Trung Quốc răn đe biểu tình ở Hong Kong

Cuộc biểu tình xuất phát từ việc người dân Hong Kong yêu cầu chính quyền đặc khu hành chính tổ chức cuộc bầu cử năm 2017 theo hình thức dân chủ. Bên cạnh đó, một cuộc trưng cầu ý dân không chính thức về quy chế bầu cử mới dự kiến sẽ diễn ra vào các ngày 20-22/6 tới.

Những hành động trên đã khiến Trung Quốc lo ngại và đã có phản ứng răn đe khá mạnh mẽ.

Cuối tuần vừa qua, ông Chu Nam - cựu giám đốc chi nhánh Tân Hoa Xã tại Hong Kong - đã lên tiếng cảnh báo phong trào biểu tình này là bất hợp pháp, có động cơ chống Trung Quốc và lật đổ chính quyền hiện tại. Ông Chu Nam cảnh báo nếu biểu tình diễn ra, Trung Quốc sẽ có những biện pháp vũ lực răn đe cần thiết để kiểm soát tình hình.

Trước phản ứng khá rắn của Trung Quốc, những người đứng đầu tổ chức biểu tình Occupy Central (chiếm lĩnh trung tâm) đã lên tiếng khẳng định họ sẽ không lùi bước, mặc cho Bắc Kinh đe dọa. Hơn nữa, đây không phải là cuộc biểu tình lật đổ chính quyền mà là người dân đang yêu cầu chính quyền hành động vì quyền lợi của họ.

Các nhà lãnh đạo của Hong Kong tuy không phản ứng mạnh mẽ nhưng cũng đã lên tiếng cảnh báo. Thư ký Tư Pháp Yuen Kwok-keung cho biết cảnh sát Hong Kong đủ khả năng để ứng phó và xử lý bất kỳ hành động nào vi phạm pháp luật Hong Kong. Bà Yuen đề nghị những người dân tính chuyện biểu tình nên cân nhắc lại hành động của mình.

Tiếp cảnh báo răn đe, ngày 10/6, Cơ quan Thông tin của Quốc vụ viện Trung Quốc cũng ban hành sách trắng để định nghĩa lại khái niệm “một nước, hai chế độ”, liên quan đến Đặc khu hành chính Hong Kong. Khái niệm này xuất hiện trên tất cả các tờ báo lớn của Trung Quốc như China Daily, Global Daily, People’s Daily và South China Morning’s Post của Hong Kong.

Sách trắng nhấn mạnh mặc dù Hong Kong có quyền tự chủ nhưng vẫn phải chịu sự kiểm soát của Trung Quốc. Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân có quyền giải thích luật theo bộ luật cơ bản (Basics Laws) và sửa đổi những quy chế lựa chọn ứng viên tham gia bầu cử cũng như của Hội đồng lập pháp. Nói cách khác, Trung Quốc có quyền quyết định cách thức tiến hành bầu cử năm 2017 tại Hong Kong.

Điều đáng nói là sách trắng cho biết nguyên tắc “một nước, hai chế độ” là để Đặc khu hành chính Hong Kong duy trì ổn định và phát triển, nhưng trên hết vẫn là chủ quyền, an ninh và lợi ích quốc gia của Trung Quốc. Như vậy, điều này có nghĩa là quyền tự quyết của Hong Kong sẽ phải chịu sự kiểm soát của Trung Quốc.