Sàn giao dịch trái phiếu sắp được vận hành hoạt động ra sao?

Tại hội nghị sơ kết công tác tài chính - ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm 2023 của Bộ Tài chính tổ chức ngày 13/7, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã đề nghị Bộ Tài chính khẩn trương vận hành sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp trong tháng 7/2023.

Sàn giao dịch trái phiếu sắp mở cửa được kỳ vọng thúc đẩy thanh khoản thị trường, trong bối cảnh ảm đạm hiện nay.

Báo Tiền Phong đưa tin, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) cho biết đã hoàn thành xây dựng hệ thống giao dịch trái phiếu riêng lẻ giai đoạn 1. Tháng 6 năm nay, hệ thống hoàn thành việc thử nghiệm với thành viên, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) và sẵn sàng mọi điều kiện kỹ thuật để vận hành chính thức.

Cũng theo HNX, hệ thống cho phép thành viên giao dịch kết nối và gửi lệnh, hỗ trợ lệnh thỏa thuận điện tử và thỏa thuận thông thường (báo cáo giao dịch). Đối với lệnh điện tử, thành viên có thể lựa chọn gửi lệnh chào đến một số thành viên nhất định hoặc gửi lệnh đến tất cả các thành viên của thị trường và chỉ các thành viên nhận được lệnh chào mới có thể xác nhận lệnh.

Hệ thống cho phép trao đổi thông tin giao dịch, thông tin lưu ký với hệ thống của VSD. Việc thanh toán thực hiện tức thời theo từng giao dịch, tương tự như trên thị trường phái sinh, hoặc vào cuối ngày giao dịch, theo lựa chọn của nhà đầu tư. Hệ thống cho phép tra cứu thông tin về sổ lệnh, thông tin về trái phiếu, thống kê giao dịch.

Để đảm bảo các chức năng hệ thống được vận hành chính xác, HNX đã tổ chức nhiều đợt kiểm thử. Kết quả kiểm thử với thành viên qua 2 đợt cho thấy hệ thống đã vận hành ổn định, đáp ứng được yêu cầu của thành viên trong việc nhập lệnh và tra cứu thông tin, đáp ứng yêu cầu của HNX trong việc quản lý, vận hành hệ thống, dữ liệu giao dịch đã được chuyển đầy đủ, chính xác sang VSD để thực hiện thanh toán. HNX cũng đã hoàn thành việc xây dựng tài liệu, hồ sơ và đã tổ chức 2 đợt đào tạo cấp chứng chỉ cho người sử dụng hệ thống.

Đại diện HNX cũng cho rằng, hệ thống giao dịch trái phiếu riêng lẻ góp phần thúc đẩy thanh khoản thị trường.

Báo Tin Tức dẫn lời ông Đinh Trọng Thịnh, hệ thống giao dịch trái phiếu phát hành riêng lẻ hoạt động là cần thiết và đáng ra phải thực hiện sớm hơn. Trái phiếu riêng lẻ phát hành cần có thị trường mua đi bán lại, việc này giúp những trái chủ không muốn nắm giữ lâu dài có thể bán trái phiếu cho người khác.

Như vậy, việc vận hành thị trường giao dịch trái phiếu phát hành riêng lẻ sẽ giúp trái phiếu lưu thông dễ dàng và định giá sát hơn. Từ đó, doanh nghiệp phát hành phải đề cao hơn giá trị, uy tín và chất lượng trái phiếu.

Người mua trái phiếu có thể chuyển đổi nhanh chóng, trái phiếu có sự linh hoạt, cơ động, đồng thời tính an toàn cũng được đảm bảo hơn.

Ông Thịnh cho rằng, thị trường giao dịch trái phiếu phát hành riêng lẻ được vận hành có tác động lâu dài tới thị trường, còn trước mắt chưa thể tạo ra đột biến về thanh khoản, đặc biệt là các trái phiếu đã phát hành trước đây thì rõ ràng tính an toàn chưa được đầy đủ và cần tiếp tục xử lý.

Đồng quan điểm trên, ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch công ty phân tích dữ liệu FiinGroup nhận định, trái phiếu khó kỳ vọng có thanh khoản cao như cổ phiếu, do đây là sản phẩm thu nhập cố định.

"Giống như nhiều thị trường trái phiếu khác trên thế giới, thanh khoản sẽ không cao và số lượng giao dịch không nhiều. Việc niêm yết chủ yếu giúp minh bạch hóa thông tin, giảm rủi ro như những vấn đề diễn ra thời gian qua.

Ngoài ra, thông tin giao dịch cũng được sử dụng làm cơ sở xác định giá trái phiếu; qua đó đảm bảo hoạt động báo cáo hiệu quả đầu tư một cách khách quan, tránh việc các quỹ trái phiếu hoặc nhà đầu tư báo cáo hiệu quả hoạt động không chính xác", báo Tiền Phong dẫn lời ông Thuân.

Vân Anh (T/h)