Bức xúc vì heo nhốt ở khu lò giết mổ tập trung “bỗng” lăn ra chết không rõ nguyên do, hàng chục tiểu thương chợ Đông Phú (thị trấn Đông Phú, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam) phẫn nộ cho rằng khu giết mổ tập trung không đảm bảo yêu cầu, Trạm thú y thiếu trách nhiệm. Tuy nhiên, chủ khu giết mổ nhất mực khẳng định “chăm heo hơn chăm con”, cán bộ thú y cho rằng mình làm tròn trách nhiệm. Vậy đâu mới là sự thật ?
Đi tìm câu trả lời
Thông tin mới nhất PV báo Đời sống & Pháp luật nhận được, những ngày gần đây, các tiểu thương quầy thịt heo chợ Đông Phú liên tục “kêu cứu” các cấp chính quyền, đồng thời bày tỏ sự phẫn uất khi liên tiếp xảy ra tình trạng heo lăn đùng ra chết khi được nhốt tại khu giết mổ tập trung tại thị trấn Đông Phú.
Ngày 28/10, PV trực tiếp có mặt tại chợ Đông Phú để ghi nhận tình hình. Ngay lập tức khi biết sự xuất hiện tác nghiệp của PV, hàng chục tiểu thương buôn bán thịt heo nơi đây đồng loạt lên tiếng. Chị Hồ Thị H (35 tuổi, một tiểu thương) bày tỏ: “Lò mổ hoạt động chưa đến 1 năm mà riêng tôi đã có hơn 10 con heo bị chết trước khi đưa ra giết mổ. Đáng nói, nhà tôi chỉ nhốt qua một đêm tại lò mổ chứ mấy. Còn tính cả chợ thì có hơn 50 con heo của nhiều tiểu thương bị chết trước khi giết rồi”.
Phân trần với chúng tôi, các tiểu thương nơi đây cho hay: “Khi đưa heo vào là buổi chiều, heo còn sống, khỏe mạnh đã được thú y (Trạm thú y huyện Quế Sơn – PV) kiểm tra hết. Nhưng đến sáng mai lên mổ heo thì heo đã chết”.
Khi được hỏi về nguyên nhân khiến heo nhốt ở lò mổ tập trung lăn ra chết bí ẩn, các tiểu thương nơi đây bức xúc chỉ rõ: “Cái chúng tôi muốn nói ở đây là vấn đề nhốt heo ở lò mổ không đảm bảo, không an toàn, không vệ sinh, chứ không phải vấn đề ở con heo. Hoàn toàn không có chuyện heo Quảng Nam bị bệnh, bởi trước lúc vào khu nhốt nó rất khỏe mạnh”, chị H nói.
Tiểu thương bán thịt Hồ Thị H trao đổi với PV. |
Ngoài ra, các tiểu thương nơi đây còn lên tiếng “tố cáo” chủ cơ sở giết mổ tập trung tại thị trấn Đông Phú, không có ý thức chăm lo cho heo các tiểu thương. “Họ chỉ biết xây nên khu giết mổ rồi thu của chúng tôi mỗi con heo 37.000 đồng, còn hoàn toàn không lo lắng gì đến của cải chúng tôi. Ở chuống nhốt heo chuẩn bị giết mổ không có máng nước cho heo uống, không vệ sinh”, một tiểu thương nói.
Như vậy, sau buổi tiếp xúc với bà con tiểu thương bán thịt heo chợ Đông Phú, PV báo Đời sống & Pháp luật Online ghi nhận được phẫn uất liên quan đến heo của họ chết được cho là vì cơ sở nhốt heo tại lò giết mổ tập trung không đảm bảo vật chất, cũng như các chủ cơ sở khu giết mổ tập trung thiếu sự quan tâm đến heo của tiểu thương.
