Toàn cảnh vụ phế truất Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye

Hôm nay (10/3), Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc đã ra phán quyết cuối cùng về vụ bê bối chính trị, quyết định luận tội Tổng thống Park Geun-hye.

Quyết định này đánh dấu sự kiện lần đầu tiên một vị Tổng thống của Hàn Quốc bị lật đổ vì vụ bê bối tham nhũng, lạm dụng chức quyền lan rộng trong thời gian qua.

Bà Park Geun-hye đã bị Quốc hội bãi nhiệm vào tháng 12/2016. Sau 92 ngày, bà chính thức bị phế truất, đánh dấu sự kết thúc của cuộc khủng hoảng 1.475 ngày tại văn phòng.

Sau đây là các mốc sự kiện chính khiến nữ Tổng thống trở thành nghi phạm hình sự:

26/7/2016: Kênh truyền hình cáp Chosun đưa tin rằng Văn phòng Tổng thống đã buộc các tập đoàn tài trợ gần 80 tỷ won cho Mir Foundation - một tổ chức phi lợi nhuận mới thành lập, nhằm mục đích quảng bá văn hoá Hàn Quốc. Báo cáo nói rằng An Chong-bum, cựu thư ký cao cấp của bà Park về hợp tác chính sách đã sử dụng quyền lực của mình trong việc gây quỹ.

20/9/2016: Báo Hankyoreh cho biết người bạn lâu năm của Park Geun-hye là Choi-Soon-sil đã thành lập và điều hành Mir Foundation cũng như một tổ chức phi lợi nhuận khác gọi là K-Sports. Tổ chức này cũng nhận được sự đóng góp từ các doanh nghiệp. Báo cáo nêu lên sự nghi ngờ về việc bà Choi đã sử dụng mối quan hệ của mình với bà Park để “tống tiền” các cơ sở kinh doanh. Văn phòng Tổng thống ngay lập tức bác bỏ cáo buộc.

19/10/2016: Chủ tịch Đại học Ewha từ chức, cáo buộc rằng trường đã phải đối xử đặc biệt với con gái của bà Choi Soon-sil là Chung Yoo-ra khi nhập học và xếp loại.

20/10/2016: Phụ tá thân cận của bà Choi là Ko Young Tae đã tiết lộ mối quan hệ gần gũi của bà Choi và bà Park. Người này nói rằng: "Sở thích của Choi Soon-sil là thay đổi bản thảo của Park Geun-hye".

24/10/2016: Kênh truyền hình cáp JTBC báo cáo rằng các bản thảo của bài diễn văn của Tổng thống đã được tìm thấy trong máy tính bảng của bà Choi. Báo cáo cho biết thêm rằng Choi Soon-sil cũng đã tiếp cận các tài liệu phân loại về an ninh quốc gia và các vấn đề đối ngoại. Sự cố này làm tăng sự nghi ngờ rằng bà Choi đã có ảnh hưởng quá mức lên bà Park và can thiệp vào công việc của nhà nước.

25/10/2016: Park Geun-hye, người ban đầu phủ nhận những cáo buộc xung quanh Choi Soon-sil đã lên tiếng xin lỗi công khai và thừa nhận mối quan hệ của mình với Choi. Bà Park nói rằng mình chỉ đơn thuần tìm kiếm lời khuyên từ người bạn lâu năm về bài phát biểu cũng như các vấn đề quan hệ công chúng.

27/10/2016: Đội điều tra điều tra đặc biệt về vụ bê bối được thành lập.

29/10/2016: Cuộc biểu tình phản đối Tổng thống đầu tiên được tổ chức ở trung tâm Seoul, kêu gọi bà Park từ chức.

30/10/2016: Choi Soon-sil trở về Hàn Quốc từ Châu Âu và bị bắt khẩn cấp tại Sân bay Quốc tế Incheon.

4/11/2016: Park Geun-hye đưa ra lời xin lỗi thứ hai, nhưng bác bỏ mọi sai trái trong vụ việc. Bà Park nói rằng mình sẽ chấp nhận điều tra của công tố viên. Tỷ lệ ủng hộ Tổng thống đã giảm xuống mức thấp kỷ lục 5%.

