Bị sỏi thận nhưng không điều trị tại bệnh viện mà kiên trì về nhà uống thuốc Nam, cho rằng không độc hại, anh C. đã phải trả giá đắt.
TS.BS Lê Sĩ Trung - Bệnh viện Đa khoa Hà Nội (Nguyên trưởng khoa tiết niệu bệnh viện Việt Pháp) khẳng định: Bệnh sỏi thận, sỏi đường tiết niệu có thể điều trị được nếu phát hiện bệnh sớm. Tuy nhiên, bệnh diễn biến âm thầm, nhiều người không biết mình bị sỏi tiết niệu khiến bệnh biến chứng gây hậu quả nặng nề.
Lại có người dù biết mình bị sỏi tiết niệu nhưng vẫn chủ quan, tin lời mách bảo người quen, dùng thuốc Nam điều trị khiến bệnh trở nặng, hối hận cả đời.
Trường hợp anh Đ.T.C (32 tuổi) ở Hà Nội là một ví dụ. TS. Trung cho hay, bệnh nhân phát hiện sỏi thận từ 3 năm trước, khi đó kích thước các viên sỏi còn nhỏ, điều trị khá dễ nhưng anh C. lại mua thuốc Nam về tự điều trị. Cho rằng thuốc từ lá cây không độc hại kèm theo lời chia sẻ của người quen nên anh kiên trì uống và tin chắc sẽ khỏi bệnh.
Chỉ đến khi cơ thể mệt mỏi với những cơn đau quặn ngày một tăng, luôn sốt 38-39oC, người rét run anh mới chịu nhập viện Đa khoa Hà Nội. Sau làm xét nghiệm, chụp CT… bác sĩ phát hiện anh C. bị nhiễm trùng thận nặng, bạch cầu lên cao, sỏi niệu quản gây tắc, thận ứ mủ, nhu mô thận rất mỏng.
Kết quả chụp xạ hình thận cho thấy chức năng thận bên phải của anh C. chỉ còn 9,1%, buộc phải cắt bỏ thận, chi phí điều trị vô cùng tốn kém.
Dấu hiệu mắc bệnh sỏi tiết niệu
Sỏi tiết niệu là một trong những căn bệnh thường gặp điển hình ở độ tuổi từ 25 - 45 tuổi, đặc biệt là nam giới. Đa phần sỏi niệu quản đều sinh ra từ thận và có xu hướng di chuyển xuống niệu quản. Trong trường hợp sỏi to và bị tắc đột ngột ở đường niệu quản sẽ gây tình trạng tăng áp lực đột ngột lên niệu quản và khiến người bệnh gặp phải những cơn đau quặn thận vô cùng khó chịu.
Gây những cơn đau quặn thận điển hình khiến người bệnh vã mồ hôi. |
Những cơn đau sẽ bắt đầu từ vùng thắt lưng sau đó lan ra phía trước theo đường dưới sườn tại rốn và xuống tận cơ quan sinh dục ngoài. Kèm theo cảm giác đau tái mặt, vã mồ hôi, đứng ngồi không yên, người bệnh sẽ thấy buồn nôn, nôn hoặc đi tiểu ra máu.
Nếu không đi khám ngay để điều trị kịp thời, tình trạng bệnh sẽ phát triển nặng hơn. Người bệnh có thể gặp phải những biến chứng như bị giãn niệu quản, đài bể thận, tổn thương nhu mô thận. Qua thời gian, như mô của quả thận sẽ mỏng dần dẫn đến suy thận hoặc mất chức năng thận vĩnh viễn.
Biến chứng nhiễm trùng đường tiết niệu, phải cắt thận nếu không điều trị kịp thời. |
Việc nước tiểu bị ứ đọng quá lâu sẽ khiến cho vi trùng có môi trường phát triển dẫn đến tình trạng nhiễm trùng đường tiết niệu, ứ mủ thận vô cùng nguy hiểm.
“Tỷ lệ mắc sỏi tiết niệu trong số bệnh nhân đến thăm khám sàng lọc sỏi tiết niệu rất cao, chiếm tới 70%. Trong đó, bệnh nhân phải can thiệp mổ nội soi điều trị sỏi chiếm 50%. Tuy nhiên, không phải bệnh nhân nào cũng quyết định điều trị theo cách này, gây hại vô cùng lớn đến sức khỏe”, TS.BS Lê Sĩ Trung cho biết.
Nguyên nhân gây bệnh sỏi tiết niệu và cách phòng tránh
Bệnh sỏi tiết niệu thường xảy ra ở người thường uống quá ít nước làm nước tiểu bị cô đặc, tạo điều kiện cho sỏi kết tinh tại đường tiểu. Chế độ ăn uống không hợp lý, quá nhiều thức ăn giàu protein, natri, oxalat (rau muống), canxi (tôm, cua, sò, ốc)... Mặt khác, ở vùng miền núi, nơi thường có nguồn nước cứng chứa chất canxi, photphat không được đun sôi trước khi sử dụng khiến các chất này hòa tan trong nước uống. Những người lao động thường xuyên phải làm việc ngoài trời nắng gắt không bù đủ nước cũng làm cô đặc nước tiểu và dễ tạo thành sỏi tiết niệu.
Để phòng tránh bệnh, nên uống đủ nước, nhất là khi thời tiết quá nóng bức hoặc làm việc nặng trong môi trường có nhiệt độ cao; chế độ ăn hợp lý, tránh thức ăn quá nhiều canxi, protein, oxalat, purin, thức ăn mặn... Đặc biệt, bệnh rất dễ tái phát, bệnh nhân đã phẫu thuật, điều trị khỏi rồi vẫn phải chú ý chế độ ăn; không nén nhịn khi buồn đi tiểu, uống khoảng 2 lít nước/ngày (trường hợp có dấu hiệu tiểu buốt, tiểu dắt nên dùng sớm các loại nước lợi tiểu như râu ngô, mã đề...).
Người dân sống ở vùng núi, đá vôi nên đun sôi nước trước khi sử dụng.
TS.BS Lê Sĩ Trung điều trị sỏi tiết niệu cho bệnh nhân. |
Hiện nay, bệnh nhân điều trị sỏi tiết niệu có thể lựa chọn các phương pháp điều trị kỹ thuật cao ít xâm lấn, không gây đau, gây sẹo như: Phương pháp tán sỏi qua nội soi niệu quản, mổ nội soi lấy sỏi, tán sỏi qua da. Tất cả các phương pháp trên đều được chứng nhận là hữu hiệu và an toàn cao.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia, dù không có những biểu hiện bất thường, chúng ra vẫn cần khám sức khỏe định kỳ (khám và sàng lọc sỏi) để phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ gây bệnh, điều trị kịp thời tránh các biến chứng. Đặc biệt, với những người đã từng điều trị sỏi tiết niệu cũng không nên chủ quan, thường xuyên tái khám 6 tháng/lần để đảm bảo sức khoẻ.
Minh Khôi