Trận mưa 8 giờ bằng cả một năm
Hãng tin Reuters đưa tin, theo số liệu mới nhất, số nạn nhân thiệt mạng vì lũ quét tàn khốc ở miền đông Tây Ban Nha đã tăng lên 158 người, trong khi các đội cứu hộ vẫn đang tìm kiếm những người mất tích.
Đây được xem là trận lũ lụt tồi tệ nhất của Tây Ban Nha trong lịch sử hiện đại và là thảm họa thiên tai nặng nề nhất châu Âu trong hơn 5 thập kỷ qua.
Ngày 28/10 vừa qua, lượng mưa tương đương của một năm đã trút xuống một số khu vực của Valencia.
Lũ lụt tàn phá cơ sở hạ tầng thành phố Valencia, cuốn trôi cầu, đường và đường ray xe lửa, đồng thời nhấn chìm đất nông nghiệp ở một khu vực trồng các loại cây có múi chính tại Tây Ban Nha.
Khi nước rút bớt, bùn đất phủ kín nhiều khu vực. Ảnh: Reuters
Theo Bộ trưởng Giao thông vận tải Oscar Puente, khoảng 80 km đường ở khu vực phía Đông đã bị hư hỏng nghiêm trọng hoặc không thể đi qua. Nhiều tuyến đường bị chặn bởi những chiếc ô tô bị bỏ lại. Theo quan chức này, sẽ mất 2-3 tuần để thể thiết lập lại kết nối tàu cao tốc giữa Valencia và thủ đô Madrid.
Tại thị trấn Utiel cách đất liền khoảng 85 km, sông Magro đã vỡ bờ, khiến nước tràn vào các ngôi nhà chủ yếu là một tầng, với mực nước lên tới 3m. Thị trưởng Utiel, Ricardo Gabaldon xác nhận ít nhất 6 người đã thiệt mạng tại đây, hầu hết là người già hoặc người khuyết tật do không thể trèo lên nơi an toàn.
Khi đến thăm một trung tâm điều phối cứu hộ gần thành phố Valencia, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez đã kêu gọi người dân ở nhà do nguy cơ vẫn còn giông bão. "Điều quan trọng nhất lúc này là bảo vệ an toàn cho nhiều người nhất có thể", ông Sanchez nhấn mạnh.
Ám ảnh kinh hoàng
Đêm 29/10, khi những trận lũ quét tàn khốc chưa từng thấy trong nhiều thập kỷ tấn công miền Đông Tây Ban Nha, ông Diego Hernandez đang lái xe ngang qua thành phố Valencia trên đường tới đám tang của mẹ.
Thời điểm đó, ông Hernandez cùng vợ đang ngồi trong ôtô, một dòng nước bùn bắt đầu xuất hiện dưới bánh xe. Chẳng mấy chốc, nó cao gần một mét và gần đến đỉnh ghế của họ. Chỉ trong vài giây, một chiếc xe khác đè lên trên xe của vợ chồng ông Hernandez.
Cặp đôi đã nhanh chóng thoát khỏi xe, nhanh trí bám vào một cái cây, chèo sang thùng rác, bánh xe, ghế sofa và ghế bành trôi qua trong dòng nước lũ dữ dội. "Cảnh tượng giống như một ngày tận thế", ông chia sẻ.
Cảnh tượng tại một con phố sau trận lũ lụt ở Aldaya, Valencia của Tây Ban Nha hôm 30/10. Ảnh: Reuters
Tương tự, ông Toni Zamorano, 59 tuổi cũng gặp nạn khi đang lái xe về nhà đêm 30/10, ôtô bị nước tràn vào. Ông đẩy cửa xe và nhảy xuống nước. Chỉ trong vòng vài phút, ông thấy xe của mình đã bị nước bao phủ hoàn toàn và trôi đi.
"Tôi bắt đầu bơi, đi bộ, rồi bơi", ông Zamorano kể lại. Ông loay hoay một mình giữa đoạn đường cao tốc ngập nước, nước dâng cao đến ngực, trong khi ghế sofa, máy tính và ôtô trôi nổi xung quanh.
""Thành thật mà nói, tôi đã nghĩ rằng mọi chuyện kết thúc rồi", ông trải lòng. "Toàn bộ thị trấn của tôi hẳn đã bị tàn phá và tôi không biết nhà mình sẽ ra sao".
