Bi kịch thần đồng đỗ Đại học Thanh Hoa nhưng thất nghiệp ở tuổi 50

Sinh năm 1976 tại thành phố Tương Đàm, tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc), Thích Kha từng là niềm tự hào không chỉ của gia đình mà còn của cả xóm làng. Ngay từ nhỏ, anh đã bộc lộ trí tuệ vượt trội, luôn dẫn đầu trong các kỳ thi. Đỉnh cao của chuỗi thành tích ấy là việc Thích Kha xuất sắc đỗ vào Đại học Thanh Hoa – ngôi trường mơ ước của hàng triệu sĩ tử Trung Quốc – với số điểm ấn tượng 636. Tuy nhiên, đằng sau ánh hào quang học thuật đó là một tuổi thơ đầy sóng gió và khiếm khuyết.

Tuổi thơ bị "lập trình"

Tờ VietNamnet dẫn thông tin cho hay, Thích Kha sinh ra trong một gia đình lao động bình thường, không có bệ đỡ về kinh tế hay địa vị. Chính vì vậy, cha mẹ anh đã đặt một kỳ vọng khổng lồ lên vai con trai, xem việc học của con là con đường duy nhất để đổi đời.

Ngay từ bậc tiểu học, cuộc sống của Thích Kha đã bị cha mẹ "lập trình" một cách khắc nghiệt. Mọi hoạt động sinh hoạt thường ngày chỉ xoay quanh việc học. Cậu bé Thích Kha khi ấy không có thời gian vui chơi, không được xem phim hoạt hình và gần như không có lấy một người bạn thân thiết.

Trong tư duy của cha mẹ anh, mọi hoạt động không phục vụ trực tiếp cho việc nâng cao điểm số đều là vô bổ và bị loại bỏ thẳng thừng. Giáo viên chủ nhiệm từng nhiều lần bày tỏ sự lo ngại về tính cách ngày càng khép kín, xu hướng tự cô lập của Thích Kha, nhưng những lời cảnh báo này đều bị bỏ ngoài tai. Đối với phụ huynh của anh, bảng điểm đẹp mới là thước đo duy nhất của sự thành công.

Thoạt nhìn, phương pháp giáo dục cực đoan này dường như mang lại hiệu quả khi Thích Kha liên tục gặt hái thành tích cao. Tuy nhiên, những lỗ hổng nghiêm trọng trong quá trình trưởng thành của anh chỉ thực sự bộc lộ khi "thần đồng" này bước ra khỏi sự bao bọc của gia đình để hòa nhập vào môi trường lớn hơn.

Giỏi điểm số nhưng "liệt" kỹ năng sống

Bước chân vào Đại học Thanh Hoa, Thích Kha lần đầu tiên cảm thấy choáng ngợp và lạc lõng. Tại đây, anh nhận ra bạn bè xung quanh không chỉ xuất sắc về học lực mà còn rất năng động, giỏi giao tiếp, biết làm việc nhóm và chịu được áp lực cao. Thiếu hụt hoàn toàn những kỹ năng xã hội cơ bản, Thích Kha dần trở nên tự ti, thu mình và ngày càng cô độc giữa giảng đường đại học.

Sau khi tốt nghiệp, nhờ tấm bằng danh giá, Thích Kha được nhận vào làm việc tại Viện Vật lý năng lượng cao thuộc Viện Khoa học Trung Quốc. Đây là bệ phóng sự nghiệp lý tưởng mà bất kỳ ai cũng mơ ước. Nhưng thực tế khốc liệt hơn sách vở rất nhiều. Môi trường công sở đòi hỏi sự phối hợp, kỹ năng giao tiếp và khả năng trình bày quan điểm – những thứ mà Thích Kha chưa từng được dạy. Không thể thích nghi, anh nhanh chóng bị đánh giá là "không phù hợp", bị tập thể bỏ lại phía sau và cuối cùng là bị sa thải.

Cú trượt ngã đầu đời kéo theo chuỗi bi kịch liên tiếp. Thích Kha cố gắng xoay xở với đủ nghề tay chân, từ phát tờ rơi, làm công nhân đến khuân vác tại công trường. Nhưng với một người được bao bọc kỹ lưỡng từ bé, việc đối mặt với áp lực lao động thực tế là quá sức. Các công việc này đều không kéo dài quá vài tuần.

Kết cục buồn, Thích Kha buộc phải quay về quê nhà, sống phụ thuộc vào cha mẹ và mang theo chứng trầm cảm kéo dài hơn một thập kỷ. Hiện nay, khi đã ở độ tuổi gần 50, anh vẫn chưa thể ổn định sự nghiệp, loay hoay giữa những thất bại và sự bế tắc.

Theo tờ Thị trường Tài chính, câu chuyện của Thích Kha là lời cảnh tỉnh sâu sắc về phương pháp giáo dục. Nguyên nhân thất bại không hoàn toàn thuộc về anh, mà bắt nguồn từ cách nuôi dạy con cực đoan của cha mẹ. Họ đã tước đoạt cơ hội phát triển kỹ năng sống và nhu cầu xã hội tự nhiên của con để đổi lấy những điểm số vô hồn.

Các chuyên gia giáo dục nhận định, việc chỉ chú trọng thành tích mà bỏ quên giáo dục kỹ năng mềm sẽ tạo ra những hệ lụy lâu dài. Trẻ em cần được trang bị khả năng giao tiếp, quản lý cảm xúc và thích nghi xã hội để có thể đứng vững trong đời thực. Thành tích học tập là quan trọng, nhưng bản lĩnh và kỹ năng sống mới là chìa khóa để một con người trưởng thành và hạnh phúc.