Bộ Giao thông chịu trách nhiệm chính các vi phạm ở dự án BOT

UB Thường vụ QH cho rằng, Bộ GTVT chịu trách nhiệm chính đối với những hạn chế, vi phạm của các dự án BOT do Bộ quyết định đầu tư.

UB Thường vụ QH vừa ra Nghị quyết về một số nhiệm vụ, giải pháp chính sách với các dự án BOT. Nghị quyết được ban hành sau báo cáo kết quả giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật về đầu tư và khai thác các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT). Theo đó, cơ quan này đã chỉ rõ hàng loạt bất cập, hạn chế, vi phạm tại các dự án này trong thời gian qua.

UB Thường vụ QH cho rằng Bộ GTVT phải chịu trách nhiệm chính đối với những hạn chế, vi phạm của các dự án do Bộ quyết định đầu tư. Cụ thể, thực hiện chưa đúng quy định về xây dựng và công bố danh mục dự án đàu tư; quyết định đầu tư, phương án thu phí một số chưa hợp lý; lựa chọn nhà đầu tư chưa chặt chẽ....Cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương chịu trách nhiệm về những hạn chế, vi phạm do địa phương quyết định đàu tư và việc chưa thực hiện tốt công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận của người dân trong việc lựa chọn dự án, thỏa thuận vị trí đặt trạm thu phí, bảo đảm an ninh trật tự, giải phóng mặt bằng chậm.

Bộ Tài chính chịu trách nhiệm liên quan đến việc ban hành thông tư hướng dẫn việc thu phí. Gồm giá thu phí, thỏa thuận vị trí đặt trạm và quá trình giám sát thu phí.

Bộ KH-ĐT không kịp thời phát hiện những bất cập trong quá trình thẩm định cấp giấy chứng nhận, chậm ban hành thông tư hướng dẫn, cũng như chưa đánh giá hết tác động đối với quy định khuyến khích đầu tư cải tạo nâng cấp các công trình hiện hữu.

Bộ Xây dựng chậm rà soát, sửa đổi ban hành hệ thống đơn giá, định mức và các quy định quản lý chất lượng, chi phí đối với các dự án BOT.

Bộ TN&MT chưa kịp thời rà soát văn bản liên quan đến chính sách, phương án đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư.

UB Thường vụ cũng chỉ rõ, các ngân hàng thương mại cho vay dự án giao thông BOT chịu trách nhiệm trong việc chưa thực hiện đúng quy định về trình tự, thủ tục cấp tín dụng.

Các nhà thầu chịu trách nhiệm về vi phạm trong quá trình thực hiện dự án không đúng theo quy định của pháp luật...

Các tổ chức tư vấn cũng phải chịu trách nhiệm về những tồn tại sai sót trong lập dự án đầu tư, tổng mức đầu tư, thiết kế kỹ thuật, dự toán công trình, giám sát chất lượng....

UB Thường vụ QH khẳng định để khắc phục những hạn chế, bất cập trong việc đầu tư, khai thác các công trình giao thông theo hợp đồng BOT, các cơ quan chức năng phải lên phương án xử lý kịp thời tồn tại, yếu kém và kiểm điểm trách nhiệm. Tổng hợp kết quả báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội vào kỳ họp cuối năm 2018.

Tiêu chí lựa chọn dự án để đầu tư BOT phải được quy định chặt chẽ. Bổ sung tiêu chí đánh giá năng lực tài chính của nhà đầu tư. Cập nhật lưu lượng phương tiện và hoàn vốn, thời gian thu giá sử dụng dịch vụ.

UB Thường vụ cho rằng chỉ nên đầu tư các dự án đường bộ theo hợp đồng BOT ở các tuyến đường mới, không đầu tư cải tạo nâng cấp tuyến đường độc đạo theo hình thức BOT. Người dân phải có quyền lựa chọn. Việc lựa chọn nhà thầu phải đấu thầu công khai, minh bạch.

UB Thường vụ yêu cầu khẩn trương quyết toán các dự án đã hoàn thành để xác định thời gian thu phí; qua đó, rà soát vị trí đặt trạm đảm bảo hài hoài lợi ích giữa Nhà nước, chủ đầu tư và người dân.

Hoàng Yên (T/h)