6/11/2016: Hai trợ lý của bà Park là An Chong-bum và Jeong Ho-seong bị bắt vì những cáo buộc bao gồm tống tiền, lạm quyền quyền lực, và làm rò rỉ thông tin mật cho Choi Soon-sil.

11/11/2016: Cảnh sát đã bắt giữ Cha Eun Taek - giám đốc công ty của cùng các quan chức cấp cao khác để điều tra những dự án sinh lợi.

12/11/2016: Hàng trăm ngàn người phản đối tham gia cuộc biểu tình ở trung tâm Seoul. kêu gọi điều tra Park Geun-hye.

20/11/201: Các công tố viên đã nhận định bà Park như một "kẻ đồng lõa" với bà Choi. Cơ quan điều tra nói rằng họ tin bà Park đã tham gia vào việc “tống tiền” các doanh nghiệp để họ phải đóng góp hàng tỷ won cho 2 quỹ của bà Choi. Đây là lần đầu tiên công tố chỉ định một Tổng thống đương nhiệm là "nghi phạm hình sự".

29/11/201: Dưới áp lực ngày càng tăng về việc từ chức, Park Geun-hye đã đưa ra lời xin lỗi công khai lần thứ ba, với đề xuất sẵn sàng từ chức nếu Quốc hội sắp xếp một sự chuyển giao quyền lực ổn định. Các nhà lập pháp phe đối lập chỉ trích lời đề nghị này như là một chiến thuật trì hoãn.

3/12/2016: Hơn 2 triệu người tham gia biểu tình phản đối trên toàn quốc. Đây là cuộc biểu tình phản đối lớn nhất trong lịch sử nước này. Cùng ngày, các nhà lập pháp phe đối lập cam kết sẽ bỏ phiếu luận tội bà Park vào ngày 9/12.

6/12/2016: Các nhà lập pháp tổ chức phiên điều trần với các lãnh đạo doanh nghiệp lớn nhất của đất nước về những cáo buộc hối lộ. Cơ quan điều tra cũng nhân cơ hội này tìm hiểu xem Văn phòng Tổng thống có tham gia vào việc buộc các tập đoàn phải quyên góp cho 2 quỹ của Choi Soon-sil hay không. Những người tham dự bao gồm các lãnh đạo của Samsung, Hyundai Motor, Lotte, và LG.

7/12/2016: Phiên điều trần của Quốc hội đưa ra các nhân chứng quan trọng và nghi can liên quan đến vụ bê bối này, bao gồm cả hai trợ lý của bà Choi là Cha Eun Taek, và cháu gái của Ko Young Tae. Tuy nhiên, bà Choi và con gái không tham dự.

9/12/2016: Quốc hội thông qua dự thảo luận tội Park Geun-hye và đệ trình lên Toà án Hiến pháp để xem xét. Thủ tướng Hwang Kyo-ahn tạm đảm nhiệm vai trò quyền Tổng thống cho đến khi có quyết định của tòa án.

16/12/2016: Tổng thống Park nộp lá thư lên tòa án, nói rằng: "Không có lý do rõ ràng để buộc tội".

3/1/2017: Phiên toà phúc thẩm đầu tiên của tòa được tổ chức, nhưng Tổng thống Park không xuất hiện.

31/1/2017: Sau 9 phiên điều trần, Chánh án Park Han-chul đã nghỉ hưu và thẩm phán Lee Jung-mi trở thành chủ tọa.

26/2/2017: Tổng thống Park, người không có mặt tại phiên điều trần trước đó khẳng định bà sẽ không tham dự buổi điều trần cuối cùng vào ngày 27/2.

28/2/2017: Các thẩm phán của Tòa án Hiến pháp bắt đầu thời gian thảo luận cuối cùng kéo dài trong 2 tuần.

6/3/2017: Công tố viên độc lập Park Young-soo cáo buộc Tổng thống và người bạn thân Choi Soon-sil tham gia vụ bê bối tham nhũng.

10/3/2017: Toà án Hiến pháp quyết định luận tội Tổng thống Park Geun-hye.

(Theo Korea Times)