Con trai Osama bin Laden và sự trỗi dậy của bóng ma khủng bố

Dù gần như bị xóa sổ và yếu thế hơn các tổ chức khủng bố khác, al-Qaeda gần đây dường như phát đi tín hiệu trở lại với một thủ lĩnh mới và đó có thể là Hamza bin Laden, con trai của trùm khủng bố Osama bin Laden.

Trong một đoạn băng ghi âm mới được lưu truyền, Hamza bin Laden, con trai của trùm khủng bố đã bị Mỹ tiêu diệt, Osama bin Laden cáo buộc vị Quốc vương khai quốc Saud bin Abdul Aziz (1902 – 1969) của Saudi Arabia là gián điệp Anh và thề sẽ trả thù cho cha với lời nhắn: “Người Mỹ, chúng ta đã đến!”. Sự hiếu chiến và quyết tâm báo thù cho bin Laden được thể hiện trong hầu hết các video mà con trai trùm khủng bố tung ra.

 Trong clip phát hành vào năm 2001, Hamza đọc văn bản với màn hình chạy dòng chữ: “Ta cảnh cáo người Mỹ, nếu các người tiếp tục truy bắt cha ta, các người sẽ chịu hậu quả nghiêm trọng”. Trong video thứ hai được tung ra năm 2005, Hamza, khi đó 15 tuổi, mặc quân phục, tay cầm khẩu súng trường tự động xuất hiện tại khu vực biên giới giữa Pakistan và Afghanistan.

Trong loạt video được al-Qaeda tung ra nhân 3 năm hệ thống tàu điện ngầm London bị đánh bom cũng đã xuất hiện giọng nói đe dọa của Hamza kêu gọi hủy diệt Mỹ, Pháp, Anh và Đan Mạch. Hamza cũng được cho là có liên đới đến vụ ám sát Thủ tướng Pakistan Benazir Bhutto ngày 27/12/2007, bởi trước đó bà nhiều lần lên tiếng chỉ đích danh Hamza bin Laden là một thủ lĩnh khủng bố.

Trong một đoạn băng ghi âm được al- Qaeda công bố năm 2015, Hamza kêu gọi tấn công London, Washington và Paris. Hồi tháng Một năm nay, Hamza bị đưa vào danh sách theo dõi khủng bố của bộ Ngoại giao Mỹ và được phân loại là "khủng bố toàn cầu đặc biệt" giống y như Osama bin Laden trước đây. Sau khi đọc các lá thư do Hamza viết hồi 22 tuổi, ông Ali Soufan, một cựu đặc vụ cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) chuyên theo dõi al-Qaeda sau vụ khủng bố 11/9/2001, nhận xét ở nhân vật này toát lên nỗi khao khát trả thù.

 Ông Soufan thậm chí còn cho rằng, con trai của bin Laden đã được chọn là thủ lĩnh kế tiếp của tổ chức khủng bố khi mới chỉ là một đứa trẻ. "Hỡi nhân dân Mỹ, bọn ta đang đến và các người sẽ cảm nhận được điều đó. Bọn ta sẽ trả thù về những gì mà các người đã làm cho cha ta... Iraq... Afghanistan", đoạn video của Hamza có đoạn. Hamza sinh năm 1991, là một trong 18 con trai và 6 con gái của Osama bin Laden và cũng là người con được trùm khủng bố yêu quý nhất. Hamza, có biệt danh là “Hoàng tử khủng bố”, là con vợ thứ ba của Osama bin Laden. Nhân vật này được cho là đã kết hôn, có 2 con và đang lẩn trốn tại một vùng rừng núi nào đó ở biên giới Pakistan.

"Từ khi còn nhỏ, Osama bin Laden đã rất tự hào về người con trai út. Hamza bị tiêm nhiễm các thông điệp về thánh chiến. Nhân vật này thực sự tin vào “thánh chiến””, nhà phân tích an ninh quốc gia Peter Bergen. Bốn năm sau cái chết của Osama bin Laden, phó thủ lĩnh al-Qaeda Ayman al- Zawahiri dọn đường cho Hamza lên nắm quyền.

Nhân vật trẻ tuổi này đã tuyên bố sẽ tiến hành thánh chiến, gieo rắc kinh hoàng từ Washington đến Paris. Việc đẩy Hamza lên nắm quyền khi còn trẻ được cho là giúp al-Qaeda thu hút thêm một lượng lớn các tay súng Hồi giáo trẻ tuổi, những người vẫn còn ngưỡng mộ Osama bin Laden. Các chuyên gia về chủ nghĩa khủng bố nhận định Al-Qaeda dưới thời Hamza chắc chắn sẽ rất khác. Không chủ trương chỉ trích hay cạnh tranh ảnh hưởng với tổ chức khủng bố IS theo cách thủ lĩnh hiện tại Zawahiri thường hô hào, Hamza tránh làm phật lòng những người ủng hộ IS với niềm tin rằng đến một lúc nào đó họ sẽ gia nhập al-Qaeda.

Điều này cho thấy Hamza là kẻ rất biết tính toán trong bối cảnh các khu vực do IS kiểm soát tại Trung Đông đang dần bị thu hẹp. Theo con đường của cha, nhưng Hamza lại không ủng hộ đường lối thánh chiến của Osama bin Laden. Trong khi trùm khủng bố nổi tiếng về những kế hoạch khủng bố đầy tham vọng và có toan tính kỹ đánh vào các mục tiêu chiến lược thì Hamza lại vận động những phần tử khủng bố cực đoan sử dụng mọi cơ hội có được để tấn công khắp nơi trên thế giới, bằng mọi loại vũ khí có sẵn. Giống chiến lược của IS, Hamza bin Laden được cho là khuyến khích những cuộc tấn công khủng bố tự phát, không cần sự giám sát của cấp cao hơn.

Sau hàng loạt đoạn ghi âm bắt chước phong cách của cha mình kích động bạo loạn và thánh chiến, các chuyên gia về khủng bố phân tích tầm quan trọng của Hamza bin Laden đang tăng dần trong al-Qaeda. Tuy nhiên, việc Hamza từ chối công khai các hình ảnh hiện tại cho thấy nhân vật này và gia đình có thể đang lo sợ bị nguy hiểm. "Những người trung thành với al-Qaeda và chống IS vẫn đang tìm kiếm nguồn cảm hứng tấn công, họ thấy Hamza có thể khơi gợi được điều đó. Nhưng đối với giới trẻ bây giờ, cần phải làm nhiều hơn nữa chứ không chỉ đưa ra băng ghi âm và một tấm hình cũ rích", chuyên gia Steven Stalinsky thuộc viện Nghiên cứu truyền thông Trung Đông (Mỹ) nhận định.

ĐÀO VŨ (Theo Independent, Reuters)

Đăng lại bài trên báo giấy Đời sống & Pháp luật