Đậu đen (đỗ đen) là thực phẩm quen thuộc với nhiều người. Đậu đen có thể chế biên thành nhiều món ngon như nước đậu đen, chè đậu đen, xôi....
Theo sách dinh dưỡng ghi lại, trong đậu đen có chứa hàm lượng cao protein 24,4 g%, lipid 1,7 g%, glucid 53,3 g% và rất nhiều axit amin thiết yếu. Ngoài ra, đậu đen còn chứa rất nhiều vitamin quan trọng như vitamin A 5mg, B1 0,5mg, B2 0,21mg. Đỗ đen giúp bổ thận, bổ máu và có tác dụng làm sáng mắt. Đặc biệt chè đỗ đen có tác dụng điều trị đối với thận yếu, lưng eo nhức mỏi, mặt sưng phù, phong thấp tê liệt, thấp khớp hoặc các bệnh lở loét.
Đậu đen tuy mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng không phải ai cũng có thể dùng được thực phẩm này. Dưới đây là những nhóm người được khuyên nên hạn chế hoặc không ăn đậu đen.
Nhóm người cơ thể hàn lạnh
Đậu đen vốn có tính mát nên không dùng cho người bị hư hàn như: loét hành tá tràng, dễ tiêu chảy, tiêu chảy mạn, chân tay lạnh, mệt mỏi, sợ lạnh… Với những người bị chứng bệnh này nếu uống nước đậu đen sẽ làm cho bệnh nặng hơn, khó điều trị dứt điểm thậm chí còn làm phát sinh thêm các bệnh khác.
Người đang trong thời gian uống thuốc
Đậu đen vốn là loại hạt có tính năng giải độc bởi trong đậu đen có chứa các chất như protein, phốt pho hữu cơ, các kim loại nặng có thể kết hợp thành chất kết tủa. Vì vậy nếu người đang trong quá trình dùng thuốc mà uống nước đậu đen thì nước đậu đen sẽ phản ứng với các thành phần có liên quan trong thuốc, từ đó làm cho thuốc không thể phát huy hiệu quả như mong muốn.
Đậu đen là thực phẩm ngon miệng, tốt cho sức khỏe tuy nhiên những người sau không nên ăn.
Người già, trẻ em chân tay yếu
Hàm lượng protein trong đỗ đen rất cao khiến cho người già, trẻ em hay người có thể trạng yếu, khó tiêu thụ hết lượng protein trong đậu đen, vì vậy khi uống nước đậu đen dễ gây ra vấn đề về tiêu hóa, đầy bụng, đau bụng.
Trong đậu đen còn chứa nhiều Phytat chất này gây cản trở cho việc hấp thu của các khoáng chất như sắt, kẽm, đồng, phốt pho… dẫn tới thiếu máu, loãng xương vì vậy trẻ em và người già cũng được khuyên là không nên dùng.
Người mắc bệnh viêm đại tràng, tiêu chảy, tiêu hóa kém không dùng đậu đen. Nếu bạn muốn uống thì phải rang lên và dùng với số lượng ít.
Những lưu ý khi sử dụng đậu đen
Không nên kết hợp đậu đen với rau bina, sữa, đậu thầu dầu, ngũ sâm...
Chỉ uống đậu đen để thưởng thức chứ không dùng nó thay nước uống hàng ngày.
Chỉ uống đậu đen với 1 lượng vừa đủ. Ngoài 3 nhóm người được khuyên là không nên uống trên thì với người khỏe mạnh chỉ nên uống 1 ngày 1 ly. Người có bệnh lý tiêu hóa chỉ nên uống 1-2 ly/tuần.
Trẻ nhỏ dưới một tuổi không nên sử dụng nước đậu đen.
Như Quỳnh (T/h)