Biến thể "Omicron tàng hình" trở thành biến thể "thống trị" toàn cầu

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), BA.2 hiện đang chiếm gần 86% trong tổng số ca bệnh COVID-19 mới trên thế giới. BA.2 có khả năng lây truyền cao hơn so với các phiên bản khác của Omicron là BA.1 và BA.1.1. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, các bằng chứng thu được cho thấy BA.2 không gây ra các triệu chứng nặng. 

Cũng như các biến thể khác trong họ Omicron, tác dụng của vaccine trong việc ngăn ngừa lây nhiễm BA.2 kém hiệu quả hơn so với các biến thể trước đó là Alpha hoặc chủng SARS-CoV-2 ban đầu. Ngoài ra, khả năng bảo vệ của vaccine giảm dần theo thời gian. Tuy nhiên, theo dữ liệu của Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh, khả năng bảo vệ của vaccine, đặc biệt trong việc chống nguy cơ trở nặng và nhập viện, đã tăng lên đáng kể nhờ tiêm các mũi tăng cường.

Sự gia tăng của BA.2 được cho là nguyên nhân dẫn đến làn sóng dịch gần đây ở Trung Quốc cũng như các số ca COVID-19 tăng kỷ lục ở các nước châu Âu như Đức và Anh. Tuy nhiên, tại một số quốc gia châu Âu, số ca F0 đang tăng lên một cách chậm chạp, ở một số nơi, số ca COVID-19 còn đang có xu hướng giảm.

Trung Quốc đang trải qua làn sóng dịch COVID-19 nghiêm trọng do sự lây lan của "Omicron tàng hình". Ảnh: Reuters 

BA.2 được gọi là "biến thể tàng hình" vì nó khó theo dõi hơn so với các biến thể SARS-CoV-2 trước đây. Một gen bị thiếu so với BA.1 cho phép BA.2 có khả năng không bị phát hiện thông qua xét nghiệm nhanh và cần được theo dõi theo mặc định thông qua xét nghiệm PCR. Một dòng phụ khác của BA.2 là BA.3, cũng đang gia tăng tốc độ lây lan nhưng hiện đang ở mức thấp, chỉ có thể được phát hiện cách giải trình tự bộ gen. Tuy vậy, không phải quốc gia nào cũng có khả nâng thực hiện giải trình tự gen một cách nhanh chóng.

Mối quan tâm chính hiện nay đối với BA.2 là liệu biến thể này có thể tái lây nhiễm cho những người đã nhiễm BA.1 hay không, đặc biệt khi một số quốc gia dường như đang trải qua "đỉnh kép" về tỷ lệ lây nhiễm cả 2 biến thể một cách đáng ngạc nhiên. Nhưng dữ liệu từ cả Vương quốc Anh và Đan Mạch đến nay đã chỉ ra rằng trong khi Omicron có thể tái nhiễm những người đã mắc các biến thể trước đây, chẳng hạn như Delta, chỉ một số ít trường hợp tái nhiễm BA.2 ở những người đã mắc BA.1 được phát hiện trong hàng chục nghìn trường hợp tại nước này.

Các nhà khoa học cho biết một lời giải thích khả dĩ cho sự gia tăng gần đây của BA.2 có thể là do sự gia tăng toàn cầu xảy ra cùng lúc với việc nhiều quốc gia dỡ bỏ các hạn chế phòng dịch. 

Tiến sĩ Andrew Pekosz, một nhà virus học tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg ở Baltimore cho biết: "Theo một số cách, có thể BA.2 là biến thể đang lưu hành khi tất cả những người ngày ngừng đeo khẩu trang". 

Do đó, các chuyên gia khác của Mỹ như Eric Topol, Giám đốc Viện Biên dịch Nghiên cứu Scripps ở La Jolla, California, nhận định còn "hơi sớm" để kết luận liệu Mỹ có trải qua một làn sóng biến thể BA.2 hay không. 

Nhưng bất kể lý do gì về sự gia tăng của BA.2, các nhà khoa học cho biết đó là một lời nhắc nhở rằng virus sẽ tiếp tục gây hại, đặc biệt là đối với những quần thể chưa được tiêm chủng và dễ bị tổn thương.

Ông Mark Woolhouse, nhà dịch tễ học tại Đại học Edinburgh, cho biết: "Đây vẫn là một vấn đề sức khỏe cộng đồng rất lớn và nó sẽ tiếp tục như vậy". 

Minh Hạnh (Theo Reuters)