Idlib sẽ là nơi kết thúc cuối cùng của nội chiến Syria?

Kịch bản về một trận chiến cuối cùng tại Idlib liệu có phải là kết thúc cho cuộc nội chiến Syria?

Tỉnh Idlib ở phía tây bắc Syria là khu vực cuối cùng còn nằm dưới quyền kiểm soát của lực lượng nổi dậy. Trong nội chiến, nơi đây đã trở thành quê hương thứ hai của số lượng lớn những người di tản.

Khoảng ba triệu người hiện đang tập trung tại Idlib. Một loạt các thỏa thuận cũng cho phép lực lượng nổi dậy từ các khu vực khác tới đây do chính phủ Syria mải miết củng cố vị thế của mình trên các vùng đất rộng lớn khác. Tuy nhiên, những động thái mới nhất cho thấy Tổng thống Bashar al-Assad đang hướng sự chú ý về Idlib.

Lực lượng của ông Assad và đồng minh đang ở tình thế có lợi. Ngoài ra, một lực lượng hải quân Nga đáng kể đang trực chiến ngoài khơi bờ biển Syria với nhiều tàu lớn mang theo loại tên lửa tấn công, tăng thêm sức mạnh hỏa lực cho lực lượng chính phủ nước này.

Đối với chính phủ lâm thời Syria, một cuộc tấn công quyết liệt sẽ đánh dấu nỗ lực đỉnh điểm của Tổng thống Assad nhằm giành lại quyền kiểm soát đất nước và phá vỡ mọi sự phản đối hay kháng cự còn lại. Các cơ quan viện trợ và Liên hợp quốc đang lo sợ một thảm họa tàn sát có thể xuất hiện.

Đây không chỉ là một trận chiến giữa các lực lượng chính phủ và các phiến quân. Hai quốc gia khác là Nga và Thổ Nhĩ Kỳ cũng liên quan mật thiết đến tình hình chiến sự hiện tại. Nước Mỹ cũng chưa bao giờ rời mắt khỏi đất nước Trung Đông nhỏ bé.

Thất vọng bởi chính sách của Mỹ đối với Syria và cảnh báo về làn sóng những người tị nạn tràn qua biên giới, Thổ Nhĩ Kỳ đã tìm kiếm một thỏa thuận với Nga, Iran và chính phủ Syria để thiết lập một số "khu vực leo thang".

Một thỏa thuận nhằm làm dịu tình hình và đặt nền tảng ổn định, kêu gọi chấm dứt tình trạng thù địch giữa chính phủ Syria và các lực lượng nổi dậy đã được đưa ra. Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran đã đóng vai trò là người bảo lãnh, gửi quân đội và chuyên gia quân sự tới giám sát khu vực.

Tuy nhiên, đến nay, tất cả khu vực xung đột đã nằm trong tầm kiểm soát của lực lượng chính phủ. Idlib là tỉnh cuối cùng còn lại.

Nước Nga thực sự cần gì?

Nga là đóng một vai trò quan trọng trong cuộc nội chiến dù luôn khẳng định mình chỉ là yếu tố bên ngoài. Không những đã hỗ trợ Tổng thống Assad một cách hiệu quả bằng cách can thiệp vào cuộc chiến, sức mạnh không quân Nga cùng lực lượng dân quân và cố vấn quân sự Iran đã đưa chính quyền Syria từ phòng thủ sang tấn công ồ ạt.

Vậy Nga nghĩ gì về Idlib?

Phát ngôn viên của Nga dường như bày tỏ quan điểm chống lại một cuộc tấn công lớn, đề xuất thỏa thuận thương lượng. Nga bày tỏ mong muốn giảm bớt vai trò quân sự của mình tại Syria dù việc triển khai lực lượng hải quân ở phía Đông Địa Trung Hải lại thể hiện một kế hoạch khác.

Tại Syria, tình hình đã phức tạp hơn. Nga có thể sẽ không ngăn cản đồng minh Syria tổng tấn công Idlib.

Một cuộc tấn công của chính phủ dẫn đến nhiều khả năng. Hiện nay, vẫn chưa thể xác định đó sẽ là một cuộc tấn công toàn diện hay chỉ là đòn cảnh cáo nhằm tăng áp lực lên phiến quân.

Hậu quả của bất kỳ cuộc tấn công Idlib nào cũng sẽ nghiêm trọng. Một số chuyên gia lo ngại rằng vũ khí hóa học sẽ lại xuất hiện và người dân địa phương trở thành “lá chắn sống”. Tuy nhiên, sự sụp đổ của Idlib không phải là kết thúc của cơn ác mộng tại Syria.

Những gì bắt đầu như một cuộc nổi dậy địa phương chống lại chế độ thường là khởi đầu cho các tổ chức khủng bố như al-Qaeda và nhóm nhà nước Hồi giáo.

Trên tất cả, Syria đã trở thành một “chiến trường” cho các xung đột quốc tế bùng nổ. Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Israel, các quốc gia vùng Vịnh và Mỹ đều tìm kiếm lợi thế riêng của họ tại quốc gia này.

Những tác động từ bên ngoài sẽ không biến mất ngay cả khi Tổng thống Assad kiểm soát trọn vẹn lãnh thổ. Tình hình thậm chí có thể tồi tệ hơn. Các đồng minh vùng Vịnh của Mỹ, Israel và Washington hiện đang có ý định biến Syria trở thành một chiến trường khác trong cuộc đấu tranh chiến lược với Iran.

Thu Phương (Theo BBC)