Lũ đã đ? qua, bão đã tan và mặt trờ? ló dạng. Thị trấn Eađrăng (H. Eahleo, Đắk Lắk) xác xơ. Trong phút chốc th?ên ta? đã lấy đ? b?ết bao mồ hô? lẫn nước mắt, để lạ? những phận ngườ? vớ? những nỗ? n?ềm cay đắng.
Trắng tay sau 20 năm…
Cơn lũ đã qua mấy ngày, thế nhưng con đường nhỏ dẫn vào mảnh đất của đạ? g?a đình anh Huỳnh Văn Thanh vẫn ngập nước, lầy lộ?.
Đ? hết đoạn đường, cảnh tượng trước mắt còn bàng hoàng hơn. Ha? căn nhà chỉ còn lạ? cá? nền và một góc tường nhỏ. Kính vỡ, gỗ, tôn, thép, cây cố?,… vương vã? khắp nơ?. Lẫn trong bùn đất là những hạt cà phê nhân no nước, đen sì.
Phần hạ lưu của đập đầy nguy h?ểm nhưng chính quyền vẫn để ngườ? dân s?nh sống mà không có cảnh báo. Ảnh chụp từ thân đập. (vị trí mảnh vườn và 2 ngô? nhà đã trô? của anh Huỳnh Văn Thanh và anh Huỳnh Văn Sơn được khoanh tròn) |
Khuôn mặt thẫn thờ, anh Thanh kể lạ?: "Sáng hôm đó đang đ? làm thì con tô? báo nước tràn vào nhà. Tất cả anh em chúng tô? vộ? vã bỏ công v?ệc để chạy về sơ tán đồ đạc.
Đưa được mẹ g?à và một ít đồ đạc đ? thì nước đã dâng quá cao. T?ếc của lắm nhưng không một a? dám ở lạ?…".
Mọ? ngườ? cùng chạy lên đoạn đường cao. Mặc cơn mưa to, a? nấy đều ngẩn ngơ nhìn dòng nước dữ nuốt g?a sản của mình. Nước dâng ngập gần tớ? nóc, cả căn nhà đổ ập rồ? rã ra.
Chỉ ít phút sau, t? v?, tủ lạnh nổ? lên lềnh bềnh, trô? đ? trước mắt. Những ngườ? phụ nữ trong g?a đình nhìn g?a sản trô? đ? khóc ngất: "Vậy là mất hết rồ?!".
Chị Huỳnh Thị Hòa gom nhặt những ch?ếc bát đĩa còn sót lạ? sau trận lũ. |
Phơ? sách sau lũ |
Tà? sản của ba anh em anh đều để trong nhà. Em tra? anh, anh Huỳnh Văn Sơn mở dịch vụ t?ệc cướ? nên trong nhà chứa rất nh?ều vật dụng vớ? số lượng lớn như rạp, phông màn, bàn ghế, chén dĩa. Sau thờ? g?an tích góp, anh dự định xây lạ? nhà mớ? nên cũng chuẩn bị sẵn nh?ều gỗ tốt trong nhà.
Vợ chồng em gá? anh là chị Huỳnh Thị Hòa làm nghề sửa xe. Chị mua được một số lượng lớn xe máy thanh lý gử? nhờ nhà ha? anh. Ngoà? ra, tất cả cà phê thu hoạch được trong năm 2011 và 2012 chị không dám gử? đạ? lý nên cũng cất trữ tạ? nhà các anh.
Tổng khố? lượng cà phê của 3 anh em lên đến 6 tấn.
Cơn lũ quét qua đã kh?ến cho tất cả g?a sản của đạ? g?a đình anh Thanh t?êu tan.
Ngườ? nghèo tủ? phận
Mảnh đất đạ? g?a đình anh Thanh đang s?nh sống nằm cạnh suố? Eađrăng. Đây là vùng đất trũng, cao ngang bờ suố?. Đồng thờ?, nơ? này lạ? nằm dướ? hạ lưu của đập và chỉ cách đập khoảng hơn 500m.
G?a đình anh Thanh thẩn thờ trước những gì còn sót lạ? |
Chị Hòa cho b?ết, kh? đập Eađrăng được xây dựng, chị đã nghe bản t?n trên t? v? thông báo về v?ệc sẽ g?ả? tỏa những hộ dân trong khu vực nguy h?ểm, trong đó có nhà mình.
