Đợt áp thấp nhiệt đới đầu tháng 7 trên Biển Đông khiến nhiều tàu thuyền đi đánh bắt dài ngày ở quần đảo Trường Sa đã lui về đất liền trú ẩn. Ngư dân Đỗ Thạnh (SN 1970, ngụ phường Đức Thắng, TP.Phan Thiết) là một trong số đó.
Chuyến đánh bắt dài 15 ngày ở đảo Đá Lát vừa qua với anh Thạnh đó là một bài toán cân não. Theo lời kể của anh Thạnh, khi đi biển phải canh gió, tính chi phí, rồi biển êm mới đánh bắt được nhiều cá... Thời điểm ấy, giá dầu tăng cao, nhiều tàu thuyền ở Phan Thiết và nhiều nơi không ra khơi nhưng anh Thạnh và 5 thuyền viên quyết nhổ neo. Con tàu dài khoảng 16m với công suất 730 CV vượt trăm hải lý ra quần đảo Trường Sa câu khơi. Cùng lúc đó, một số thuyền bạn khác ở Phú Quý cũng ra khơi cùng tàu cá với anh Thạnh. Trước khi ra khơi, anh Thạnh chuẩn bị kỹ lưỡng từ lương thực, dầu, đá, kiểm tra máy giám sát hành trình… đảm bảo cho chuyến vươn khơi suôn sẻ.
Sau 2 ngày 2 đêm lênh đênh trên biển, tàu cá của anh Thạnh, cùng các tàu cá khác đã ra vùng biển Trường Sa, mỗi tàu chia ra đánh bắt quanh các đảo xa nhưng vẫn bảo đảm khoảng cách để có thể liên lạc, hỗ trợ nhau, nhất là khi động cơ máy móc hư hỏng, khi cần thiết để nhận và truyền tin báo về đất liền.
Ngư dân Đỗ Thạnh.
Chuyến đi ấy, ngư dân Đỗ Thạnh câu quanh đảo Đá Lát, thu về 5 tạ cá và bán được khoảng 25 triệu đồng. Sau khi trừ chi phí, mỗi lao động được chia 5 triệu đồng.
Với số tiền lời ấy của chuyến biển, lần nữa khẳng định thêm kinh nghiệm của ngư dân Đỗ Thạnh đã có nhiều năm đi đánh bắt ở quần đảo Trường Sa. Và cũng dễ hiểu vì sao những năm trước, khi giá dầu ít “nhảy múa” nhưng ngư dân Đỗ Thạnh vẫn cố gắng bám biển để vượt qua lúc khó khăn ấy. Mấy năm sau này, vùng biển Trường Sa là nơi nuôi sống gia đình anh. Anh Thạnh đi biển từ năm 18 tuổi. Đến năm 2005 khi tích góp được vốn anh mạnh dạn đóng thuyền để đi đánh bắt ngoài Trường Sa.
Để thực hiện giấc mơ vươn đến vùng biển xa này, anh vay mượn đóng thuyền to, sắm máy lớn. Và kết quả nhiều năm trước anh là chủ 2 con tàu dài 15-16m, công suất 450-730CV hiện tại. Từ đó đến nay, mỗi năm anh đi 6 - 7 chuyến đánh bắt ở quần đảo Trường Sa, mỗi chuyến dài hơn 1 tháng hoặc 15 ngày, tùy thời tiết nhưng tính ra, thời gian anh ở ngoài biển khơi nhiều hơn ở nhà. Chính bề dày nhiều năm đi biển nên anh đã rong ruổi trên các đảo xa.
“Cái khó khăn nhất hiện nay đối với ngư dân như chúng tôi mỗi khi ra khơi là tiền mua tổn (lương thực, nhiên liệu, thuốc men…) đi biển. Tàu cá của tôi cũng được Nhà nước hỗ trợ tiền dầu đánh bắt xa bờ theo Quyết định 48/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ nên đã giúp chúng tôi vững tin hơn khi đưa tàu đi đánh bắt ở vùng biển xa thuộc chủ quyền của Việt Nam”, anh Thạnh bộc bạch.
Còn đối với anh Lê Phước (SN 1977, ngụ phường Đức Thắng, TP.Phan Thiết) là ngư dân cho biết, tàu cá được đóng mới với tổng kinh phí hơn 2 tỷ đồng. Hơn 30 năm bám biển, đây là con tàu thứ ba của anh. Một chuyến đi biển, tàu của anh thường có 6 lao động. “Tàu chúng tôi đi đánh bắt ở giàn khoan Vũng Tàu với 60 hải lý, dự kiến chuyến biển này đi khoảng 15 ngày”, anh Phước chia sẻ.
