Vụ án oan 10 năm: Bao giờ ông Chấn được tuyên vô tội?

(ĐSPL) - Ngay sau kh? Hộ? đồng thẩm phán TANDTC có quyết định tá? thẩm vớ? nộ? dung hủy hoạ? bản án sơ, phúc thẩm để đ?ều tra lạ? toàn bộ vụ án Nguyễn Thanh Chấn phạm tộ? g?ết ngườ? ở Bắc G?ang, đ?ều kh?ến dư luận đặc b?ệt quan tâm là kh? nào thì "ngườ? tù chung thân" Nguyễn Thanh Chấn mớ? được tuyên bố là vô tộ??

Ông Nguyễn Thanh Chấn (g?ữa) - ngườ? vừa được tạm tha sau kh? ngồ? tù 10 năm.

Trách nh?ệm chứng m?nh tộ? phạm thuộc về cơ quan đ?ều tra

Trao đổ? vớ? PV Ngườ? Đưa T?n, một cán bộ đ?ều tra công an tỉnh Nghệ An, ngườ? từng có nh?ều năm công tác trong lĩnh vực phá án hình sự phân tích: "Sau kh? Hộ? đồng thẩm phán TANDTC  quyết định hủy 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm để đ?ều tra lạ? thì v?ệc t?ếp theo là cơ quan đ?ều tra phả? củng cố hồ sơ, đầy đủ chứng cứ để truy cứu trách nh?ệm hình sự đố? vớ? đố? tượng Lý Nguyễn Chung (ngườ? được xác định là ngh? can g?ết ngườ? thực sự trong vụ án), lúc đó mớ? chứng m?nh được ông Chấn vô tộ?.

Nó? như vị cán bộ đ?ều tra trên thì sau kh? có quyết định tá? thẩm, hồ sơ vụ án sẽ được g?ao lạ? cho cơ quan đ?ều tra để đ?ều tra lạ?. Kh? đó, v?ệc chứng m?nh tộ? phạm trong vụ án thuộc trách nh?ệm của cơ quan đ?ều tra, ông Chấn không có nghĩa vụ phả? chứng m?nh.

Cũng theo vị cán bộ đ?ều tra này, nếu ông Chấn nó? rằng bị cơ quan đ?ều tra bức cung, thì kh? t?ến hành đ?ều tra lạ?, mọ? v?ệc phả? bắt đầu từ lờ? kha? của ông Chấn. Trong quá trình đ?ều tra lạ?, cơ quan đ?ều tra sẽ phả? tìm h?ểu, thu thập tà? l?ệu xem có chứng cứ gì chứng m?nh v?ệc trước đây ông Chấn bị ép cung dẫn đến phả? nhận tộ? oan hay không. G?ả sử nếu có thì ép cung trong trường hợp nào, ép trong g?a? đoạn nào của quá trình đ?ều tra, g?ả? quyết vụ án… Trước đây, cũng có một số trường hợp kh? ra tòa, bị cáo kha? rằng bị cơ quan đ?ều tra bức cung nên phả? nhận tộ?, tuy nh?ên, bị can, bị cáo đó lạ? không đưa ra được chứng cứ để chứng m?nh rằng mình bị ép cung, bức cung, dùng nhục hình….

"Trong vụ án này, tô? cảm thấy lăn tăn ở 2 đ?ểm, đó là cần làm rõ chứng cứ buộc tộ? ông Chấn vì theo cơ quan đ?ều tra, ông này có một quãng thờ? g?an bất m?nh và v?ệc cơ quan đ?ều tra không thu được chuô? dao gây án. Cả ha? vấn đề này cần phả? làm rõ. Và, tô? cũng t?n rằng, chắc chắn kh? đ?ều tra lạ?, các cơ quan t?ến hành tố tụng cũng sẽ mờ? ông Chấn lên, gh? lạ? tất cả lờ? kha?, kể lạ? toàn bộ d?ễn b?ến sự v?ệc xảy ra trong đêm xảy ra án mạng và các tà? l?ệu khác có l?ên quan.

Về phía đố? tượng Lý Nguyễn Chung thì cơ quan đ?ều tra cũng phả? gh? lạ? lờ? kha?, đ?ều tra xem vào thờ? g?an án mạng xảy ra, Chung đang ở đâu, làm gì, có a? b?ết chứng cứ buộc tộ? có l?ên quan, ví dụ như quần áo đố? tượng có dính máu…", vị cán bộ công an Nghệ An nhấn mạnh.

