Tại vùng sông nước Nam Bộ, cá dứa (còn có tên gọi khác là cá tra bần) từ lâu đã được xem là một trong những đặc sản trứ danh và quý hiếm, thuộc họ cá tra.
Tờ SaoStar dẫn chia sẻ của các ngư dân địa phương cho hay, mùa cá dứa tự nhiên không kéo dài quanh năm mà chỉ xuất hiện nhiều nhất trong khoảng từ tháng 8 đến tháng 12 hằng năm. Mùa vụ chỉ vỏn vẹn 4-5 tháng, sản lượng khai thác lại phụ thuộc rất nhiều vào con nước và điều kiện thời tiết. Chính vì sự khan hiếm này, cá dứa đánh bắt ngoài tự nhiên ngày càng ít đi, khiến giá bán luôn ở mức cao và không phải lúc nào có tiền cũng có thể mua được.
Trên thị trường, một kg cá dứa tự nhiên tươi sống có giá bán dao động từ 350.000 đến 400.000 đồng. Đối với loại cá dứa một nắng – được phơi qua một lượt nắng nhẹ để thịt cá săn lại nhưng vẫn giữ trọn vị ngọt béo đặc trưng – giá còn cao hơn, khoảng 550.000 - 650.000 đồng/kg. Đặc biệt vào những thời điểm khan hàng, mức giá này có thể tăng vọt lên đến 700.000 - 800.000 đồng/kg. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của thị trường, nhiều hộ dân và doanh nghiệp đã bắt đầu nhân giống và nuôi cá dứa trong các ao đầm, nhờ đó giá thành cá nuôi cũng "mềm" hơn đáng kể.
Tuy nhiên, điểm khác biệt lớn nhất và cũng là yếu tố tạo nên giá trị của cá dứa tự nhiên chính là hương vị. Cá sống trong môi trường hoang dã, tại các vùng rừng ngập mặn như rừng bần, rừng mắm, rừng sác… có nguồn thức ăn chính là các loại trái cây rụng xuống mặt nước. Nhờ chế độ ăn đặc biệt này, thịt cá tự nhiên rất săn chắc, ngọt dai và thoảng một mùi thơm đặc trưng, được giới sành ăn đánh giá là ngon vượt trội so với cá nuôi công nghiệp.
Báo VietNamnet dẫn thông tin cho hay, theo kinh nghiệm của người bán lâu năm, cá dứa tự nhiên có hai sọc đen đặc trưng chạy dọc hai bên lưng, phần vây nhỏ, thon dài và có màu hồng nhạt. Trong khi đó, cá tra thường có vây to, thô, hơi cong và mang màu xám.
Một đặc điểm nữa khiến cá dứa được yêu thích là cấu trúc thịt ít xương, nhiều nạc, chỉ có một đường xương sống duy nhất rất dễ gỡ bỏ. Khác với cá tra hay cá ba sa, cá dứa không có lớp mỡ dày dưới bụng, thịt cá không hề bị bở mà thay vào đó là vị béo thanh nhẹ nhàng quyện cùng vị ngọt thơm khó quên.
Nhờ hương vị độc đáo, cá dứa có thể được chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn, làm say lòng thực khách. Phổ biến nhất phải kể đến món cá dứa kho tộ, từng thớ thịt cá vàng ươm, săn chắc thấm đẫm gia vị đậm đà, ăn cùng cơm trắng thì không gì bằng. Món cá dứa chiên giòn lại giữ nguyên được độ ngọt béo tự nhiên của thịt cá.
Ngoài ra, canh chua cá dứa nấu cùng me, bạc hà, giá đỗ mang đến hương vị thanh mát, giải nhiệt cho bữa cơm gia đình. Từ một món ăn quen thuộc của người dân vùng sông nước, cá dứa đã trở thành một đặc sản quý, được nhiều tín đồ ẩm thực trên khắp cả nước tìm kiếm và thưởng thức.