Mỹ chỉ trích Nga phủ quyết kế hoạch thăm dò vũ khí hóa học của Syria

Nhà Trắng chỉ trích Nga vì đã phủ quyết kế hoạch của Liên Hợp Quốc (LHQ) trong cuộc điều tra liên quan đến cáo buộc chính phủ Syria sử dụng vũ khí hoá học.

Nga đã bỏ phiếu phản đối tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an LHQ hôm 24/10, ngăn việc tiếp tục Cơ chế Điều tra Chung (JIM) của LHQ và Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học (OPCW). JIM là cuộc điều tra về việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria.

Đến hôm qua (1/11), Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố: "Những nỗ lực nhằm phá hoại và xóa bỏ JIM của Nga đã cho thấy sự vô tình trước những tổn thương và tổn thất sinh mạng do vũ khí hóa học gây ra, thiếu tôn trọng các tiêu chuẩn quốc tế”.

Theo báo cáo gửi Hội đồng Bảo an LHQ hôm 26/10, JIM phát hiện ra rằng chính phủ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã ra lệnh tiến hành một cuộc tấn công hóa học nhằm vào thị trấn Khan Sheikhoun khiến hàng chục người thiệt mạng hồi tháng 4/2016. Mỹ kết luận rằng đây là lần thứ 4 JIM khẳng định rằng chế độ ông Assad sử dụng vũ khí hóa học.

JIM đã được 15 thành viên Hội đồng Bảo an LHQ nhất trí tạo ra từ năm 2015 và được gia hạn trong năm 2016. Nhiệm vụ của cơ quan này là sẽ hết hạn vào giữa tháng 11/2017. Mới đây, Nhà Trắng khẳng định Mỹ "hoan nghênh việc LHQ tiếp tục gian hạn JIM để có thể tìm ra kẻ đứng sau và gửi đi thông điệp rằng không thể dung thứ cho hành động sử dụng vũ khí hóa học".

Trong bản báo cáo thứ 14 kể từ năm 2011, các nhà điều tra của LHQ cho biết họ đã có trong tay tất cả tài liệu liên quan đến 33 cuộc tấn công vũ khí hóa học ở Syria. Trong đó, 27 vụ là do chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad tiến hành. Thủ phạm của 6 vụ khác chưa được xác định.

Tuy nhiên, chính phủ ông Assad đã nhiều lần bác bỏ việc sử dụng vũ khí hóa học. Damascus cho rằng quân đội chính phủ không kích ở Khan Sheikhoun đã đánh trúng một kho vũ khí của phe đối lập. Paulo Pinheiro, chủ tịch ủy ban điều tra về Syria của LHQ ngay lập tức lên tiếng "loại trừ" khả năng này.

Vụ tấn công bằng vũ khí hóa học đó đã khiến Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định khởi động cuộc không kích đầu tiên của Mỹ kể từ khi ông lên nắm quyền nhằm vào căn cứ Không quân Syria.

PHƯƠNG PHƯƠNG (Theo Reuters)