Về chứng cứ gỡ tộ? cho ông Chấn, cán bộ đ?ều tra này phân tích: "Nếu trong khoảng thờ? g?an từ 19h đến 19h30' tố? 15/8/2003, tức là trong khoảng thờ? g?an vụ án mạng xảy ra, nếu v?ệc thực ngh?ệm h?ện trường t?ến hành thật chuẩn xác thì rất khó để xảy ra oan sa?, còn nếu chủ quan, không thực ngh?ệm h?ện trường chuẩn xác thì dễ dẫn đến sa? lệch sự v?ệc. Có kh? thực ngh?ệm h?ện trường chỉ chênh lệch về thờ? g?an và? phút là đã có thể kh?ến cho bản chất của vụ án thay đổ?.

Chính vì thế, phả? thực ngh?ệm đoạn đường đ? múc nước, xem ông Chấn múc bao nh?êu lần và thực ngh?ệm lạ? v?ệc ông Chấn bấm đ?ện thoạ? cho khách, phả? xem xét kỹ là bấm đ?ện thoạ? lên có gọ? được ngay hay không, hay là phả? bấm và? lần thì đầu dây bên k?a mớ? có tín h?ệu bắt được sóng, bở? vì kh? máy gọ? được, có tín h?ệu thì bên k?a mớ? báo g?ờ cuộc gọ? - cá? đó thể h?ện ở bảng kê đ?ện tử của bưu đ?ện. Nếu ông Chấn bấm máy và? lần mớ? bắt được tín h?ệu thì thờ? g?an sẽ khác vớ? v?ệc bấm một lần mà có tín h?ệu ngay… 

G?ả sử, toàn bộ thờ? g?an ông Chấn bấm đ?ện thoạ? cho khách, thờ? g?an đ? sang nhà hàng xóm x?n nước mà phủ kín khoảng thờ? g?an nạn nhân bị g?ết thì chứng tỏ ông Chấn có chứng cứ ngoạ? phạm và vô tộ?".

Có không, những d?ễn b?ến kịch tính t?ếp theo

L?ên quan đến quy trình tố tụng của vụ án trên, PV cũng đã có cuộc trao đổ? vớ? luật sư Phạm Văn Kha, Chủ nh?ệm đoàn Luật sư tỉnh N?nh Bình, Ủy v?ên thường vụ L?ên đoàn Luật sư V?ệt Nam, nguyên Chánh án TAND tỉnh N?nh Bình. Luật sư Kha cho rằng: "Về nguyên tắc, chưa a? nó? vụ án trên là oan sa? chính thức mà chỉ nó? là có dấu h?ệu oan sa?. Kh? xuất h?ện một ngườ? ra đầu thú, thừa nhận rằng mình là hung thủ gây ra vụ án mạng trên thì cơ quan đ?ều tra phả? t?ến hành đ?ều tra lạ?.

Tuy nh?ên, cũng chưa thể kết luận ngay vụ án trên là oan sa?. Tất cả đều phả? tuân thủ theo đúng trình tự tố tụng. Vì thế kh? xem xét vụ án theo trình tự tá? thẩm, Hộ? đồng Thẩm phán TANDTC đã tuyên hủy 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm, yêu cầu đ?ều tra lạ? từ đầu.

Bước t?ếp theo là hồ sơ vụ án sẽ được TANDTC gử? về các cơ quan t?ến hành tố tụng tỉnh Bắc G?ang. Sau đó, hồ sơ sẽ được chuyển t?ếp đến cơ quan đ?ều tra công an tỉnh để đ?ều tra lạ?. Nếu sau kh? đ?ều tra lạ?, thấy có dấu h?ệu phạm tộ? thì cơ quan đ?ều tra t?ếp tục chuyển hồ sơ sang VKS, đề nghị truy tố bị can ra trước TAND cùng cấp. Sau đó, TAND tỉnh Bắc G?ang sẽ t?ếp tục trình tự xét xử lạ? từ đầu, nghĩa là xử sơ thẩm, nếu có kháng cáo thì TANDTC xử phúc thẩm… Và, g?ả sử nếu thấy cần th?ết thì sẽ t?ếp tục kh?ếu nạ? lên g?ám đốc thẩm. Chỉ kh? nào tòa tuyên đình chỉ đ?ều tra đố? vớ? ông Chấn thì lúc đó ông Chấn mớ? chính thức được co? là vô tộ?".

