Cần thận trọng khi thi hành một bản án dân sự

Tại bản án sơ thẩm số 20DS/ST ngày 3/11/1999 của TAND huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) cho rằng: Ngôi nhà anh Trần Ngọc Sơn và chị Dương Thị Hằng trú tại khối 5, thị trấn Tây Sơn đang sử dụng là tài sản chung, phải chia đôi theo luật định. Tuy nhiên, sau khi bản án có hiệu lực pháp luật, ông Trần Ngọc Hoa (bố đẻ của anh Sơn) đã có đơn khiếu nại, chống án, gửi đến nhiều cơ quan chức năng. Ông Hoa khẳng định và đưa ra nhiều bằng chứng chứng minh, ngôi nhà mà TAND huyện Hương Sơn đưa ra phân chia cho vợ chồng anh Sơn và chị Hằng thuộc sở hữu hợp pháp của vợ chồng ông Hoa.

Hồ sơ của vụ án phát sinh khi có tranh chấp của bên thứ 3

Theo ông Trần Ngọc Hoa, lô đất trên, vợ chồng ông được Lâm trường Hương Sơn (nay là Công ty Lâm nghiệp – Dịch vụ MTV Hương Sơn) chia cấp theo chỉ tiêu của CBCNVC lao động lâu năm cho lâm trường. Bên cạnh việc đưa ra các giấy tờ có xác nhận bằng chữ ký, đóng dấu đỏ của lãnh đạo Lâm trường Hương Sơn, ông Hoa còn yêu cầu các cơ quan quản lý nhà nước, xác lập đúng quyền sở hữu lô đất trên.

Ngoài ra, ông Hoa đề nghị các cơ quan tư pháp phải xem xét lại hồ sơ cũng như quy trình tiến hành tố tụng của vụ án dân sự trên. Từ phản ứng đó, TAND tối cao đã có ý kiến xem xét chỉ đạo, nên bản án đến nay vẫn chưa được thi hành trong việc phân chia tài sản.

Gần đây, ban chỉ đạo Thi hành án dân sự huyện Hương Sơn đã đề nghị các cơ quan liên quan, phối hợp với Chi cục Thi hành án dân sự huyện, rà soát lại các vụ án phức tạp để giải quyết dứt điểm. Trên cơ sở đó, các cơ quan nội chính địa phương đã vào cuộc, tổ chức vận động, gặp gỡ các đương sự để hòa giải nhưng vẫn chưa đi đến thống nhất.

Ông Trần Ngọc Hoa vẫn tiếp tục gửi đơn khiếu nại đến các cấp, yêu cầu làm rõ nguồn gốc, chứng minh quyền sở hữu hợp pháp lô đất mà ông đã được Lâm trường Hương Sơn cấp từ năm 1990. Qua hồ sơ cho thấy, lô đất trên của ông Trần Ngọc Hoa được cơ quan chủ quản phân chia, phân phối làm làm nơi ở, theo quyền lợi của người lao động.

Ngoài biên bản giao nhà và đất, nhiều thế hệ lãnh đạo của Lâm trường Hương Sơn cũng đã xác nhận việc lâm trường cấp lô đất nêu trên cho ông Trần Ngọc Hoa là đúng. Đến nay, vẫn chưa có bất kỳ một tài liệu nào chứng minh được, lô đất trên là tài sản hợp pháp của anh Trần Ngọc Sơn và chị Dương Thị Hằng.

Nhiều tài liệu chứng minh, lô đất trên là của ông Hoa được cấp hợp pháp

Sau khi có đơn và tài liệu gửi báo Đời sống & Pháp luật, ông Trần Ngọc Hoa khẳng định: “Khi xét xử ly hôn, tòa không mời tôi tham gia với vai trò là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Họ dựa vào lời khai của chị Hằng để đơn phương thừa nhận đất nhà đó của con trai tôi là hoàn toàn sai. Khi biết họ định thu hồi nhà của tôi để giao cho chị Hằng, tôi đã kiến nghị và yêu cầu họ chứng minh. Nhưng hầu như, tôi chỉ nhận được trả lời vòng vo qua văn bản”.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Mạnh Cường, Chánh án TAND huyện Hương Sơn cho biết: “Đây là bản án đã có hiệu lực pháp luật hơn 15 năm rồi. Từ khi nhận nhiệm vụ tại TAND huyện Hương Sơn (khoảng 4 năm – PV), tôi đã xem xét hồ sơ, đơn khiếu nại và có văn bản trả lời cho đương sự theo thẩm quyền và đúng quy định của pháp luật. Tất nhiên, việc thực hiện cưỡng chế để thi hành án vụ này sẽ phải xem xét thận trọng”.

Thiết nghĩ, đây là vụ án phức tạp, có tranh chấp của bên thứ 3, nên cần phải xác định rõ quyền lợi hợp pháp của từng bên. Thông qua việc xác định đúng chủ sở hữu tài sản, nếu bản án có sai sót, VKSND cần mạnh dạn kháng nghị giám đốc thẩm để có một bản án khách quan, thuyết phục. Khi đó, việc thi hành bản án sẽ thuận lợi, không gặp trở ngại như đã từng xảy ra.