Con hẻm tử thần
Tối 29/10 (theo giờ địa phương), ước tính khoảng 100.000 người, chủ yếu là các thanh thiếu niên ở độ tuổi đôi mươi, đã đổ về những con đường dốc và hẹp của khu phố Itaewon, Seoul (Hàn Quốc) để tham dự lễ hội Halloween - một trong những lễ kỷ niệm lớn đầu tiên của đất nước này kể từ khi các hạn chế của Covid-19 được dỡ bỏ.
Sau 22h, sự hỗn loạn bắt đầu xuất hiện ở góc của một con hiểm nhỏ, dốc, nằm gần ga Itaewon, nơi kết nối với khá nhiều quán bar và câu lạc bộ từ đường chính. Con hẻm kéo dài 41 mét, nhưng chỉ rộng khoảng 4 mét, đủ cho 6 người lớn đứng sát nhau.
Chỉ khoảng 20 phút, sự hỗn loạn vượt tầm kiểm soát, nhiều người ngã xuống do bị xô đẩy trên sườn dốc, đè lên những người ở chân dốc. Ở cuối con hẻm, đám đông không biết thảm kịch đang diễn ra trước mắt, vẫn tiếp tục ùn ùn kéo tới, bịt kín đầu thoát của dòng người trong hẻm.
Cảnh tượng chen chúc kinh hoàng tại Itaewon vào ngày 29/10/2022. Ảnh: CNN
Các nhân chứng cho biết họ đã nhìn thấy đám đông dồn về từ nhiều hướng khác nhau, trước khi một số người trượt chân ở đỉnh dốc, gây ra "hiệu ứng domino". Lần lượt từng người một ngã xuống, kéo theo những người xung quanh cũng rơi vào tình trạng tương tự. Rất nhiều người do chịu áp lực mạnh chèn ép, dẫn đến ngạt thở. Những người khác cố gắng mở rộng "vòng vây", thậm chí nhảy vào nhà dân, các tòa nhà... để trốn thoát.
Nhà chức trách Hàn Quốc cho biết họ nhận được cuộc gọi kêu cứu đầu tiên không lâu sau 22h22. Cơ quan cứu nạn được thông báo rằng có nhiều người trong đám đông bị khó thở. Nhưng khi họ đến hiện trường vài phút sau đó, mức độ nghiêm trọng của sự việc đã trở nên rõ ràng. Họ nhìn thấy đám đông chen chúc dày đặc đến mức trông giống như xếp chồng lên nhau.
Tình trạng hỗn loạn diễn ra hơn 1,5 giờ thì lực lượng chức năng mới có thể mở đường giải cứu họ. Thảm kịch dẫm đạp đêm Halloween tại Itaewon cuối cùng đã cướp đi mạng sống của nhất 158 người thiệt mạng, trong đó có 26 người nước ngoài. Các nạn nhân chủ yếu là người trẻ trong độ tuổi từ 20-30. Đây là thảm họa tồi tệ nhất trong thời bình ở Hàn Quốc, kể từ sau vụ lật phà Sewol vào năm 2014 khiến hơn 300 người thiệt mạng.
Lời kể của người may mắn sống sót
"Người ta cứ đẩy nhau xuống con hẻm đó, họ la hét và cứ thế rơi xuống như domino. Tôi tưởng tôi đã bị ép chết rồi bởi mọi người cứ dồn vào nhau mà không hề biết có những người đã bị té xuống đất", một nạn nhân thoát chết trong thảm kịch Itaewon kể lại trên Twitter.
Nhiều nạn nhân may mắn được lực lượng cứu hộ giải cứu. Ảnh: Korea Times
Một cô gái họ Park, ngoài 20 tuổi cho biết vụ giẫm đạp xảy ra khi mọi người dồn vào hẻm nhỏ trong thời gian quá ngắn. "Người thấp như tôi không thể thở nổi. Tôi sống sót được là nhờ đứng bên rìa hẻm. Có vẻ những người đứng giữa bị ép nặng nhất", cô gái kể với hãng tin Yonhap.
"Lúc đó tôi cũng có mặt trong con hẻm, mọi việc vẫn còn hiện rõ trong đầu tôi. Tôi bị chèn đến ngạt thở, mọi thứ trước mắt không còn nhìn rõ nữa. Tôi đã nghĩ sẽ bị đè chết trong đám đông này mất. Nhưng rất may là bạn tôi khỏe, đã giữ chặt tay tôi, nếu không tôi cũng bị cuốn vào giữa rồi", Youtuber Seon Yeo Jeong nói
Trong khi đó, những người sống sót khác quy trách nhiệm cho chủ các quán bar và câu lạc bộ gần đó. Theo họ, những người chủ này đã ngăn không cho các nạn nhân kẹt trong con hẻm vào bớt trong quán.
