Người Cựu chiến binh 40 năm đi săn lùng cuốn “sổ Nam Tào”

(ĐSPL) - Cuốn “sổ Nam Tào” đó thực ra là tấm bản đồ gh? lạ? vùng đất mà quân Mỹ từng chôn vù? 200 lính ch?ến V?ệt trong kháng ch?ến.

Ngườ? Cựu ch?ến b?nh ấy tên Nguyễn Văn Đổng (SN 1942) ở thôn Vân G?ang, xã Lý Nhân, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc. Nhắc đến tên ông thì a? cũng vì, vì ngườ? dân nơ? đây chẳng lạ gì vớ? hình ảnh ông vác ba lô con cóc đ? khắp các ch?ến trường xưa tìm kỉ vật kháng ch?ến và hà? cốt đồng độ?.

Gặp chúng tô? trong căn nhà cấp 4 mà ông đang ở, ông Đổng cẩn thận g?ớ? th?ệu hơn 300 kỉ vật của những đồng độ? mà ông sưu tầm trong 40 năm qua. Từ ch?ếc lược chả? tóc của mườ? nữ  thanh n?ên xung phong Ngã ba Đồng Lộc, ch?ếc b? đông, dù phát sáng đến ch?ếc balo, đèn p?n con ngáo, đa? da , sợ? nịt, đồng hồ, mũ sắt cùng một số ch?ến lợ? phẩm quân độ? ta thu được từ các trận đánh đố? vớ? ông tất cả đều rất cao quý.

Ông Nguyễn Văn Đổng hào hứng g?ớ? th?ệu bộ sưu tập của mình.

Trở về ký ức, ông Đổng kể: “Năm 1967 tô? nhập ngũ, t?ểu đoàn tô? có nh?ệm vụ phố? hợp vớ? bộ độ? chủ lực tỉnh Long An chống sự càn quét của địch. Trong một lần ch?ến đấu tô? đã bị trọng thương. Năm 1971 tô? được đơn vị cho phục v?ên, trở về vớ? địa phương mất 57\% sức khỏe. Tô? được sống trở về vớ? g?a đình đó là sự may mắn, trong kh? các đồng độ? của tô? nh?ều ngườ? đã anh dũng h? s?nh, hòa bình lập lạ? mà phần mộ vẫn chưa tìm được. Vì thế, sau kh? nghe tấm bản đồ gh? lạ? địa đ?ểm chôn các ch?ến sĩ ở Tây Nam Bộ bị thất lạc nên suốt mấy chục năm tô? cất công đ? tìm”.

Theo ông Đổng, tấm bản đồ g?ống như cuốn “sổ Nam tào” ấy là kỉ vật vô g?á đố? vớ? quân độ? ta và nhân dân ta. Một cựu ch?ến b?nh Mỹ đã thất bạ? chạy về nước nhưng sơ đồ trận địa được cựu ch?ến b?nh đó g?ữ lạ?, chính là bản đồ vùng đất nơ? địch từng dùng máy ủ? chôn vù? hơn 200 l?ệt sĩ của chúng ta. May mắn, 40 năm sau, một cựu ch?ến b?nh ngườ? Mỹ đã đem trả lạ?.

Tấm bản đồ nơ? chôn 200 ch?ến sĩ của 4 tỉnh m?ền Tây Nam Bộ.

Ông Đổng nghẹn ngào: “B?ết tô? đ? tìm hà? cốt đồng độ? lâu nay, một ngườ? bạn lính đã đưa tấm bản đồ ấy cho tô? g?ữ. Cùng vớ? tấm bản đồ này, đơn vị 209 do thượng tướng Nguyễn Thế Trị chỉ huy đã kha? quật được hà? cốt của 145 đồng chí. Chính vì thế tấm bản đồ này như một kỉ vật vô g?á”.

Thấy ông Đổng hằng ngày vẫn lặn lộ? đ? tìm kỉ vật, nh?ều ngườ? tìm được còn mang đến tận nhà cho ông. Là một số những ngườ? có lòng tặng lạ? cho ông Đổng một và? kỉ vật, ông Nguyễn Đình Cơm (hộ? cựu ch?ến b?nh xã Tề Lỗ, huyện Yên Lạc - Vĩnh Phúc) cho b?ết: “Tô? cũng là một ngườ? lính, kh? b?ết ông Đổng sưu tầm những kỉ vật này thì vô cùng xúc động. Những kỉ vật ấy làm tô? nhớ lạ? những năm tháng ch?ến tranh khốc l?ệt đã đ? qua. V?ệc làm của ông Đổng mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Thế nên tô? mang tặng một và? kỉ vật tô? có được và cũng kêu gọ? mọ? ngườ? đóng góp vào bộ sưu tập ấy”.

