'Đề thi đại học không bắt nhớ máy móc, học khuôn mẫu'

- Bộ GD&ĐT đã có những thay đổi trong kỳ thi tốt nghiệp THPT cả về cách thức và đề thi, vậy kỳ thi đại học sắp tới sẽ có những đổi mới gì thưa Thứ trưởng?

- Về cơ bản kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ năm nay không thay đổi gì lớn so với năm trước. Những đổi mới trong kỳ thi đã được Bộ đưa ra tham khảo dư luận và công bố cho thí sinh biết từ sớm. Đó là các quy định về tuyển sinh riêng của trường, điều chỉnh quy định về ưu tiên khu vực và đối tượng, đổi mới cách xác định điểm sàn.

Những đổi mới năm nay nằm trong lộ trình đổi mới tuyển sinh theo hướng gọn nhẹ, thiết thực để giúp các trường tuyển được thí sinh phù hợp ngành nghề đào tạo, giúp thí sinh có thêm cơ hội chọn trường, ngành, thậm chí chọn cách thi phù hợp với sở trường của bản thân.

Việc thay thế điểm sàn bằng nhiều mức xét tuyển giúp trường khẳng định uy tín; xã hội và người tuyển dụng lao động có cơ sở tham khảo chất lượng đào tạo; thí sinh biết được uy tín chất lượng của trường để đăng ký học. Mặt khác, năm nay các trường, ngành được chọn một môn chính trong khối thi để nhân hệ số 2. Những năm trước, trường cũng nhân hệ số môn chính nhưng chỉ được áp dụng với những thí sinh đã có kết quả thi trên điểm sàn. Năm nay, thí sinh có kết quả dưới mức xét tuyển cơ bản nhưng môn thi chính đạt điểm cao vẫn có khả năng trúng tuyển. 

- Mùa tuyển sinh 2014, các trường hưởng ứng quy định đổi mới: tổ chức thi riêng, thi hai lần trong năm như thế nào? 

- Có 62 trường tuyển sinh riêng. Những trường này đã có đề án tuyển sinh riêng phù hợp quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ hệ chính quy. Những trường này xét tuyển dựa vào kết quả học tập và tốt nghiệp phổ thông. Một số trường bổ sung kiểm tra kỹ năng của thí sinh. Thí sinh tham gia đề án tuyển sinh riêng của các trường cần theo dõi thông tin trên trang thông tin điện tử của trường để nộp hồ sơ bổ sung, biết kế hoạch xét tuyển và thời gian công bố kết quả trúng tuyển.

Theo báo cáo của các trường, lượng hồ sơ vào các trường tuyển sinh riêng khá đông, đặc biệt vào những ngành trước đây khó tuyển nhưng xã hội đang cần như nông, lâm, thủy sản. Với việc tuyển được đúng thí sinh, Bộ hy vọng trường sẽ góp phần cân đối cơ cấu nhân lực cho các ngành nghề.

- Đề thi Ngữ văn tốt nghiệp có chất liệu ngoài sách giáo khoa. Vậy đề thi đại học kế thừa sự đổi mới này như thế nào? 

- Những năm gần đây, đề thi đã được ra theo hướng mở không bắt buộc học sinh phải nhớ quá nhiều chi tiết hoặc nhớ một cách máy móc, học theo khuôn mẫu. Đề sẽ tăng cường kiểm tra năng lực, phát huy tính sáng tạo, khả năng vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn của thí sinh. Bộ chỉ đưa ra các nguyên tắc đổi mới đề thi còn cấu trúc đề thế nào, ngữ liệu ra sao do ban đề thi quyết định.

- Cấu trúc đề thi các môn khoa học xã hội, ngoại ngữ sẽ thế nào?

- Đề thi tuyển sinh các môn khoa học xã hội những năm gần đây đã được cải thiện đáng kể và được xã hội đánh giá cao. Đề thi tốt nghiệp THPT vừa rồi là kinh nghiệm tốt không những để cải thiện hiệu quả kiểm tra mà còn để định hướng việc dạy và học ở bậc phổ thông. Tất cả những ý kiến nhận xétcủa dư luận xã hội đã được ban đề thi tập hợp, nghiên cứu để ra được những đề thi đáp ứng mục tiêu phân loại và tuyển chọn thí sinh có năng lực phù hợp.

Đề thi ngoại ngữ chỉ có phần trắc nghiệm như những năm trước, không có phần viết như đề thi tốt nghiệp THPT vừa qua.

- Lời khuyên của thứ trưởng cho thí sinh chuẩn bị bước vào kỳ thi đại học 2014?

- Với thí sinh tham gia kỳ thi chung của Bộ thì chỉ còn hơn một tuần nữa là các em tham gia đợt thi đầu tiên. Khoảng thời gian ngắn ngủi này, các em nên tự mình hệ thống, đúc kết kiến thức đã học. Mỗi người có kinh nghiệm và phương pháp học hiệu quả riêng, vì vậy các em không cần thiết phải đi học thêm tốn nhiều thời gian và ảnh hưởng sức khỏe.

Đề thi tuyển sinh ĐH, CĐ khác đề thi tốt nghiệp ở tính phân loại cao. Có những câu rất dễ để hầu hết thí sinh làm được, có những câu rất khó chỉ những học sinh giỏi mới làm được. Vì vậy, các em chú ý làm những câu dễ trước, câu khó sau. Câu dễ có thể nằm rải rác trong đề chứ không nhất thiết tập trung ở đầu hay cuối. Các em nên lướt qua một lượt đề thi, lựa chọn câu phù hợp năng lực làm trước, đừng đụng vào câu khó ngay từ đầu sẽ ảnh hưởng thời gian thi. Tự tin vào bản thân sẽ giúp các em đạt thành công trong kỳ thi sắp tới.