Hai nữ sinh Hà Nội tìm ra 14 dẫn chất ức chế tế bào ung thư

Hai nữ sinh của trường Chuyên Khoa học tự nhiên Hà Nội đã sàng lọc ra 14 dẫn chất có công dụng mạnh hơn thuốc điều trị ung thư trên thị trường.

Theo tin tức trên báo Tri thức trực tuyến, ngày 9/3, tại Phú Thọ, Bộ GD-ĐT đã tổ chức bế mạc Cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp Quốc gia dành cho học sinh trung học năm học 2016-2017 khu vực phía Bắc.

Đây là năm thứ 5 cuộc thi diễn ra. Năm nay, ban tổ chức nhận được 241 dự án thuộc 21 lĩnh vực đến từ 34 tỉnh thành, trường đại học từ Thừa Thiên Huế trở ra. Trong đó, 43 dự án của học sinh THCS và 198 dự án của học sinh THPT.

Sau 3 ngày thi, ban tổ chức đã lựa chọn và trao giải lĩnh vực và giải toàn cuộc thi cho những dự án xuất sắc nhất. Trong đó, giải lĩnh vực gồm 29 giải nhất, 39 giải nhì, 56 giải ba và 47 giải khuyến khích. Đặc biệt, có 5 giải nhất, 10 giải nhì và 14 giải ba toàn cuộc thi.

Trong số 5 giải nhất toàn cuộc thi nổi bật nhất là đề tài “Thiết kế, tổng hợp và thử tác dụng kháng ung thư của một số dẫn chất Axit Hydroxamic mới mang khung 2 - OXOINDOLIN hướng ức chế Histon Deacetylase” được thực hiện bởi Vũ Thị Nam Anh và Trần Đan Khuê, học sinh trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên Hà Nội.

Báo Dân trí cũng đưa tin, được biết, nhóm bắt đầu nghiên cứu đề tài từ tháng 5/2015. Sau gần 2 năm làm việc dưới sự hướng dẫn của GS.TS Nguyễn Hải Nam, Khoa Hóa Dược - Trường ĐH Dược Hà Nội, hai nữ sinh đã thực hiện thành công giai đoạn tiền lâm sàng dự án trên.

Được biết, hiện nay trong chế thuốc ung thư có 2 xu hướng là phát triển thuốc mới theo phương pháp truyền thống và phát triển thuốc mới theo mục tiêu phân tử. Phương pháp thứ hai (phương pháp phân tử) có ưu điểm là rút ngắn thời gian và giảm chi phí đáng kể. Ở phương pháp này, Histone deacetylase (HDAC) là một mục tiêu phân tử điển hình và tiềm năng trong thiết kế thuốc điều trị ung thư. Do vậy tổng hợp các chất ức chế HDAC đang trở thành các tác nhân chống ung thư đầy triển vọng.

Đóng góp mới nhất của dự án do Đan Khuê và Nam Anh thực hiện chính là đã tổng hợp được 14 dẫn chất có tác dụng ức chế HDAC-2 và có hoạt tính ức chế mạnh trên các dòng tế bào ung thư (đại tràng, tiền liệt tuyến và tuyến tụy).

Không những vậy, qua sàng lọc, Nam Anh và Đan Khuê phát hiện chất 5e có tác dụng ức chế mạnh nhất trên các dòng tế bào thử nghiệm, mạnh hơn các loại thuốc trị ung thư trên thị trường từ 5-8 lần và chưa có công bố nào ở Việt Nam cũng như thế giới.

Nhóm tác giả trẻ dự định, sẽ tiếp tục tập trung nghiên cứu để có thể đưa chất 5e vào làm thuốc điều trị ung thư trong thực tế.

“Đối với chất 5e, chúng em sẽ tiếp tục tiến hành các thử nghiệm sinh học sâu hơn như tác dụng ức chế khối u trên động vật, thử độc tính cấp, độc tính trường diễn, độ ổn định. Đồng thời nghiên cứu dạng bào chế phù hợp hướng tới các thử nghiệm trên lâm sàng”, Nam Anh chia sẻ.

“Chúng em mong mong muốn tìm ra thuốc ức chế ung thư hiệu quả “made in Vietnam” với giá thành rẻ để người dân nghèo cũng có thể trị bệnh”, Đan Khuê tâm sự.

Được biết, trong thời gian sắp tới, nhóm sẽ triển khai thử nghiệm trên người và động vật, trước khi đại diện Việt Nam sang Mỹ tham dự giải Hội thi Khoa học và kỹ thuật Quốc tế (Intel ISEF) vào tháng 5 tới.

Theo đánh giá của ban tổ chức, các dự án dự thi năm nay khá phong phú, đầu tư đáng kể cả về hình thức và nội dung, nhiều dự án có nội dung và phương pháp nghiên cứu phù hợp, thực hiện tiến trình nghiên cứu, ghi chép nhật trình và trình bày báo cáo khoa học theo đúng yêu cầu của một công trình khoa học.

Các sản phẩm dự thi được chuẩn bị công phu hơn, hàm lượng khoa học trong các dự án cũng được nâng lên

Đặc biệt, một số dự án thuộc các lĩnh vực khoa học sức khỏe, hệ thống nhúng, sinh học tế bào và phân tử, sinh và hóa học đã quy tụ được những ý tưởng khoa học độc đáo, lượng khoa học cao.

(tổng hợp)