(ĐSPL) - Về vụ đưa giàn khoan HD-981 vào vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam trên Biển Đông, báo chí Mỹ viết Trung Quốc đã vượt “vạch đỏ”.
Trong bài “Việt Nam đương đầu với Trung Quốc ở vùng biển tranh chấp”, báo New York Times viết: “Những tranh chấp này không có gì mới, nhưng một Trung Quốc ngày càng hùng mạnh - với những khả năng mới để khẳng định yêu sách chủ quyền - đang gây sóng trong khu vực trong những năm qua”. Theo New York Times, “đường chín đoạn” của Trung Quốc bị chỉ trích là không có cơ sở theo luật pháp quốc tế.
|
Trung Quốc đã tính toán rất kỹ khi đưa giàn khoan HD-981 vào vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam. |
Trang mạng của Forbes dẫn ý kiến của nhà phân tích Gordon Chang cho rằng vụ việc xảy ra là cách để lãnh đạo Trung Quốc thách thức cam kết của Tổng thống Mỹ Barack Obama đối với an ninh khu vực không lâu sau chuyến công du Châu Á của ông hồi cuối tháng trước.
Bài báo dẫn nguồn từ Nelson Report, một bản tin nội bộ của Washington, nhận định: “Với hành động lần này, Bắc Kinh đã vượt qua hai lằn ranh quan trọng. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc khoan ở vùng biển Việt Nam. Ngoài ra, đây cũng là lần đầu tiên Trung Quốc công khai sử dụng tàu thân xám, tức tàu hải quân, để hỗ trợ cho tàu thân trắng, tức tàu hàng hải dân sự”.
Theo bài báo của Forbes, Bắc Kinh đang tranh thủ lúc Washington tập trung vào cuộc khủng hoảng Ukraina. Bài báo cho rằng việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan HD-981 trên vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam ở Biển Đông là “cực kỳ nguy hiểm” và Việt Nam sẽ “không lùi bước”. Bài báo viết tiếp: “Trung Quốc muốn chiếm lãnh thổ và vùng biển của các nước xung quanh. Họ sẽ không dừng lại cho đến khi có ai đó ngăn cản. Và có thể chỉ có người Việt Nam mới ngăn họ được”.
Kênh truyền hình Mỹ CNBC dẫn ý kiến của hai nhà phân tích Ernest Bower và Gregory Poling ở Viện Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược ở Washington nói: “Việc Trung Quốc làm tới để đặt giàn khoan ngay sau khi chuyến công du Châu Á của Tổng thống Barack Obama cho thấy rõ… Bắc Kinh muốn thử phản ứng của Việt Nam, các nước ASEAN và Washington”.
Theo hai nhà phân tích Ernest Bower và Gregory Poling, Bắc Kinh đang tìm cách “thay đổi lớn trên hiện trạng” vì họ cảm thấy Washington đang bị phân tâm với tình hình Ukraina. Hai nhà phân tích này cho rằng nếu Mỹ “không sẵn sàng thực hiện những cam kết an ninh mạnh mẽ mà ông Obama đã nhắc đi nhắc lại với Nhật Bản và Philippines, thì những hành động ở phía Nam quần đảo Hoàng Sa sẽ để lại hậu quả lâu dài đối với khu vực và thế giới.”
Kênh truyền hình CNBC cũng dẫn lời một quan chức dầu mỏ Trung Quốc nói quyết định triển khai giàn khoan HD-981 dường như là một “quyết định chính trị” chứ không phải là “quyết định thương mại”.