Từ lúc mờ sáng, khi không gian còn tĩnh lặng và những giọt sương đêm long lanh còn đọng trên giàn lá xanh mướt, anh Nguyễn Hữu Thanh (45 tuổi), trú tại xã Đại Huệ, tỉnh Nghệ An, đã có mặt trên ruộng hoa thiên lý của gia đình. Trên cánh đồng rộng 4 sào, anh cùng vợ cần mẫn, khéo léo hái từng chùm hoa nhỏ xinh, còn chúm chím nụ chưa kịp nở bung. Trong không khí trong lành, một mùi hương thanh khiết, dịu nhẹ lan tỏa theo từng cơn gió sớm.
“Hoa thiên lý đặc biệt ở chỗ phải thu hoạch lúc sáng sớm, khi hoa còn ngậm sương thì mới giữ được trọn vẹn hương thơm và độ tươi lâu nhất. Giá hiện tại đang ổn định ở mức 25.000 đồng/kg, trung bình mỗi sáng vợ chồng tôi hái được khoảng 50kg, tính ra cũng thu về khoảng 1,25 triệu đồng”, anh Thanh vui vẻ chia sẻ trên tờ Nông nghiệp & Môi trường , tay vẫn thoăn thoắt làm việc.
Anh cho biết thêm, điều phấn khởi nhất là đầu ra rất ổn định, hoa hái đến đâu là có thương lái thu mua hết đến đó ngay tại ruộng, không phải lo lắng chuyện vận chuyển hay ép giá. Thậm chí, vào những thời điểm đầu vụ hoặc khi cao điểm nắng nóng, giá mỗi kg hoa có thể tăng vọt lên 50.000 đồng.
Anh Thanh đang thu hoạch từng chùm hoa lúc còn chưa nở, giữ được mùi thơm đặc trưng. Ảnh: Dân trí
Không riêng gì gia đình anh Thanh, mô hình trồng hoa thiên lý đã và đang thay đổi cuộc sống của hàng trăm hộ dân tại xã Đại Huệ. Họ đã mạnh dạn chuyển đổi những diện tích trồng lúa, rau màu kém hiệu quả sang loại cây trồng mang lại giá trị kinh tế vượt trội này.
Chị Lê Thị Thúy (42 tuổi), một nông dân trong vùng, không giấu được niềm vui khi chia sẻ trên báo Dân trí: “Trước đây, gia đình tôi chỉ trông chờ vào mấy sào ruộng lúa, thu nhập bấp bênh, lúc nông nhàn lại phải đi làm thuê khắp nơi. Thấy bà con ở xã bên trồng hoa thiên lý cho thu nhập cao, vợ chồng tôi cũng quyết tâm sang học hỏi rồi về làm thử”.
Theo chị Thúy, trồng hoa thiên lý không hề phức tạp. “Cây này dễ sống, không tốn nhiều công chăm sóc, gần như không phải dùng đến thuốc bảo vệ thực vật. Có những hôm may mắn, tôi hái được 60-70kg, ngày nào cũng có bạc triệu cầm trong tay. Chỉ có điều hơi vất vả là phải dậy từ 2 giờ sáng để hái cho kịp lúc hoa còn tươi nhất”, chị cười nói.
Thương lái đến tận ruộng thu mua hoa thiên lý. Ảnh: Nông nghiệp & Môi trường
Theo kinh nghiệm của những người nông dân nơi đây, hoa thiên lý là loài cây dây leo, có sức sống bền bỉ và rất ít sâu bệnh. Kỹ thuật trồng cũng không cầu kỳ: chỉ cần đầu tư làm giàn tre vững chắc, vun luống đất cao, phủ một lớp bạt ni lon để ngăn cỏ dại và giữ ẩm cho đất. Điều quan trọng nhất cần lưu ý là hoa thiên lý không chịu được úng, do đó ruộng phải có hệ thống thoát nước tốt, đặc biệt là vào mùa mưa lớn.
Anh Thanh chia sẻ thêm về hiệu quả của cây trồng này: “Sau khi xuống giống khoảng 3 tháng là cây bắt đầu cho thu hoạch. Từ năm thứ hai trở đi, khi cây đã phát triển ổn định, sản lượng có thể tăng gấp 2-3 lần. Để đảm bảo ngày nào cũng có hoa bán, gia đình tôi chia 4 sào ruộng thành 4 vùng nhỏ, mỗi ngày thu hoạch luân phiên một vùng. Công việc cũng nhẹ nhàng, người già hay trẻ nhỏ đều có thể phụ giúp”.
Mùa hoa thiên lý thường kéo dài từ tháng 4 đến tháng 9 âm lịch. Một gốc cây sau khi trồng có thể cho thu hoạch liên tục trong vòng 3 đến 5 năm. Khi cây đã già cỗi, người trồng chỉ cần nhổ bỏ hoặc cắt dây, chăm sóc để cây tái tạo lứa mới.
Khẳng định về hiệu quả của mô hình, ông Nguyễn Hồ Tiến, Chủ tịch UBND xã Đại Huệ, cho biết: “Ban đầu trên địa bàn xã chỉ có vài hộ trồng thử nghiệm. Nhưng khi thấy hiệu quả kinh tế rõ rệt, mô hình đã nhanh chóng được nhân rộng ra toàn xã. Hiện nay, Đại Huệ có hơn 70ha trồng hoa thiên lý. Toàn bộ sản phẩm sau khi thu hoạch đều được thương lái đến tận ruộng thu mua, vận chuyển ra Hà Nội và các thành phố lớn để tiêu thụ. Rõ ràng, trồng hoa thiên lý cho thu nhập cao hơn hẳn so với lúa và một số cây hoa màu khác, đời sống người dân nhờ đó mà được cải thiện một cách trông thấy”.
Nông dân Đại Huệ thu tiền triệu mỗi ngày từ hoa thiên lý. Ảnh: Nông nghiệp & Môi trường
Từ một loại rau dân dã quen thuộc, hoa thiên lý giờ đây đã thực sự trở thành "cây làm giàu", mang lại cuộc sống ấm no cho người nông dân xã Đại Huệ. Bằng sự cần mẫn, chịu khó thức dậy cùng sương sớm, họ không chỉ hái về những chùm hoa tươi ngon, mà còn đang gặt hái cả niềm vui, sự sung túc và hy vọng ngay trên chính mảnh đất quê hương mình.