên thủ vào hôm 4/9, cuộc trò chuyện của ông với Thủ tướng Đức Angela Merkel dài hơn so với các nhà lãnh đạo khác, trong khi đó khoảnh khắc gặp gỡ với Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye ít ấm áp hơn, dù cả hai nhà lãnh đạo vẫn cười.

Dẫu vậy, ảnh hưởng chính trị không phải là nhân tố duy nhất quyết định vị trí đứng của các nguyên thủ quốc gia. Theo thông lệ bất thành văn của nghi thức ngoại giao, vị trí đứng còn phụ thuộc vào thời gian một nhà lãnh đạo nắm quyền.

Đó là lý do vì sao ông Barack Obama, người thường đứng đầu, lại phải đứng ở hàng thứ hai trong Hội nghị tại London, Anh vào năm 2009, thời điểm ông mới nhận nhiệm sở được 3 tháng. Nhà lãnh đạo của các tổ chức quốc tế, ví dụ như: Giám đốc điều hành quỹ Tiền tệ quốc tế IMF Christine Legarde và Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon, thường đứng ở hàng thứ ba.

Bên cạnh đó, việc lựa chọn thực phẩm xuất hiện trong thực đơn, cũng được theo dõi chặt chẽ bởi nó phản ánh “quyền lực mềm” của nước chủ nhà. Đầu bếp nổi tiếng người Anh Jamie Oliver đã khiến bữa tiệc của năm 2009 trở nên đáng nhớ trong mắt các nhà lãnh đạo với kiểu cách nấu ăn đầy ấn tượng với các món đặc biệt như cá hồi Scotland, thịt vai cừu non.

Thành phố Hàng Châu là niềm tự hào của ẩm thực Chiết Giang, 1 trong 8 trường phái truyền thống ẩm thực tuyệt vời của Trung Quốc. Những món ăn nổi tiếng của ẩm thực Hàng Châu phải kể tới cá Tây Hồ xốt giấm, thịt kho Đông Pha và gà “ăn mày”...

Như vậy, ngoài những nội dung được mang ra bàn thảo trong nội dung chương trình nghị sự, các nghi thức ngoại giao cũng được chú ý đặc biệt tại Hội nghị thượng đỉnh G20, bởi nó phần nào phản ánh đời sống quốc tế cũng như mối quan hệ giữa các quốc gia trong thời điểm hiện tại.

PHƯƠNG ANH – DANH TUYÊN (Theo Guardian, The New York Times, South China Morning Post)

Video tin tức được xem nhiều:

[mecloud]TUgTPb16sJ[/mecloud]