"Có vẻ thương vong nhiều hơn là do vậy. Nhiều người cố thoát vào các cửa tiệm gần đó nhưng bị đẩy lại ra đường vì đã quán đã hết giờ kinh doanh", một người sống sót giấu tên nói lại.
Trách nhiệm thuộc về ai?
Sau khi thảm kịch giẫm đạp đêm Halloween xảy ra, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol đã ban bố quốc tang và kêu gọi điều tra sự cố. Ngày 1/11/2022, Đội cảnh sát điều tra đặc biệt Hàn Quốc đã tiến hành một cuộc điều tra về thảm kịch Itaewon với sự tham gia của 501 điều tra viên. Đối tượng bị điều tra chủ yếu là cảnh sát và các cơ quan chính quyền địa phương phụ trách khu vực Yongsan.
501 điều tra viên đã tham gia điều thảm kịch giẫm đạp đêm Halloween. Ảnh: CNN
Tháng 1 vừa qua, cuộc điều tra đã chính thức khép lại. Kết luận của cảnh sát khẳng định, vụ giẫm đạp là thảm họa do con người gây ra trong khi các nhà chức trách đã không phản ứng phù hợp với tình huống khẩn cấp.
Đội điều tra đã khám xét các văn phòng, đồn cảnh sát, đồn cứu hỏa ở quận Yongsan, đơn vị hành chính phụ trách phường Itaewon, và kết luận các cơ quan liên quan đã không có biện pháp phòng ngừa và ứng phó khẩn cấp phù hợp theo quy định, dẫn đến thương vong cao.
23 quan chức chính quyền bị đề nghị khởi tố, trong đó có cựu trưởng đồn cảnh sát quận Yongsan Lee Im-jae, cảnh sát trưởng phường Yongsan Park Hee-young. Các công tố viên sẽ tiếp tục điều tra sâu hơn để cân nhắc khởi tố và đưa ra xét xử.
Đội điều tra không đưa ra cáo buộc với các quan chức Bộ Nội vụ Hàn Quốc và chính quyền thành phố Seoul, kết luận các cơ quan này không có trách nhiệm pháp lý về kiểm soát đám đông.
“Vết sẹo” chưa thể chữa lành
Dù đã gần 1 năm trôi qua kể từ khi thảm kịch Itaewon xảy ra, sự việc này vẫn là một vết sẹo chưa thể chữa lành trong tâm trí của người dân Hàn Quốc. Sự tàn khốc của thảm kịch đáng sợ đến nỗi ngay cả những người lính cứu hộ, lực lượng hàng ngày phải đối mặt với hiểm nguy cận kề, cũng không thể chịu đựng được chấn thương tinh thần nặng nề.
Thảm kịch Itaewon vẫn là một vết sẹo chưa thể chữa lành trong tâm trí của người dân Hàn Quốc. Ảnh: CNN
Dữ liệu của chính phủ Hàn Quốc chỉ ra rằng sau nhiều tháng kể từ thảm kịch xảy ra, lực lượng cứu hộ được điều động đến hiện trường vụ giẫm đạp Itaewon vẫn phải chịu đựng những chấn thương tâm lý khi tận mắt chứng kiến cảnh tượng kinh hoàng ngày ấy.
Đại diện Oh Young Hwan của Đảng Dân chủ đối lập cho biết đã có khoảng 1.316 lính cứu hỏa được điều động để ứng phó với thảm kịch giẫm đạp xảy ra một năm về trước. Cho đến thời điểm hiện tại, những người này vẫn đang tìm kiếm các phương pháp điều trị tâm lý lâu dài để giải quyết nỗi ám ảnh mà họ gặp phải.
Chia sẻ với giới truyền thông về tình trạng của nhân viên cứu hộ, ông Oh Young Hwan nhấn mạnh rằng họ cần nguồn lực và thời gian thích hợp để chữa lành những chấn thương tâm lý và việc này có thể mất một thời gian dài.
Về phía các gia đình các nạn nhân, tang quyến cũng cho biết rằng một đài tưởng niệm tập thể sẽ được xây dựng tại địa điểm xảy ra vụ việc và chính thức ra mắt công chúng vào ngày 26/10 tới. Bên cạnh đó, đa phần các hoạt động giải trí và các sự kiện Halloween tại Hàn Quốc cũng sẽ không được tổ chức để tưởng niệm nạn nhân của thảm kịch kinh hoàng này.
Phương Uyên (T/h)