Vì sao "Trick or Treat" hay được nói trong dịp lễ Halloween?

Lễ hội Halloween vào ngày cuối cùng của tháng Mười dương lịch. Đây là một lễ hội bắt đầu vào buổi chiều tối ngày 31/10 cho tới 12h đêm. Những cuộc hội hè vui chơi trong ngày Halloween thường xoay quanh các đề tài như chuyện may rủi trên đời, các chuyện kể về ma quỷ và phù thủy...

"Trick or Treat" (Cho kẹo hay bị ghẹo) là một trò rất được yêu thích của trẻ em trong dịp Halloween, đặc biệt là tại Mỹ và một số quốc gia châu Âu.

Trong dịp lễ Halloween, các em nhỏ và thiếu niên, thanh niên hóa trang với áo quần và mặt nạ hình ma quỷ, rồi cầm lồng đèn đi từ nhà này sang nhà khác trong xóm, gõ cửa và nói "Trick or treat".

Trick trong tiếng Anh nghĩa là đánh lừa, chỉ trò đùa nghịch ngợm trong ngày Halloween. Treat là tiếp đãi, đối xử tử tế, trong trường hợp này chỉ bánh kẹo. Câu nói này mang hàm ý: "Nếu không muốn bị chơi xấu thì hãy đãi chúng tôi món gì đi". Thông thường, chủ nhà thường vui vẻ cho lũ trẻ rất nhiều kẹo, bánh trái để đi... dọa nhà tiếp theo.

Phong tục "Cho kẹo hay bị ghẹo" bắt đầu phổ biến tại Mỹ từ cuối những năm 1950. Các gia đình thường trang trí lối vào nhà riêng bằng bí ngô và hình nộm. Kẹo được để trong chậu trước cửa nhà hoặc được chủ nhà trao trực tiếp cho các em nhỏ.

Người Mỹ quan niệm rằng những đứa trẻ trong trang phục Halloween đang đóng vai những linh hồn đã khuất. Vì thế mà cho kẹo trong lễ Halloween cũng là cách để chia sẻ thức ăn với các linh hồn này.

Tuy nhiên, tại sao lại là "Trick or Treat", chứ không phải bất kỳ câu nói nào khác? Ý nghĩa thực sự phía sau nó là gì? Theo Dictionary, nguồn gốc của câu nói này có từ thời trung cổ, nhưng nó không phải là một tập tục dành cho trẻ em như hiện nay.

Thời trung cổ, những người nghèo sẽ đi khất thực để nhận bánh trái vào ngày 31/10. Đáp lại, họ sẽ cầu nguyện cho các linh hồn đã chết trong ngày All Souls' Day rơi vào 2/11 (Ngày của các linh hồn).

Trò Trick or Treat ngày nay là một biến thể từ tập tục xa xưa. Lễ hội Halloween đến Mỹ nhờ những người di cư đầu tiên, đa số từ Scotland, Ireland.

Theo Mental Floss, Halloween thực chất là một lễ hội của người Celtic cổ đại, đánh dấu sự chuyển đổi sang năm mới, kết thúc vụ mùa, bắt đầu mùa đông. Người Celtic tin rằng trong thời gian ngắn này (từ ngày 31/10 đến 2/11 - theo dương lịch), các linh hồn thiện và ác sẽ trở về trần thế. Để khiến các linh hồn xấu nhầm lẫn, người dân sẽ mặc các bộ quần áo, hóa trang giống ma quỷ để không bị hại.

Nhà nghiên cứu về lịch sử Halloween Lisa Norton thì cho rằng, Trick or Treat không bắt nguồn từ tập tục của người Anh. Nó được hình thành từ thói quen hiện đại hơn, khi nhiều người Mỹ không để tâm đến vấn đề tâm linh.

Tập tục này cũng có thể bắt nguồn từ cộng đồng người Mỹ gốc Đức. Trẻ em mặc trang phục hóa trang và đến nhà hàng xóm để xem người lớn có thể đoán đúng được danh tính của chúng hay không. Nếu người được hỏi đoán sai, lũ trẻ sẽ được nhận bánh kẹo, các món ăn...

Theo truyền thống, khi trẻ em gõ cửa xin kẹo, nếu chủ nhà không tiếp đãi, các em thường nghịch ngợm và chọc phá gia chủ. Tuy nhiên, truyền thống này đã dần thay đổi theo thời gian. Giờ đây, gia đình nào muốn cho kẹo các em thường có biển thông báo trước và gia đình nào không tham gia cho kẹo, cũng không phải lo lắng các em tới quấy phá như trước kia.

Linh Chi (T/h)