Mỹ gia hạn hiệp ước vũ khí hạt nhân với Nga thêm 5 năm

Mỹ sẽ sẽ gia hạn Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược với Nga thêm 5 năm, trước khi thỏa thuận hết hạn vào ngày 5/2.

Reuters dẫn tuyên bố của tân Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken ngày 3/2 (giờ địa phương) cho biết, Mỹ sẽ gia hạn Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược (START) với Nga thêm 5 năm, trước khi thỏa thuận hết hạn vào ngày 5/2.

"Việc gia hạn New START đảm bảo chúng ta có các giới hạn có thể kiểm chứng đối với tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM), tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm (SLBM) và máy bay ném bom hạng nặng của Nga cho đến 5/2/2026", ông Blinken nói.

Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh, động thái này là bước đầu tiên nhằm thực hiện lời hứa của Tổng thống Joe Biden, là bảo vệ người dân Mỹ khỏi các mối đe dọa hạt nhân bằng việc khôi phục sự lãnh đạo của Mỹ trong vấn đề kiểm soát và không phổ biến vũ khí hạt nhân.

Ngay từ tháng 1/2021, đội ngũ của ông Biden đã khẳng định chính quyền mới sẽ nỗ lực gia hạn Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược (START) với Nga ngay khi Nhà Trắng đổi chủ.

Tổng thống Biden đã từng nêu rõ rằng việc gia hạn Hiệp ước START mới chỉ là bước khởi đầu trong nỗ lực của Mỹ nhằm giải quyết các thách thức an ninh của Thế kỷ 21. Cùng với sự tham vấn của Quốc hội và các đồng minh và đối tác của mình, Mỹ sẽ sử dụng quãng thời gian gia hạn Hiệp ước START mới để cùng Nga theo đuổi kiểm soát vũ khí nhằm giải quyết toàn bộ các loại vũ khí hạt nhân của nước này.

Mỹ cũng sẽ theo đuổi kiểm soát vũ khí nhằm giảm các mối nguy hiểm từ kho vũ khí hạt nhân hiện đại và đang gia tăng của Trung Quốc. Mỹ cam kết kiểm soát vũ khí hiệu quả nhằm gia tăng ổn định, minh bạch và khả năng dự đoán đồng thời giảm nguy cơ các cuộc chạy đua vũ trang nguy hiểm và tốn kém.

Hôm 29/1, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký đạo luật gia hạn START mới thêm 5 năm. Nga cho biết việc gia hạn sẽ có hiệu lực khi hai bên trao đổi công hàm.

Bộ Ngoại giao Nga hoan nghênh động thái của Mỹ ngày 3/2. Cơ quan này cho rằng việc gia hạn "đảm bảo mức độ cần thiết về khả năng dự đoán và tính minh bạch trong lĩnh vực này trong khi vẫn tuân thủ chặt chẽ sự cân bằng lợi ích".

Các bản hiệp ước START là dạng thỏa thuận cấp cao cuối cùng giữa Mỹ và Nga trên phương diện kiểm soát vũ khí chiến lược, cho phép mỗi nước triển khai không quá 1.550 đầu đạn hạt nhân, mức thấp nhất trong hàng chục năm qua. Hai nước cũng bị giới hạn về số lượng tên lửa đạn đạo phóng từ mặt đất và tàu ngầm, cũng như oanh tạc cơ mang bom và tên lửa hành trình hạt nhân.

Cựu tổng thống Donald Trump không muốn gia hạn START vì cho rằng hiệp ước không liệt kê đầy đủ các loại vũ khí hạt nhân của Nga, đồng thời muốn đưa Trung Quốc vào khuôn khổ kiểm soát vũ khí rộng hơn.

Hoa Vũ (T/h)