Nhiều “ông lớn” dính sai phạm nghìn tỷ tại TP. HCM

Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra sáu dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT), hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT) thuộc lĩnh vực giao thông, môi trường tại TP.HCM, từ đó kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành và TP.HCM xử lý khoản tiền sai phạm theo kết quả thanh tra là gần 2.200 tỷ đồng.

Bản kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng cho thấy nhiều “ông lớn” ngành xây dựng dính sai phạm trăm, nghìn tỷ. Dự án xây dựng cầu Phú Mỹ có tổng mức đầu tư 2.077,534 tỷ đồng được thực hiện bởi chủ đầu tư là CTCP Đầu tư Xây dựng Phú Mỹ. Đây là doanh nghiệp dự án được thành lập bởi Tổng công ty Xây dựng Hà Nội, công ty Đầu tư và phát triển Xây dựng, công ty Đầu tư và phát triển hạ tầng kỹ thuật TP.HCM, CTCP Bê tông 620 Châu Thới và công ty TNHH và Thương mại Thanh Danh. TTCP kết luận UBND TP.HCM đã không chấp hành đúng trình tự và thủ tục đầu tư, chưa thẩm định phê duyệt điều chỉnh dự án nhưng đã phê duyệt kết quả kiểm toán chi phí đầu tư với số tiền lên tới 2.914,435 tỷ đồng.

Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 1A, đoạn An Sương – An Lạc thực hiện dưới hình thức hợp đồng BOT được ký kết giữa bộ Giao thông Vận tải với chủ đầu tư là CTCP Đầu tư phát triển hạ tầng IDICO. Quá trình triển khai dự án đã để xảy ra nhiều sai phạm lớn như tổng mức đầu tư dự án được phê duyệt giảm song UBND TP.HCM và nhà đầu tư không đàm phán xác định lại thời gian khai thác thu phí hoàn vốn. Nhà đầu tư hạch toán nhiều khoản chi phí làm giảm lợi nhuận, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp. Dự án xây dựng đường kết nối vào cầu Phú Mỹ được triển khai theo hình thức BT do CTCP BOT cầu Phú Mỹ làm chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư 1.440,343 tỷ đồng. Chi phí đầu tư xây dựng được công ty TNHH Kiểm toán – Tư vấn tài chính DNP năm 2014 có báo cáo kiểm toán quyết toán với số tiền 3.200 tỷ đồng. TTCP đã kiểm tra một số chi phí đầu tư xây dựng và đề nghị quyết toán chưa đúng quy định với giá trị 490 tỷ đồng. 

Đối với dự án Mở rộng Xa lộ Hà Nội, TTCP xác định UBND TP.HCM đã vi phạm quy định khi chỉ định chủ đầu tư là CTCP Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật TP.HCM. Chủ đầu tư đã phê duyệt điều chỉnh dự án khả thi từ 2.422 tỷ đồng lên 3.822 tỷ đồng là sai thẩm quyền, trong đó bổ sung 1.400 tỷ đồng chi phí giải phóng mặt bằng khi chưa có phương án giải phóng mặt bằng được phê duyệt. CTCP Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật TP.HCM tiếp tục bị TTCP “bêu tên” tại dự án cầu đường Bình Triệu II. Tại dự án BOT này, UBND TP.HCM không thực hiện đấu thầu rộng rãi mà chỉ định CTCP Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật TP.HCM làm chủ đầu tư. Tổng mức đầu tư của dự án là 1.717 tỷ đồng. Kết luận của TTCP cho thấy chủ đầu tư đã thu vượt phương án tài chính nhưng chưa được cơ quan Nhà nước phê duyệt là 13,7 tỷ đồng. Đồng thời, nhà đầu tư trong phương án tài chính tự lập đã đưa ra khoản ứng vốn 49 tỷ đồng không thuộc hợp đồng.

Cái tên cuối cùng trong danh sách là Dự án Xây dựng đường nối từ đường Nguyễn Duy Trinh vào khu công nghiệp Phú Hữu. UBND TP.HCM không tổ chức sơ tuyển nhà đầu tư nhưng đã chỉ định CTCP Xi măng Hà Tiên làm chủ đầu tư. Quá trình triển khai dự án xảy ra nhiều sai phạm lớn như nhà đầu tư không có cam kết hoặc thỏa thuận bằng văn bản với nhà cung cấp vốn vào thời điểm đàm phán hợp đồng. Phụ lục hợp đồng có nhiều điều khoản không thống nhất, nếu tính theo vốn vay với lãi suất 13,4%/ năm và chi phí sử dụng vốn 10%/ năm thì sau 24 năm, dự án không có khả năng hoàn vốn, lỗ 345 tỷ đồng, ảnh hưởng đến việc xác định thời gian thu phí và bàn giao dự án cho cơ quan Nhà nước.

Đăng lại báo giấy Đời sống & Pháp luật