Theo quan niệm truyền thống, “Đoan” có nghĩa là bắt đầu, còn “Ngọ” là thời điểm giữa trưa - lúc mặt trời lên cao nhất, thể hiện sự thịnh vượng của khí dương trong tự nhiên.
Tết Đoan Ngọ không chỉ là ngày lễ truyền thống của người Việt mà còn được tổ chức tại nhiều quốc gia Đông Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc...
Tết Đoan Ngọ còn được gọi là “ngày diệt sâu bọ”, thể hiện tín ngưỡng dân gian trong việc thanh lọc cơ thể và bảo vệ sức khỏe trước những tác nhân gây hại. Ảnh minh họa.
Tại Việt Nam, ngày lễ này thường rơi vào giai đoạn nắng nóng gay gắt, sâu bọ phát triển mạnh. Vì vậy, Tết Đoan Ngọ còn được gọi là “ngày diệt sâu bọ”, thể hiện tín ngưỡng dân gian trong việc thanh lọc cơ thể và bảo vệ sức khỏe trước những tác nhân gây hại.
Tùy vào vùng miền khác nhau mà mâm lễ cúng Tết Đoan Ngọ cũng khác nhau. Tuy nhiên, mâm lễ cơ bản thường có cơm rượu nếp cái, đĩa hoa quả, bánh ú nước tro, 3 cốc nước, hương trầm, đèn, nến, hoa... Sau khi bày biện lễ vật trên bàn thờ, gia chủ tiến hành dâng lễ và đọc văn khấn.
Dưới đây là bài văn khấn cổ truyền chuẩn nhất theo sách Văn khấn cổ truyền Việt Nam – Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ chư vị tôn thần.
Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị tôn thần.
Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ khảo, Tổ tỷ).
Tín chủ chúng con là:...
Ngụ tại:...
Tùy vào vùng miền khác nhau mà mâm lễ cúng Tết Đoan Ngọ cũng khác nhau. Ảnh minh họa.
Hôm nay là ngày Đoan Ngọ, chúng con sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, hoa, trà, quả dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành Hoàng, chư vị đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần, cúi xin các Ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại họ... cúi xin các vị thương xót con cháu chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị tiền chủ, hậu chủ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an, bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng bình an, thịnh vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
(Tổng hợp)