Cư dân La Torre, ở ngoại ô thành phố Valencia, cũng cảm thấy bàng hoàng trước những gì diễn ra trước mắt mình. “Khu phố đã tan hoang, tất cả xe ôtô đè lên nhau. Mọi thứ đều đổ nát hoàn toàn và phải vứt bỏ, không sử dụng được nữa. Bùn sâu gần 30 cm”, một người dân chia sẻ.
Không nhận được cảnh báo trước đó
Tại thành phố Paiporta, Thị trưởng Maribel Albalat cho biết, nhiều cư dân tại đây không được cảnh báo trước về sự nguy hiểm của lũ lụt. Theo bà Maribel Albalat, riêng ở Paiporta, đã có ít nhất 62 người thiệt mạng.
"Chúng tôi phát hiện rất nhiều người già mắc kẹt trong nhà và trong xe hơi. Trận lũ là một cái bẫy chết người", bà Albalat nói.
Nước lũ khiến xe cộ xếp chồng lên nhau ngổn ngang. Ảnh: Reuters
Tại Godelleta, cách Valencia 37km. ông Antonio Molina, 52 tuổi, kể lại cách ông may mắn sống sót nhờ bám chặt vào cột mái hiên nhà hàng xóm khi nước lũ dâng lên ngập tới cổ.
Ngôi nhà của của ông Molina đã phải hứng chịu 2 trận lụt lớn vào năm 2018 và 2020. Theo ông, nguyên nhân gây ra ngập lụt là do chính quyền địa phương khi cho phép xây dựng những tòa chung cư tại những nơi sụt lún khiến nước lũ dễ dàng tích tụ và dâng cao nhanh.
"Chúng tôi hề muốn bám trụ. Ngay khi có vài hạt mưa chúng tôi đã phải kiểm tra ngay điện thoại để xem có nhận được cảnh báo không nhưng không thấy", ông Monila nói trong nước mắt.
Các chính trị gia đối lập đã lên tiếng chỉ trích Chính phủ cảnh báo và triển khai lực lượng tìm kiếm cứu hộ quá chậm.
Đáp lại Bộ Nội vụ nêu rõ, giới chức địa phương phải có trách nhiệm thực thi các biện pháp bảo vệ dân sự.
Thời tiết khắc nghiệt hơn do biến đổi khí hậu
Những trận mưa dữ dội nối sau một đợt hạn hán khắc nghiệt tại Tây Ban Nha. Năm 2023, chính phủ từng phê duyệt một kế hoạch chưa từng có trị giá 2,2 tỷ euro để hỗ trợ nông dân và người tiêu dùng đối phó với tình trạng thiếu mưa dai dẳng. Nhiều báo cáo cho thấy khí hậu khả năng cao ngày càng tồi tệ và khó lường hơn trong tương lai.
“Tây Ban Nha là một quốc gia đã quá quen với hạn hán, nhưng rõ ràng do hậu quả từ biến đổi khí hậu, chúng ta đang chứng kiến những sự kiện và hiện tượng thời tiết thường xuyên và khắc nghiệt hơn nhiều”, Bộ trưởng Môi trường Tây Ban Nha Teresa Ribera cho biết.
Ô tô bị cuốn trôi chồng lên nhau trên phố sau lũ quét tại Valencia, Tây Ban Nha ngày 30/10/2024. Ảnh: THX
Các chuyên gia cảnh báo những trận mưa như trút nước, theo sau là lũ lụt, chính là bằng chứng cho thấy tình trạng khẩn cấp về khí hậu. “Rõ ràng những trận mưa xối xả này đã khắc nghiệt hơn do biến đổi khí hậu”, tiến sĩ Friederike Otto - người đứng đầu bộ phận phân tích thời tiết thế giới tại Trung tâm Chính sách Môi trường, Đại học Hoàng gia London - phân tích.
“Khi nhiệt độ Trái Đất tăng thêm một chút do nhiên liệu hóa thạch, không khí có khả năng giữ được nhiều hơi ẩm hơn, dẫn đến lượng mưa lớn hơn. Những trận lũ nghiêm trọng là lời nhắc nhở về mức độ nguy hiểm của biến đổi khí hậu, dù nhiệt độ trung bình toàn cầu mới chỉ tăng khoảng 1,3°C. Tuần trước, Liên Hợp Quốc cảnh báo với tốc độ hiện nay, chúng ta đang trên đà đạt mức tăng nhiệt lên tới 3,1°C vào cuối thế kỷ này”, ông Friederike Otto nói thêm.