Từ đó đến nay đã nh?ều năm, nhưng ngườ? dân khu vực này không được nhận thông báo hay cảnh báo nguy h?ểm nào khác.
H?ện tạ?, anh cũng chưa b?ết sau những ngày tá túc ở nhà ngườ? quen, g?a đình anh và ngườ? mẹ đã g?à yếu sẽ sống ở đâu.
Song, sau trận lũ k?nh hoàng, anh khẳng định sẽ không dựng lạ? nhà trên nền đất cũ. Anh sợ rằng nếu lũ dâng lên trong đêm, mẹ g?à và những đứa trẻ sẽ không thể nào chạy kịp.
Trong sáng 20/9, kh? lãnh đạo UBND huyện đến thăm hỏ?, anh đã k?ến nghị v?ệc bố trí đất tá? định cư cho g?a đình. Các vị lãnh đạo chỉ hứa sẽ xem xét trong thờ? g?an tớ?. Đ?ều cả g?a đình anh Thanh mong ước nhất lúc này sẽ không phả? chờ đợ? quá lâu.
May mắn hơn những ngô? nhà lân cận, nhà bà Phan Thị K?ểu (khố? 6 - thị trấn Eađrăng) đắp nền cao nên chỉ bị ngập chừng nửa mét. Song con nước hung hãn đã làm xó? đất nền, sụp móng. Nền nhà bê tông nứt toác, sụt lún.
Bà K?ểu thuộc d?ện hộ nghèo nên g?a đình bà không có gì đáng g?á. Sau lũ, bà nhờ hàng xóm kh?êng hộ ch?ếc tủ gỗ ra ngoà?, nhưng không a? dám. Họ sợ chỉ thêm một chấn động nhỏ là cả mảng nền sẽ sập xuống, có nguy cơ kéo theo cả căn nhà.
Căn nhà của bà K?ểu sụt lún, x?êu vẹo sau lũ nhưng lạ? được kết luận là không phả? do th?ên ta? |
Ở tuổ? 64, bà K?ểu đang sống vớ? ha? đứa con nuô?. Đứa lớn 14 tuổ?, nhỏ mớ? 5 tuổ?. Cả ha? đều bị bỏ rơ? lúc mớ? lọt lòng. Bà thương nên mang về nuô? nấng. Không có đất vườn, bà mượn đất láng g?ềng để trồng hoa màu, nuô? gà, vịt để k?ếm t?ền lo cho ha? đứa trẻ.
Cơn lũ tràn qua đã lấy đ? của bà nửa sào bắp sắp đến kỳ thu hoạch. Đàn gà 67 con, g?ờ chỉ còn 18 con. Đàn ngan chục con cũng chỉ còn 2 con.
Thế nhưng đ?ều kh?ến bà vừa buồn vừa tủ? không phả? là hoàn cảnh h?ện tạ? mà chính là thá? độ của những ngườ? đạ? d?ện chính quyền. Kh? thống kê th?ệt hạ? sau lũ, họ nó? rằng nhà bà hư hỏng không phả? do th?ên ta?. Bà K?ểu chỉ b?ết nghẹn ngào: "Chẳng lẽ tô? tự phá nhà mình sao?".
Nhà x?êu, kế s?nh nha? cũng gần cạn. Bà và 2 đứa trẻ phả? sống nhờ trong lán chứa vật l?ệu của căn nhà đang xây gần đó. Bà nhìn những gì còn sót lạ? mà lòng không khỏ? bất an. Những ngày t?ếp theo, không b?ết bà sẽ nuô? bọn trẻ bằng gì?
Không thể kể hết những phận ngườ? sau cơn lũ dữ. Nh?ều ngườ? g?ờ đây chỉ còn lạ? đô? bàn tay trắng. Những mảnh đờ? đó làm sao có thể trong một sớm một ch?ều gây dựng lạ? sản ngh?ệp. Tất cả chỉ trông mong vào chính quyền tạo đ?ều k?ện g?úp ổn định cuộc sống. Mong lắm thay…
Đ?nh Nga/V?etnamnet