Đề xuất loại máy lạnh, xăng dầu khỏi đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt

Góp ý cho dự thảo luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) sửa đổi mới đây, Bộ Tư pháp đề nghị cơ quan soạn thảo đánh giá toàn diện hơn để có cơ sở đề xuất loại bỏ một số mặt hàng đang chịu thuế TTĐB ra khỏi đối tượng đánh thuế.

Thanh niên cho hay, đơn cử xăng E5, E10 là loại nhiên liệu có hàm lượng 5%, 10% cồn sinh học, là đầu vào của nhiều ngành sản xuất nên việc đánh thuế TTĐB có thể không còn phù hợp.

"Mục đích của loại thuế này là định hướng tiêu dùng nhưng chưa có mặt hàng thay thế xăng cho sản xuất nên không có lựa chọn", Bộ Tư pháp nêu quan điểm.

Bộ NN-PTNT cũng cho rằng xăng sinh học E5 và E10 chưa thay thế được xăng khoáng do thói quen người tiêu dùng và ưu điểm của xăng khoáng nên việc thay thế cần có lộ trình. Mặt khác, mặt hàng xăng hiện nay ngoài chịu thuế TTĐB còn chịu thuế bảo vệ môi trường. Do đó, đề nghị xem xét giảm thuế suất đối với mặt hàng xăng khoáng nhưng có thể xem xét điều chỉnh tăng thuế bảo vệ môi trường để phù hợp với mục tiêu đánh thuế.

Theo nhiều chuyên gia, việc bỏ thuế TTĐB đối với mặt hàng xăng. (Ảnh: Thanh niên)

Ngoài ra, các Bộ cũng đề nghị xem xét bỏ mặt hàng máy điều hòa ra khỏi danh mục hàng hóa chịu thuế TTĐB. Đặc biệt, với máy điều hòa có công suất dưới 18.000 BTU, theo Bộ KH-ĐT, đây là mặt hàng bình dân, hiện đang được sử dụng phổ biến.

"Nếu vẫn tiếp tục đề xuất áp thuế TTĐB, đề nghị Bộ Tài chính bổ sung đánh giá mức độ phát thải khi sử dụng mặt hàng này, đề xuất phương án giảm thuế suất xuống mức phù hợp", Bộ KH-ĐT nêu quan điểm.

Bộ Tư pháp cũng cho rằng máy điều hòa có công suất từ 90.000 BTU trở xuống là hàng phổ thông, trong đó loại 9.000 - 12.000 BTU được sử dụng phổ biến trong các gia đình, từ đô thị tới nông thôn.

Không đồng ý với các đề xuất trên, Bộ Tài chính giải thích xăng E5, E10 được pha chế theo tỷ lệ tương ứng 95%, 90% xăng RON 92 và 5%, 10% cồn sinh học. Còn xăng khoáng là nhiên liệu gốc hóa thạch, không tái tạo, do đó, cần sử dụng tiết kiệm, nên hầu hết quốc gia đều thu thuế này. Tại VN, thuế TTĐB đánh vào mặt hàng xăng có từ năm 1995 và hiện chưa thể bỏ thuế này trong bối cảnh chống biến đổi khí hậu, cam kết giảm phát thải ròng về 0 vào 2050. "Quy định này nhằm điều tiết tiêu dùng với mặt hàng cần sử dụng tiết kiệm, phù hợp thông lệ quốc tế", cơ quan này cho biết.

Tương tự, Bộ Tài chính khẳng định điều hòa dưới 90.000 BTU phục vụ nhu cầu cá nhân sử dụng năng lượng điện lớn, là một trong những tác nhân khiến trái đất nóng lên. Cạnh đó, những chất làm mát phổ biến trong máy điều hòa như HFC còn gây hại cho tầng ozone và ô nhiễm môi trường.

Theo Bộ Tài chính, năm 2021, số thu thuế TTĐB với xăng các loại khoảng 9.777 tỷ đồng, gồm cả nhập khẩu và nội địa, chiếm 6,88% tổng thu thuế TTĐB; số thu thuế TTĐB với mặt hàng máy điều hòa khoảng 2.256 tỷ đồng, gồm cả nhập khẩu và nội địa, chiếm 1,78% tổng thu thuế TTĐB.

Nêu quan điểm chung về thuế TTĐB, Bộ Tài chính cho hay các hàng hóa, dịch vụ đang thuộc đối tượng chịu loại thuế này được thực hiện ổn định, góp phần khuyến khích sản xuất, tiêu dùng hợp lý, tiết kiệm hoặc điều tiết thu nhập, tạo nguồn thu ổn định cho ngân sách.

Chuyên gia nói gì?

Chuyên gia kinh tế, TS Huỳnh Thanh Điền, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành nêu quan điểm trên báo Pháp luật TP.HCM nếu tiếp tục áp thuế TTĐB đối với xăng là không hợp lý, phí chồng phí. Do đó, Nhà nước cần không áp thuế TTĐB đối với các loại xăng.

Bên cạnh đó, xăng là mặt hàng thiết yếu, phục vụ cho các ngành sản xuất kinh doanh, vận tải hàng hóa…Nếu tiếp tục đánh thuế TTĐB chỉ khiến giá cả hàng hóa tiêu dùng tăng, tác động đến cả nền kinh tế.

Cùng quan điểm trên, TS Nguyễn Quốc Việt, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VERP) phân tích, xăng dầu hiện nay đã chịu các loại thuế như thuế bảo vệ môi trường. Các loại ô tô sử dụng xăng dầu cũng đã chịu thuế tiêu thụ đặc biệt ở mức cao.

Đặc biệt, nhu cầu tiêu dùng xăng sinh học thời gian qua của người dân không cao. Ngoài ra, để tiến tới khuyến khích sử dụng xe điện thì lượng xe dùng xăng E5 ngày càng ít đi.

Do đó, để tránh thuế chồng thuế lên người tiêu dùng Nhà nước cần bỏ bớt thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng.