Đề xuất trái phiếu ngân hàng được Nhà nước bảo lãnh như tiền gửi

Tạp chí Mekong Asean đưa tin, Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt nam (VAFI) vừa gửi "Đề xuất các giải pháp tăng cường huy động vốn dài hạn cho nền kinh tế với lãi suất huy động giảm mạnh" tới Thủ tướng Chính phủ, Bộ tài chính và Ngân hàng Nhà nước. 

Một trong những nội dung đáng chú ý là kiến nghị xây dựng các loại trái phiếu do các ngân hàng kinh doanh hiệu quả, tình hình tài chính lành mạnh phát hành và được Ngân hàng Nhà nước bảo lãnh thanh toán.

Đề xuất trái phiếu ngân hàng được Nhà nước bảo lãnh như tiền gửi.

Theo VAFI, loại trái phiếu này cần phải có các đặc tính như ngân hàng niêm yết trên HOSE, có tỷ suất lợi nhuận tương đối, tỷ lệ nợ xấu thấp và ngân hàng nhà nước cần quy định tỷ lệ, khối lượng phát hành trái phiếu cho nhà đầu tư cá nhân. Các quy định này nhằm bảo đảm rằng trong mọi tình huống thì các ngân hàng thương mại có đủ khả năng thanh toán lãi và vốn gốc mua trái phiếu cho các nhà đầu tư cá nhân.

Ngoài ra, VAFI cho rằng, cần có qui định cho phép ngân hàng nhà nước bảo lãnh loại trái phiếu này khi phát hành cho nhà đầu tư cá nhân, theo Vietnamnet.

Lý do được VAFI đưa ra là vì từ trước tới nay hệ thống ngân hàng thương mại luôn dễ dàng huy động tiền gửi ở các kỳ hạn ngắn hạn từ khu vực dân cư, kể cả các ngân hàng yếu kém thua lỗ.

Tuy nhiên, việc huy động tiền gửi ở các kỳ dài hạn (trên 1 năm) là khó khăn mặc dù lãi suất huy động dài hạn cao hơn nhiều so với lãi suất tiền gửi ngắn hạn. Nguyên nhân do nhà đầu tư sợ rủi ro về tỷ giá, về lạm phát, về biến động kinh tế vỹ mô và về tính thanh khoản vô cùng thấp. Khi gửi tiền ở kỳ dài hạn nếu cần rút tiền thì nhà đầu tư phải chấp nhận mất lãi tiết kiệm.

Do đó, đang tồn tại bất lợi là hệ thống ngân hàng thương mại thường sử dụng vốn huy động ngắn hạn để cho vay dài hạn, khiến lãi suất cho vay dài hạn luôn cao.

Nếu hệ thống ngân hàng thương mại huy động vốn dài hạn từ việc phát hành trái phiếu dài hạn thì lãi suất huy động cũng rất cao so với huy động tiền gửi ngắn hạn.

Nếu Nhà nước bảo lãnh, theo VAFI sẽ có lượng tiền khổng lồ đầu tư vào trái phiếu ngân hàng vì người dân hiểu rằng đầu tư vào trái phiếu có mức lãi suất cao hơn tiền gửi ngắn hạn, trái phiếu niêm yết có tình thanh khoản cao và lại được nhà nước bảo lãnh thanh toán.

"Vậy tại sao không bảo đảm tiền mua trái phiếu của các nhà đầu tư cá nhân khi đầu tư vào nhóm các ngân hàng được xếp hàng cực kỳ hiệu quả lành mạnh? Nếu nhà nước bảo lãnh thì VAFI tin rằng sẽ có lượng tiền khổng lồ đầu tư vào trái phiếu ngân hàng vì người dân hiểu rằng đầu tư vào trái phiếu có mức lãi suất cao hơn tiền gửi ngắn hạn, trái phiếu niêm yết có tính thanh khoản cao và lại được nhà nước bảo lãnh thanh toán”, báo Pháp luật TP.HCM dẫn lời VAFI.

Ngoài ra, văn bản cũng đề cập đến việc cần tạo lập khung pháp lý gần như tuyệt đối an toàn cho nhà đầu tư cá nhân tham gia thị trường trái phiếu.

Trong đó, bên cạnh các loại trái phiếu an toàn dành riêng cho nhóm ngân hàng, cần xây dựng thêm một số loại trái phiếu luôn luôn được chính phủ bảo lãnh thanh toán đúng hạn lãi suất và vốn gốc khi hết kỳ hạn và gần như tuyệt đối an toàn cho nhà đầu tư cá nhân; trái phiếu do chính quyền địa phương, tổ chức tài chính Nhà nước phát hành và được Bộ Tài chính bảo lãnh thanh toán. Trình tự thủ tục phát hành các loại trái phiếu an toàn cũng phải đơn giản nhanh chóng.

Mặt khác, các trái phiếu có rủi ro sẽ không được phát hành cho cá nhân và chỉ dành cho những tổ chức có nhiều kinh nghiệm đầu tư, có thể đánh giá được mức độ rủi ro của các loại trái phiếu.

Tại văn bản lần này, VAFI nhắc lại đề xuất nên miễn các loại thuế về kinh doanh trái phiếu cho nhà đầu tư cá nhân và tổ chức để khuyến khích kích thích thị trường huy động vốn dài hạn phát triển, theo tạp chí Mekong Asean.

Vân Anh (T/h)