Trẻ em dưới 16 tuổi phạm tội thì phải xử lý như thế nào?

Tuổi chịu trách nhiệm hình sự

Báo Thanh niên dẫn lời luật sư Hà Công Tâm, Đoàn luật sư TP.Hà Nội, viện dẫn quy định tại luật Trẻ em năm 2016, cho hay: Trẻ em là người dưới 16 tuổi. Đây là đối tượng yếu thế, đang trong quá trình hình thành, hoàn thiện nhận thức cũng như tâm sinh lý.

Do đó, bảo vệ trẻ em luôn được đề cao trong các quy định pháp luật, trong đó có pháp luật hình sự; việc bắt, giam giữ, phạt tù trẻ em chỉ thực hiện khi đã bất đắc dĩ, là giải pháp cuối cùng sau khi đã cân nhắc cẩn trọng các biện pháp tư pháp khác.

Theo bộ luật Hình sự năm 2015, người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm; người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng (khung hình phạt cao nhất 7 - 15 năm tù) hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng (khung hình phạt trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình); người chưa đủ 14 tuổi không phải chịu trách nhiệm hình sự do hành vi của mình gây ra.

Luật sư Tâm phân tích tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự được xác định dựa vào sự phát triển tâm sinh lý, nhận thức của con người. Người đủ 16 tuổi về cơ bản đã hình thành ổn định về mặt nhận thức và tâm sinh lý. Ngược lại, người chưa đủ 14 tuổi có trí tuệ chưa phát triển đầy đủ nên chưa nhận thức được tính nguy hiểm của hành vi đối với xã hội, chưa đủ khả năng tự chủ khi hành động.

Riêng người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi được coi là người chưa có năng lực trách nhiệm hình sự đầy đủ, do vậy chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về một số tội phạm nhất định. Việc xác định độ tuổi của người phạm tội phải chính xác đến tận ngày sinh, trường hợp chỉ biết tháng sinh thì lấy ngày cuối cùng của tháng, nếu chỉ biết năm sinh thì lấy ngày cuối cùng của năm.

Việc xử lý trẻ em dưới 16 tuổi phạm tội là một vấn đề phức tạp, đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng giữa việc bảo vệ quyền lợi của trẻ em và duy trì trật tự xã hội. Ảnh minh họa 

Người phạm tội dưới 16 tuổi bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với những tội nào?

Căn cứ khoản 2 Điều 12 Bộ luật hình sự 2015 thì người phạm tội dưới 16 tuổi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự ở các tội sau đây

(1) Tội giết người

(2) Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác

(3) Tội hiếp dâm

(4) Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi

(5) Tội cưỡng dâm

(6) Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi

(7) Tội mua bán người

(8) Tội mua bán người dưới 16 tuổi

(9) Tội mua bán người dưới 16 tuổi

(10) Tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản

(11) Tội cưỡng đoạt tài sản

(12) Tội cướp giật tài sản

(13) Tội trộm cắp tài sản

(14) Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản

(15) Tội sản xuất trái phép chất ma túy

(16) Tội tàng trữ trái phép chất ma túy

(17) Tội vận chuyển trái phép chất ma túy

(18) Tội mua bán trái phép chất ma túy

(19) Tội chiếm đoạt chất ma túy

(20) Tội tổ chức đua xe trái phép

(21) Tội đua xe trái phép

(22) Tội phát tán chương trình tin học gây hại cho hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử

(23) Tội cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử

(24) Tội xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác

(25) Tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản

(26) Tội khủng bố

(27) Tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia

(28) Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân sự