Ngành xi măng gặp khó khăn lớn trong sản xuất và tiêu thụ

Trên Báo Tuổi Trẻ đưa tin, danh sách các doanh nghiệp sản xuất xi măng có lợi nhuận sau thuế năm 2023 âm, mã chứng khoán không đủ điều kiện giao dịch ký quỹ (margin) vừa được Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội đưa có nhiều cái tên trong ngành xi măng rất đáng chú ý như: Công ty CP xi măng Bỉm Sơn, Công ty CP xi măng Vicem Bút Sơn, Công ty CP thương mại, dịch vụ, vận tải xi măng Hải Phòng, Công ty CP xi măng Vicem Hoàng Mai…

Đây là những doanh nghiệp lớn trong ngành xi măng, đang cung ứng ra thị trường những thương hiệu xi măng có tiếng như: Xi măng Bỉm Sơn, Xi măng Bút Sơn, Xi măng Hoàng Mai.

Ngành xi măng kêu cứu lên Thủ tướng chính phủ tháo gỡ khó khăn. Ảnh minh họa.

Trong báo cáo vừa gửi tới Thủ tướng, Hiệp hội Xi măng Việt Nam cho biết lượng tiêu thụ xi măng từ năm 2022 đến nay liên tục sụt giảm làm cho các doanh nghiệp sản xuất xi măng gặp khó.

Tính đến năm 2024, cả nước có 61 nhà máy sản xuất xi măng, tổng công suất khoảng 117 triệu tấn/năm nhưng tiêu thụ xi măng năm 2023 chỉ đạt khoảng 87,8 triệu tấn. Cụ thể, tiêu thụ xi măng nội địa đạt 56,6 triệu tấn, xuất khẩu 31,2 triệu tấn.

Lượng tiêu thụ xi măng nội địa năm 2023 chỉ bằng 84% năm 2022, còn lượng xuất khẩu xi măng năm 2023 bằng 99% năm 2022.

Theo Báo VNExpress, Hiệp hội Xi măng Việt Nam đã có văn bản báo cáo trình lên Thủ tướng chính phủ, cụ thể: "Ngành xi măng đang gặp khó khăn rất lớn trong sản xuất và tiêu thụ, doanh nghiệp có nguy cơ phá sản hoặc bán một phần nhà máy cho nước ngoài".

Thực tế, đây không phải lần đầu các doanh nghiệp xi măng kêu cứu. Cuối năm ngoái, cùng với 7 hiệp hội khác trong ngành vật liệu xây dựng, các doanh nghiệp đã thông tin về tình thế bấp bênh của mình.

 Làm rõ hơn những nút thắt, Hiệp hội Xi măng nói, khó khăn đến từ nhu cầu tiêu thụ trong nước yếu, các dự án đầu tư công triển khai chậm. Các dự án xây đường giao thông, trong đó cao tốc vẫn sử dụng công nghệ truyền thống, việc áp dụng cầu cạn cao tốc bằng bê tông cốt thép còn hạn chế, giải pháp sử dụng xi măng để gia cố, ổn định nền đất chưa được áp dụng.

Bên cạnh đó, thị trường nhà ở, bất động sản chưa hồi phục, tỷ lệ các dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội triển khai thực tế rất thấp.

Trong khi đó, doanh nghiệp lại khó khăn về sản xuất khi giá nhiên liệu, năng lượng tăng cao, đặc biệt là giá than. Thuế xuất khẩu clinker tăng, sức ép môi trường với các nhà máy xi măng ngày càng lớn.

Nhằm gỡ khó cho doanh nghiệp, Hiệp hội Xi măng Việt Nam kiến nghị Thủ tướng cùng các bộ, ngành tìm cách tăng tiêu thụ nội địa thông qua xây dựng các tuyến đường cầu cạn thay đường bê tông xi măng cốt thép, nhất là ở những vùng đất yếu, hay những nơi cần thoát lũ như miền Trung, Đồng bằng sông Cửu Long.

Chính phủ cũng nên cân nhắc gia cố nền đường bằng xi măng - đất để thay thế cho giải pháp truyền thống đắp nền đường bằng cát san lấp, Hiệp hội Xi măng nêu.

Hiệp hội đồng thời kiến nghị Chính phủ sớm trình Quốc hội thông qua việc bỏ thuế xuất khẩu với clinker. Còn trong ngắn hạn, nếu chưa bãi bỏ, Hiệp hội đề xuất giữ nguyên thuế xuất khẩu với clinker hai năm tới là 5% và được khấu trừ VAT.

H.T (T/h)