Như vậy, theo phân tích của luật sư Kha, ông Chấn sẽ còn phả? trả? qua rất nh?ều g?a? đoạn tố tụng nữa. V?ệc tạm đình chỉ th? hành án đố? vớ? ông Chấn h?ện nay là hợp lý, tuy nh?ên sau này, nếu g?ả sử quá trình đ?ều tra cho thấy ông Chấn vẫn phạm tộ? thì các cơ quan t?ến hành tố tụng sẽ t?ếp tục ra quyết định th? hành án đố? vớ? ông. 

Về vấn đề bồ? thường oan sa?, nguyên Chánh án TAND tỉnh N?nh Bình phân tích: "Sau kh? t?ến hành đ?ều tra lạ?, nếu cơ quan đ?ều tra thấy không đủ yếu tố buộc tộ? ông Chấn thì họ sẽ ra quyết định đình chỉ vụ án đố? vớ? ông này. G?ả sử ông Chấn bị oan thật, nếu Hộ? đồng Thẩm phám TANDTC xử tá? thẩm quyết định đình chỉ vụ án, tuyên ông Chấn vô tộ? thì Tòa phúc thẩm TANDTC (cơ quan ra phán xét cuố? cùng) sẽ phả? chịu trách nh?ệm bồ? thường cho ông Chấn. Nhưng ở đây, kết quả xử tá? thẩm là tuyên hủy 2 bản án để trả hồ sơ, đ?ều tra lạ?, vì vậy đơn vị nào chịu trách nh?ệm bồ? thường thì sau này, kh? đ?ều tra, xét xử lạ? mớ? rõ. Có trường hợp cơ quan CSĐT chuyển hồ sơ sang VKS, VKS đã đồng ý và đề nghị truy tố nhưng bị tòa hủy kết quả, tuyên bị cáo vô tộ? thì VKS phả? chịu trách nh?ệm. Anh nào ra quyết định sa? thì anh ấy phả? chịu trách nh?ệm bồ? thường cho ngườ? ta. Trong trường hợp vụ án này là hủy bản án để đ?ều tra lạ? nên cũng có thể những ngườ? làm công tác đ?ều tra trước đây tham g?a vào vụ án cũng phả? chịu trách nh?ệm nếu để oan sa? xảy ra".

Nếu phúc cung ngh?êm túc, khó “để lọt” v?ệc ép cung

Luật sư Phạm Văn Kha - nguyên Chánh án TAND tỉnh N?nh Bình khẳng định: "Nếu là vụ án dân sự, bên nào khở? k?ện thì bên đấy phả? cung cấp chứng cứ để chứng m?nh, còn trong vụ án hình sự thì bị can, bị cáo không có nghĩa vụ phả? chứng m?nh mình vô tộ?. Trách nh?ệm chứng m?nh, buộc tộ? thuộc về cơ quan đ?ều tra, V?ện k?ểm sát và Tòa án, nếu không đủ chứng cứ buộc tộ? thì không thể kết tộ? ngườ? ta.

Tuy nh?ên, nếu ông Chấn có những tà? l?ệu chứng cứ để chứng m?nh mình vô tộ? thì cứ gử? lên cơ quan đ?ều tra, tòa án để làm căn cứ và mờ? luật sư tham g?a bào chữa cho mình. Còn v?ệc, ông Chấn nó? bị ép cung, bị dùng nhục hình thì cần xem xét lạ? v?ệc phúc cung của VKS xem đã làm hết trách nh?ệm hay chưa. G?ả sử nếu có dấu h?ệu bị can bị cơ quan công an bức cung thì ở phần phúc cung, VKS sẽ phát h?ện ra ngay.

Dù anh kha? là như thế, nhưng chứng cứ phả? phù hợp. Đ?ều quan trọng nữa là kh? đ?ều tra lạ?, phả? làm rõ động cơ mục đích của Chung là gì, thực h?ện v?ệc g?ết ngườ? như thế nào, đâm nạn nhân ra sao, sau đó làm gì… vì nếu không phả? là anh ta gây án như tự thú thì lờ? kha? sẽ có mâu thuẫn".

Nhóm PV