Trung Quốc, một quốc gia với lịch sử hàng nghìn năm, luôn khiến thế giới ngưỡng mộ bởi những di tích văn hóa mang đậm dấu ấn thời đại. Kể từ khi ngành khảo cổ học được thành lập cách đây 100 năm, các nhà khảo cổ Trung Quốc đã liên tục có những phát hiện chấn động về các di vật văn hóa trên khắp đất nước. Một trong những trường hợp tiêu biểu là phát hiện kho báu hơn 900 năm tuổi vào tháng 5 năm 2005.
Kho báu này được tìm thấy tại một khúc sông Dương Tử. Ảnh: Kknews.cc
Kho báu này được tìm thấy tại một khúc sông Dương Tử, đoạn chảy qua huyện Tung Dương, tỉnh An Huy (Trung Quốc). Vùng sông này nổi tiếng với dòng chảy xiết, rạn san hô dày đặc và hoạt động khai thác cát nhộn nhịp. Trong quá trình khai thác, một số công nhân trên tàu đã phát hiện những đồng tiền cổ rất lạ lẫn trong cát. Những đồng tiền này có màu xanh lục, một số nằm đơn lẻ, số khác được xâu thành chuỗi.
Nghi ngờ đây là di vật văn hóa, các công nhân đã ngay lập tức thông báo cho các chuyên gia khảo cổ đến thẩm định. Để thu thập những đồng tiền cổ này, 28 chiếc tàu đã được huy động.
Sau hơn một tháng khai quật, các nhà khảo cổ học Trung Quốc đã trục vớt thành công hơn 32.000 kg đồng xu cổ từ đáy một con sông. Trong đó, chiếc tàu lớn nhất chứa hơn 6.000 kg tiền xu, chiếc tàu nhỏ nhất cũng chứa hơn 500 kg.
Số đồng xu này được chôn dưới lớp trầm tích của đáy sông sâu hơn 20m. Sau khi làm sạch, các chuyên gia phát hiện ra rằng chúng đều là đồng xu Sùng Ninh Thông Bảo thời Bắc Tống (960-1127). Điều đáng nói là tình trạng của chúng vẫn rất tốt, bề mặt nhẵn, sạch sẽ, chữ khắc rõ nét, không có dấu hiệu bị ăn mòn. Các chuyên gia cho rằng có thể là do khi bị rơi xuống sông, chúng nhanh chóng bị cát chôn vùi, cộng với áp lực mạnh từ độ sâu 30 - 40m, trong điều kiện đặc biệt không có oxy nên sau hơn 900 năm vẫn không bị hư hại. Khi được vớt ra khỏi lòng sông, những đồng xu được xâu thành chuỗi đều được tách thành từng mảnh riêng lẻ.
Sau khi làm sạch, các chuyên gia phát hiện ra rằng chúng đều là đồng xu Sùng Ninh Thông Bảo thời Bắc Tống (960-1127). Ảnh: Kknews.cc
Các chuyên gia suy đoán rằng lô đồng xu Sùng Ninh Thông Bảo này chưa được lưu hành và được đúc tại một xưởng đúc tiền ở thành phố cổ Đồng An, cách Thục Châu 80 dặm về phía đông, vào năm Hy Ninh thứ 8, thời Bắc Tống (năm 1075 sau Công Nguyên). Sau khi số đồng xu này được xuất xưởng, chúng được vận chuyển bằng đường thủy đến các khu vực lân cận để phân phối và lưu thông. Tuy nhiên, một sự cố bất ngờ đã xảy ra khiến tàu vận chuyển số tiền xu này khi đi đến đoạn sông trên thì bị chìm.
Lần trục vớt này cũng là lần đầu tiên Trung Quốc trục vớt thành công một lượng lớn tiền đồng thời Bắc Tống cùng một lúc, có giá trị nghiên cứu rất cao. Đóng góp này vô cùng có ý nghĩa đối với cộng đồng khảo cổ Trung Quốc nói riêng và văn hóa - lịch sử Trung Quốc nói chung, góp phần lưu giữ và bảo tồn được giá trị của chứng tích văn hóa cổ xưa.