Vừa qua, anh Phước cho tàu cá về bờ sau chuyến đánh bắt dài ngày trên biển bằng lưới rê, thu về hơn 1,5 tấn cá và được thương lái thu mua hết ngay khi tàu cập cảng cá ở Vũng Tàu. Điều này là động lực lớn để anh và các ngư dân chuẩn bị cho chuyến biển tiếp theo.
Địa bàn phường Phú Tài (TP.Phan Thiết) là một trong những địa phương trong tỉnh Bình Thuận có số lượng người dân, tàu thuyền đánh bắt cá, hải sản khá đông. Ông Võ Lê Chương, Phó Chủ tịch UBND phường Phú Tài cho biết, để gắn kết các tổ hoạt động khai thác trên biển, cùng nhau phát triển kinh tế biển, UBND phường đã thành lập được 5 tổ đoàn kết khai thác hải sản 45 tàu thuyền 259 lao động. Các tổ đoàn kết khai thác hải sản trên biển được thành lập có ít nhất từ 3 tàu tham gia. Trong đó mỗi tổ hình thành dựa trên 4 tiêu chí cơ bản: Cùng nghề, cùng ngư trường, cùng địa bàn cư trú. Định kỳ hàng tháng, sau mỗi chuyến biển, thành viên trong tổ lại tổ chức sinh hoạt.
Những buổi sinh hoạt như thế này là dịp để họ chia sẻ nhau kinh nghiệm trong khai thác, thông tin về ngư trường hay bày tỏ những tâm tư, tình cảm được sẻ chia trong sự đồng cảm chung tay giúp sức của bạn thuyền. Từ khi các tổ đoàn kết khai thác hải sản trên biển được thành lập, tinh thần tương thân, tương ái giữa các thuyền viên được nâng lên.
Nhờ được trang bị phương tiện thiết bị nghề cá hiện đại, thông tin liên lạc giữa các phương tiện trong từng thành viên trong tổ và giữa các tổ đoàn kết với tổng đài của Đồn Biên phòng được duy trì và đảm bảo liên tục, thông suốt.
Tàu thuyền neo đậu ở TP.Phan Thiết.
Qua kênh thông tin liên lạc này, đã giúp ngư dân chủ động trong hoạt động khai thác đánh bắt hải sản, giúp Đồn Biên phòng nắm bắt về diễn biến tình hình xảy ra trên biển qua phản ánh từ các tổ đoàn kết để rồi có sự phối hợp hành động trong thực hiện mục tiêu chung phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên biển, động viên ngư dân tích cực tham gia nhiệm vụ giữ gìn an ninh trật tự, bảo vệ chủ quyền vùng biển đảo Tổ quốc.
Trao đổi với PV Tạp chí ĐS&PL, ông Huỳnh Quang Huy, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Bình Thuận thông tin: “Chương trình hành động số 60-CTr/TU ngày 18/01/2019 của BCH Đảng bộ tỉnh thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Ban chấp hành Trung ương Đảng về “Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” đã xác định các nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu để phát triển bền vững các ngành khai thác, nuôi trồng và chế biến hải sản bao gồm thực hiện tái cơ cấu toàn diện khai thác hải sản, đẩy mạnh hiện đại hoá đội tàu khai thác xa bờ đi đôi với sắp xếp, cơ cấu lại nghề cá ven bờ theo hướng khai thác bền vững; ngăn chặn, giảm thiểu và chấm dứt các hành vi khai thác hải sản bất hợp pháp; tăng cường bảo vệ, tái sinh, phục hồi nguồn lợi hải sản gần bờ.
Đồng thời, hiện đại hoá công tác quản lý, giám sát hoạt động nghề cá trên biển; rà soát, củng cố và phát triển các hình thức liên kết sản xuất trên biển, gồm tổ, đội, hợp tác xã, liên kết các khâu khai thác, thu mua, chế biến và tiêu thụ hải sản theo chuỗi giá trị; xây dựng các đội tàu mạnh khai thác xa bờ và khai thác viễn dương theo chương trình hợp tác của Chính phủ.
Bài đăng trên ấn phẩm tạp chí in Đời sống & Pháp luật Số đặc biệt (gộp 3 số 211+212+213)