Phó Thủ tướng nói gì về việc thủy điện xả lũ "bất thình lình"?

Bên lề ph?ên họp Quốc hộ? sáng 21/11, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hả? đã có cuộc trao đổ? vớ? báo chí về v?ệc thông t?n các thủy đ?ện xả lũ gây th?ệt hạ? đến ngườ? dân.

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hả?. (Ảnh: Tuổ? trẻ) 

- Vừa qua, dư luận cho rằng, ngườ? dân ở m?ền Trung – Tây nguyên bị th?ệt hạ? lớn là do yếu tố thủy đ?ện xả lũ “bất thình lình”, Phó Thủ tướng đánh g?á thế nào về v?ệc này?

Thứ nhất, cơn bão số 15 mưa rất lớn, ảnh hưởng các tỉnh từ Huế đến Phú Yên. Một số con sông vượt lũ lịch sử, cùng tr?ều cường, làm cho mức ngập cao hơn. Mọ? kh? mưa thì ngập ở hạ du trước sau đó ngập dần lên, nhưng lần này do mưa lớn, lạ? ngập tập trung ở m?ền nú? trước, sau đó nó mớ? bắt đầu mưa xuống hạ du, lên lạ? chồng thêm nước ở vùng hạ du.

Đặc b?ệt, đêm 15-16/11, lượng nước về lớn làm khó khăn cho công tác sơ tán. Các phương t?ện cứu hộ, cứu nạn, quân độ?… rất vất vả. Tuy vậy, th?ệt hạ? cũng rất đau xót kh? có tớ? 43 ngườ? chết, 4 ngườ? mất tích, 70 ngườ? bị thương, trên 40 căn nhà bị sập, hàng trăm nghìn căn nhà bị ngập, 400.000 g?a cầm chết, 30.000 g?a súc chết…

Về các hồ chứa ở m?ền Trung có số lượng lớn nhưng đều được k?ểm soát chặt và không có vỡ hồ. Các địa phương cũng nắm rõ quy trình, thông báo thờ? g?an hạ mức nước và thờ? g?an xả lũ cho ngườ? dân.

Kh? k?ểm tra thì các địa phương, Bộ Công thương, Bộ Nông ngh?ệp đều nắm vững được các lượng xả lũ của các hồ và cho đến nay chưa có một báo cáo nào nó? rằng có hồ nào xả sa? quy trình.- Về thông t?n thủy đ?ện An Khê – Kanak xả lũ gây th?ệt hạ? cho dân thì sao, thưa Phó Thủ tướng?

Về trường hợp của An Khê - Kanak thì tô? không đ?, nhưng nghe báo cáo thì thông báo của chủ hồ cho ngườ? dân đều có đầy đủ. Nhưng v?ệc này sẽ k?ểm tra lạ?. Hồ chứa chỉ có xây trên cao, như một quả bom, nếu quản lý không tốt thì chỉ cần một hồ chứa thủy lợ? nhỏ vỡ cũng đủ gây th?ệt hạ?.

V?ệc các hồ chứa xả lũ đúng quy trình và có tham g?a được cắt lũ là tốt, có va? trò của các địa phương. V?ệc xả lũ là chuyện bình thường nhưng nếu làm sa? quy trình đó thì phả? xử lý, k?ểm soát thật chặt. Chúng tô? cũng đã chỉ đạo các hồ làm sa? quy trình sẽ k?ểm tra và xử lý hết sức ngh?êm.

Bên cạnh đó, chúng ta cần phả? rút k?nh ngh?ệm về hệ thống quan trắc, cần phả? có số l?ệu dự báo chính xác, sa? số thấp nhất. Dự báo cần phả? tốt hơn để cắt lũ đúng đỉnh. T?ếp tục theo dõ? các quy trình hồ chứa để thấy những vấn đề bất hợp lý và đ?ều chỉnh.

Về thông t?n, phả? phát huy các hệ thống truyền t?n nhanh nhất đến ngườ? dân cũng cần phả? xem xét và thực h?ện.

- Tạ? sao thông t?n truyền đạt đến mọ? ngườ? như vậy nhưng số lượng ngườ? chết vẫn nh?ều?

Tô? đã yêu cầu các địa phương làm rõ v?ệc này. Họ nó? rằng kh? lũ về mạnh thì số ngườ? chết lạ? ít nhất, những vùng ngập sâu, ngập nặng thì lạ? không chết nh?ều bằng những vùng ngập ít hơn và lũ nhẹ. Không những thế, ngườ? chết sau lũ lạ? nh?ều hơn, tức lũ xuống rồ?, đang g?ảm rồ?, dân ra đ? làm đồng, nhặt con cá, con tôm, hay đ? g?úp đỡ nhau… đều rất đáng t?ếc.

Trong các danh sách ngườ? dân tử vong của Ban chỉ huy Tìm k?ếm cứu nạn và phòng chống lụt bão Trung ương đều có lý do, thờ? đ?ểm, tạ? sao chết…

- Đạ? b?ểu Quốc hộ? cho rằng ở m?ền Trung thủy đ?ện có mật độ rất dày và sự vận hành l?ên hồ chưa được đảm bảo mớ? dẫn đến tác động như vậy? Nếu công trình không hợp lý, chúng ta có đình chỉ hay không?

Qua k?ểm tra, các địa phương đánh g?á các thủy đ?ện đều vận hành đúng quy trình. Nếu không hợp lý, chỉ có gây hạ? mà không có gây lợ? thì tất nh?ên mình phả? đình chỉ.

Chúng ta cần phả? t?ếp tục rà soát, t?ếp tục xem và ban hành các quy trình l?ên hồ chứa. Thủ tướng cũng đã g?ao chúng ta phả? làm cả l?ên hồ chứa mùa lũ và l?ên hồ chứa mùa cạn.

- Qua k?ểm tra vừa rồ?, chúng ta có thể yêu cầu thủy đ?ện cần g?ảm sâu hơn nữa lưu lượng tích nước để tăng dung tích chống lũ hay không?

V?ệc này chúng ta phả? quan trắc, đánh g?á. Dù có hồ chứa có dung tích phòng lũ rất lớn và xả rất sâu nhưng nếu thông số dự báo không chính xác, vẫn không cắt được đỉnh lũ.

Vậy cần phả? dự báo lúc nào là đỉnh, thì bắt đầu tích để cho dung tích đó chứa được đỉnh ấy. Nhưng dự báo sa?, kh? vừa tích đầy thì lũ về một đỉnh t?ếp, lạ? to hơn đỉnh trước thì chắc chắn đ?ều hành sẽ không h?ệu quả.

- Các đạ? b?ểu quốc hộ? đề nghị cần phả? đ?ều tra v?ệc xả lũ thủy đ?ện gây hạ? cho dân, nếu sa? phạm thì cần phả? truy cứu trách nh?ệm hình sự?

Nếu địa phương phát h?ện ra, hoặc một Bộ phát h?ện ra v?ệc này làm sa? thì sẽ tổ chức đ?ều tra theo chức năng nh?ệm vụ, và cơ quan pháp luật sẽ làm kh? đủ yếu tố. Sa? thì phả? xử lý, gây th?ệt hạ? thì phả? đền bù th?ệt hạ?.

Theo VTC