Một trong những bức tự được ghép bằng t?ền đồng tr?nh.

Ngoà? cuốn “sổ Nam Tào", ông Nguyễn Văn Đổng còn được ví như ông “vua t?ền cổ”. Ông đang sỡ hữu bộ sưu tập rất nh?ều t?ền cổ của các nước, mệnh g?á khác nhau và sử dụng ở các thờ? kì lịch sử.

Vớ? t?ền đồng tr?nh, ông đem xếp lạ? thành các bức tự lớn và treo trong nhà. Ngoà? cùng của g?an trưng bày treo bức tự Đức nhu cương, ở g?ữa trung tâm treo bức Đức lưu cương, và ngoà? cùng là Phúc lộc thọ. Ngoà? ra ông còn khéo léo sắp xếp sáng tạo thành mặt trống đồng, số còn lạ? được bảo quản rất kĩ càng. Ông bảo, có những đồng t?ền từ rất lâu đờ?, bằng và? lần tuổ? của ông cộng lạ?, có t?ền Trung quốc từ đờ? nhà Đường, nhà Tống, một số loạ? khác từ thờ? nhà Đ?nh.

T?ền g?ấy gom lạ? phả? đến hàng và? yến, trong đó có t?ền của  Lào, t?ền Campuch?a, t?ền của Mỹ vớ? nh?ều mệnh g?á khác nhau, được sử dụng ở các thờ? kì khác nhau. H?ện tạ?, có những đồng t?ền không t?êu được nữa và rất khó có thể tìm được. Đặc b?ệt trong bộ sưu tập ấy còn có những tờ t?ền V?ệt Nam phát hành năm 1946. Tất cả được ông ép plast?c cẩn thận và đóng khung treo cẩn thận trong nhà. 

Một góc g?an trưng bày kỉ vật của ông Đổng.

Sau và? chục năm nhặt nhạnh, lão cựu b?nh g?à hãnh d?ện khoe vớ? chúng tô?: “Bây g?ờ tô? đang sở hữu đến và? hũ t?ền từ rất lâu đờ?, có những đồng t?ền từ thờ? Trần thế kỉ XIV cho đến thờ? Lê, Mạc thế kỉ XVI”.

Kh? được hỏ? về kỉ vật ấn tượng nhất, ông nó?: Độc đáo và quý h?ếm nhất trong bộ sưu tập là ch?ếc cúp của quân độ? ta làm vào những năm 60 của thế kỷ trước. Mặt trước của bình có ?n khẩu h?ệu “quyết tâm đánh thắng g?ặc Mỹ xâm lược”, phía sau là hình ảnh ngườ? phụ nữ V?ệt Nam gan dạ k?ên cường nằm bắn g?ặc Mỹ, đ?ều này thể h?ện t?nh thần ch?ến đấu quật cường của nhân dân ta “g?ặc đến nhà đàn bà cũng đánh”.

Ch?ếc bình cổ mà ông Nguyễn Văn Đổng rất quý.

Ch?a sẻ vớ? chúng tô?, ông Nguyễn Ngọc Vụ, Phó chủ tịch UBND xã Lý Nhân, huyện Vĩnh Tường cho b?ết : “V?ệc làm của ông Nguyễn Văn Đổng rất có ý nghĩa, mang tính văn hóa cao, những sản phẩm như thế thì không phả? a? cũng có thể làm ra được hoặc bán mua được ở trên thị trường. Chính quyền địa phương luôn ủng hộ và kêu gọ? mọ? ngườ? đóng góp, no? gương ông”.

Hàng tháng vớ? số t?ền lương ít ỏ?, ông đều dành hết cho v?ệc đ? sưu tầm các kỷ vật ch?ến tranh. Ông co? đó là n?ềm vu?, n?ềm hạnh phúc của mình. “Ch?ến tranh đ? qua, g?ờ thế hệ trẻ chỉ b?ết qua sách báo hay những tư l?ệu khác chứ không thể b?ết được hoàn cảnh kh? đó. Vì thế, tô? muốn sưu tầm những kỷ vật của ngườ? lính để g?áo dục thế hệ trẻ. Tô? cũng đang có kế hoạch mở rộng bảo tàng của mình đến vớ? đông đảo mọ? ngườ? hơn”, ông Đổng tâm sự.

Quỳnh Nguyên