Chuyện của cô giáo ngược núi “gieo chữ trồng người”

Mưa dày đặc như một bức tường nước nhưng cô giáo trẻ vẫn lặn lội đều đặn vượt quãng đường xa xôi ấy để đến với học sinh vùng cao.

Ngôi trường mới nằm trước khu dân cư thôn Trà Khương, xã Trà Lâm, huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi vang lên tiếng các em nhỏ là con em đồng bào dân tộc Cor. Trong số 3 thầy, cô giáo đang dạy ở điểm trường này thì cô Dương Ngọc Thanh Hương là người phải vượt chặng đường xa xôi nhất để lên lớp. Bình quân mỗi tháng, cô vượt chặng đường hơn 2.000km cả đi và về để “gieo chữ” cho học sinh vùng cao.

Những ngày mưa bão miền Trung, con đường từ thị trấn Châu Ổ, huyện  Bình Sơn đi về huyện miền núi Trà Bồng và lên đến điểm trường ở thôn Trà Khương, xã Trà Lâm trở nên xa xôi, mịt mù. Mưa dày đặc như một bức tường nước. Nhưng có một cô giáo trẻ vẫn lặn lội đều đặn vượt quãng đường xa xôi ấy để đến với học sinh vùng cao.

Nơi cô đến có tiếng ríu rít của con em đồng bào người Cor, tiếng í ới gọi nhau, tiếng nói của người Cor xen lẫn tiếng của con em đồng bào dân tộc Kinh. Còn dưới đồng bằng, trong ngôi nhà của cô là tiếng bi bô của cậu con trai mới 9 tháng tuổi.

Cô kể, mỗi khi rời nhà, trong tâm trí của cô lại hiện ra hình ảnh từng đi qua con đường lội bùn về thôn Trà Khương, xã Trà Lâm. Chiếc xe máy thỉnh thoảng xoay ngang, trượt dài xuống bờ mương, chật vật như người đang đứng trên tảng mỡ, cố gắng giữ thăng bằng nhưng cuối cùng người và xe vẫn lăn ra đất bùn.

“Có chuyến đi ngã 2-3 lần, nhưng em tự lôi xe lên rồi lại đi tiếp chứ chỗ đó vắng lắm, không có ai giúp đâu, phải tự mình xoay sở, sau này có đồng nghiệp đi cùng thì nhờ” , cô Hương chia sẻ.

Mỗi ngày cô Hương đi từ thị trấn Châu Ổ, huyện Bình Sơn ven quốc lộ 1 vùng đồng bằng Quảng Ngãi lên đến điểm trường là hơn 50 cây số, chiều dài cả đi lẫn về trong ngày là hơn 100 cây số.

Được biết, năm 2014, cô sinh viên 22 tuổi vừa ra trường ấy lên vùng cao nhận công tác. Thương thân con gái lặn lội về tận vùng sâu nên những ngày đầu, cha cô là ông Dương Hồng Thanh đã trực tiếp chở con lên trường và cũng đi để “thị sát”. Ông chỉ ra cho cô những đoạn đường khá nguy hiểm, căn dặn con khi đi trên những đoạn đường quá vắng vẻ giữa đồi núi và rừng cây thì phải đề phòng bất trắc ra sao, nếu giữa đường mà đất trên vách núi sạch xuống đầu thì phải bỏ xe chạy thật nhanh như thế nào...

“Sau ngày rời ba và ngày đầu tiên phóng xe lên núi, em cứ run cầm cập và giống như bị ai đó níu kéo lại, nhưng rồi vẫn cứ đi và thấy rất xa xôi” – cô Hương nhớ lại. Nhưng rồi xác định chọn nghề giáo viên vào giai đoạn này thì phải chinh chiến miền núi, cùng ăn cùng ở với đồng bào nên cô tiếp tục băng băng hướng về phía những dãy núi trước mặt. Lớp học đầu tiên cô đứng giảng dạy, toàn bộ học sinh đều là con em đồng bào dân tộc Cor. Học sinh nhìn cô giáo xinh đẹp không chớp mắt, nhưng điều khó hiểu đối với cô Hương, đó là toàn nghe tiếng rì rào ngôn ngữ đồng bào Cor.

Cả lớp mà cô giáo nói nhưng không em nào hiểu thì quả là không biết phải làm sao, cô Hương kể về nỗi lo và sự lúng túng của mình. Khi cô quay lên bảng ghi dòng chữ tiếng Việt thì dưới lớp nổi lên một luồng xì xào. Tiếng xì xào đó giống như cơn gió trong rừng, lúc đầu nhẹ nhàng, sau đó bừng lên. Nhưng khi cô quay mặt xuống nhìn thì đột nhiên cả lớp yên lặng phăng phắc. Cho đến khi cô gõ thước lên bảng đọc dãy chữ số 1, 2, 3 thì học sinh đọc là: muối, lá, váy, vắt, kinh…Nghe học trò đọc chữ số, cô giáo kinh ngạc và rồi hiểu ra, toàn bộ các em trong lớp đều sử dụng tiếng Cor và biết rất ít tiếng Việt.

Nhiều thầy cô giáo ở Quảng Ngãi khá e ngại khi nghe cung đường lên Trà Bồng. Hành trình của cô Hương có lúc sáng đi dạy, chiều về, có thời điểm xin ở trọ lại trong quán nước của bà con dân bản của những người dân tốt bụng, hoặc thổi gạo nấu cơm chung với các anh, chị giáo viên bám bản.

Sau 1 năm dạy học ở điểm trường cách ngã 3 Trà Xuân 12 km, nằm sâu trong núi thì cô tiếp tục được điều động qua điểm trường Trà Khương, xã Trà Lâm, vùng nổi tiếng là làng chạy núi sạt.

Ở điểm trường này, học sinh nói “rặt ri” tiếng Cor và khác biệt so với điểm trường trước đó là “các em lem luốc như cái củ mì, mặt mũi dính bùn đất, tay chân cũng đen thui”. Vậy là ngoài việc làm cô giáo thì cô Hương cùng 2 thầy cô giáo khác phải kiêm thêm việc của một người Mẹ để chăm sóc các em tận tình hơn.

Vũ Đậu (T/h)