Để sự việc được khách quan, đảm bảo thông tin chính xác nhất đến bạn đọc, PV tiếp tục có buổi làm việc với ông Nguyễn Quang (55 tuổi, trú thị trấn Đông Phú, huyện Quế Sơn), là chủ cơ sở giết mổ tập trung trên địa bàn. Theo lời ông Quang, cơ sở này được ông cùng ông Nguyễn Minh Hùng (một người địa phương) thành lập nên. “Lò mổ tập trung tại thị trấn Đông Phú này và đưa vào sử dụng vào ngày 1/11/2014, với 100 con được mổ mỗi ngày, đến nay đã có 22 hộ dân thuộc 9 xã, thị trấn của huyện đã đăng ký giết mổ heo tại lò này”, ông Quang nói.
“Chú nói thật chứ nêu chú làm không tốt người ta phản ánh ngay, trên cả tỉnh Quảng Nam biết bao cơ sở họ về đây học tập, thăm quan, thậm chí còn nhờ chú lên thiết kê khu giết mổ tập trung dùm họ. Hay như các thương gia (chỉ các tiểu thương có đăng ký giết mổ heo tập trung tại đây –PV) họ họ yêu cầu, thay đổi cái gì chú vẫn đáp ứng mà. Ở đây chú chuẩn bị sẵn nước sôi, dụng cụ cho họ chỉ việc tới làm thịt. Giờ lại đi nói cơ sở của chú không đảm bảo”, ông Quang khẳng định.
Cũng theo ông này, thời gian vừa qua các tiểu thương đã nhiều lần kiện cáo cơ sở của ông đến tận huyện. Khi được PV hỏi: “Ông cho rằng cơ sở giết mổ tập trung của mình đảm bảo. Vậy tại sao các tiểu thương vẫn phản ánh heo của sau nhốt qua một đêm đã lăn ra chết”, thì ông Quang phân trần: “Chú nói thật ở đây quy định chỉ được nhốt heo không quá 2 đêm. Tức là làm thịt 2 con thì được nhốt 4 con, làm thịt 3 con thì được nhốt 6 con. Nhưng họ (chỉ các tiểu thương – PV) tha thiết xin nhốt thêm vì điều kiện chở heo khó khăn nên mình cũng du di cho họ nhốt 5, 7 ngày nên quãng thời gian lâu nên có thể dẫn đến việc heo chết. Thực tình chỉ có 3 hộ là hay phản ánh thôi, các hộ kia chỉ a dua theo. Họ làm vậy là muốn cơ sở này bị dẹp bỏ đi, họ được về nhà tự giết mổ. Ai mà không muốn đem về nhà, cứ đem về nhà giết mổ quá khỏe nên họ chống đối vậy thôi”.
Cũng theo lời ông Quang, ông tự mình bỏ tiền xây dựng cở sở giết mình này nên ông rất có trách nhiệm quan tâm theo dõi: “Đêm, khuya, trưa nắng gì chú cũng xuống đây để quan sát xem ông bảo vệ có cho heo uống nước không”.
Theo quan sát của chúng tôi, cơ sở giết mổ tập trung tại thị trấn Đông Phú này khá hiện đại, khu nhốt heo được bố trí theo từng ô cho mỗi hộ tiểu thương. Trong mỗi ô nhốt heo có sẵn một chiếc lốp ô tô cắt dọc được dùng để chứa nước cho heo uống. Phía trên mỗi ô sẵn ống dẫn nước phun trực tiếp vào ô chứa heo.
Có hay không chuyện: “Heo chết vẫn mổ bán”?
Ở một diễn biến khác liên quan đến câu chuyện trên, PV còn ghi nhận được một luồng thông tin đáng chú ý. Theo các tiểu thương trên, khi heo họ chết trước khi giết mổ dù không rõ nguyên nhân, nhưng Trạm thú y huyện Quế Sơn vẫn “dỗ dành” các tiểu thương bán heo chết. “Heo chết, chúng tôi bán không được, người tiêu dùng ai lỡ mua thì chúng tôi mang tội lừa dối. Nhưng bên thú y họ vẫn bảo chúng tôi mổ bán”, một tiểu thương nói.
Đồng thời, dư luận địa phương dậy sống khi một số nguồn tin trích dẫn lời ông Nguyễn Huệ, Trạm trưởng trạm thú y huyện Quế Sơn cho rằng: “Ăn heo chết có sao?”.
Trước vấn đề nhạy cảm trên, để có câu trả lời đầy đủ và khách quan, PV liên hệ với ông Nguyễn Huệ, Trạm trưởng Trạm thú y huyện Quế Sơn (tỉnh Quảng Nam), đơn vị trực tiếp quản lý, cấp dấu an toàn thực phẩm cho số thịt heo tại lò mổ tập trung Đông Phú.
Ông Huệ cho hay: “Điều đầu tiên là tôi rất mong muốn mọi sự phản ánh đều phải công tâm, khách quan và trung thực với thực tế. Vấn đề mà dư luận, hay các tiểu thương nói là phản ánh là chỉ một chiều từ các hộ tiểu thương tại các chợ Đông Phú”
Theo lời ông Huệ, số heo chết trước khi giết mổ như đã phản ánh của các hộ tiểu thương là hoàn toàn không đúng thực tế. Qua báo cáo cụ thể của cán bộ trực tiếp làm nhiệm vụ Kiểm soát giết mổ thì số lượng heo chết trước khi giết mổ tại cơ sở này từ trước đến nay là 10 con chứ không phải 50 con như trên. Gồm của các hộ: ông Giáp (xã Quế Châu): 01 con; ông Hoàng (xã Quế Minh): 01 con; ông Việt (xã Quế Phong): 01 con, ông Ba (xã Quế Thuận): 01 con; ông Công (xã Quế Thuận): 02 con; ông Bác (thị trấn Đồng Phú): 02 con; bà Sáu (xã Quế Phong): 01 con; bà Thanh (thị trấn Đồng Phú): 01 con.
Nói về chuyện các tiểu thương “tố cáo” cán bộ thú y “cho phép bán thịt heo chết. Ông Huệ bức xúc: “Không hề có sự khuyến khích, hay vận động gì cả mà cán bộ Thú y làm đúng theo quy định về kiểm soát giết mổ (Quyết định 87/2005/QĐ-BNN ngày 26/12/2005 của Bộ trưởng Bộ NN&PTNT). Quy trình kiểm soát giết mổ có nhiều khâu từ khi nhập heo vào lò và cho đến khi đóng dấu trên thân thịt và cho lưu thông ra thị trường. Ví dụ, đối với con heo của ông Bác chết ngày 27/10 vừa rồi thì chúng tôi xác định do nhiễm bệnh Suyển ghép với Tụ huyết trùng cấp tính nên đã buộc phải xử lý vệ sinh Thú y bằng cách luộc chín toàn bộ thịt trước khi cho tiêu thụ và tiêu hủy phần nội tạng. Tuy nhiên hộ ông Bác không chấp hành và chúng tôi đã buộc phải tiêu hủy (chôn) chứ không cho lưu thông”.
Ngoài ra, vị này còn cung cấp cho PV nhiều tài liệu khẳng định, Trạm thú y huyện luôn đồng hành, chia xẻ rủi ro và đã hỗ trợ một phần thiệt hại cho bà con có heo chết chứ không phải “bỏ mặc” như lời một số hộ tố cáo. “Như ông Ba (Quế Thuận): 600.000 đ; hộ ông Hoàng (Quế Minh): 600.000 đ và thực hiện miễn giảm phí giết mổ sau đó cho các hộ. Riêng đối với hộ ông Bác (mới bị ngày 27/10) thì chúng tôi đã thống nhất và đã hứa với gia đình ông là sẽ hỗ trợ: 1 triệu đ”, ông Huệ nói thêm.
Nói về chuyện phát ngôn: “Ăn heo chết có sao” của mình, ông Huệ trần tình: “Nội dung thông tin đó đã trích dẫn không đầy đủ nội dung câu trả lời của tôi. Ở đây tôi muốn nói là trong quá cán bộ thú y khi kiểm tra và đóng dấu trên thịt heo, cho xuất lò và lưu thông thì phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc làm của mình trước người tiêu dùng và pháp luật. Chính những tố cáo một chiều, cùng những ghi nhận không đầy đủ như trên khiến anh em trong trạm chúng tôi bị áp lực, rất khiến nhân dân hiểu lầm. Tôi xin khẳng định không có chuyện chúng tôi không bao cho phép bày bán heo chết không rõ nguồn gốc”.
HÒA KHÁNH