"Phở Nam Định" trở thành Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Báo Lao Động đưa tin, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa ban hành Quyết định số 2326/QĐ-BVHTTDL về việc công bố Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với "Phở Nam Định".

Theo quyết định, "Phở Nam Định" được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thuộc loại hình tri thức dân gian.

"Phở Nam Định" trở thành Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Phở Nam Định đáp ứng đầy đủ các tiêu chí: có tính đại diện, thể hiện bản sắc cộng đồng, địa phương; phản ánh sự đa dạng văn hóa và sự sáng tạo của con người, được kế tục qua nhiều thế hệ; có khả năng phục hồi và tồn tại lâu dài; được cộng đồng đồng thuận, tự nguyện đề cử và cam kết bảo vệ.

Đây được xem là cơ sở bước đầu để Chính phủ đệ trình Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hoá của Liên hợp quốc (UNESCO) xem xét, ghi danh “Phở Nam Định” vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Từ đó, đề xuất các giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá phi vật thể “Phở Nam Định”; tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, quảng bá di sản văn hoá ẩm thực “Phở Nam Định”; tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với di sản; đồng thời nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cấp chính quyền, của các tổ chức hội, hiệp hội ẩm thực và cộng đồng trong việc gìn giữ, bảo vệ giá trị thương hiệu, sản phẩm ẩm thực đặc sắc của đất và người Nam Định.

Theo số liệu kiểm kê, hiện nay trên địa bàn tỉnh Nam Định, có khoảng gần 300 cửa hàng bán phở phân bố khắp 10 huyện, thành phố; trong đó Thành phố Nam Định và huyện Nam Trực là những địa phương có số lượng nhiều nhất. Tại những địa phương trên, có nhiều cửa hàng đã qua 2-3 thế hệ, có tuổi đời từ 30 - 50 năm. Bên cạnh đó, còn còn rất nhiều cửa hàng có tuổi đời từ 10 năm đến 20 năm, và nhiều cửa hàng được mở trong những năm gần đây. Những quán phở không chỉ được mở tại trung tâm thành phố, mà còn được mở tại các vùng lân cận, các địa phương trên toàn tỉnh Nam Định.

Trên cơ sở hình thành và phát triển của nghề nấu phở, tại Nam Định đã hình thành nhiều làng, nhiều dòng họ bán phở ở khắp các địa phương. Tiêu biểu như: làng Vân Cù, làng Giao Cù, làng Tây Lạc (xã Đồng Sơn, huyện Nam Trực), làng Thạch Bi, làng Phúc Thọ (xã Nam Thái, huyện Nam Trực).

Phở là món ăn phổ biến trong văn hóa ẩm thực Việt Nam. Ảnh minh họa

Về tên gọi, các cửa hàng phở Nam Định có tên gọi khá phong phú. Chúng thường có tên là phở Nam Định, phở gia truyền Nam Định, phở Vân Cù, phở Cồ, phở bò Nam Định, phở Giao Cù, phở Thành Nam. Ngoài ra, một số quán phở đặt theo tên của chủ quán hoặc người đầu tiên mở quán như: phở cụ Tặng, phở Mai, phở Xuyến… Một số ít khác đặt theo loại phở chế biến: phở tái, phở chín, phở sốt vang, phở áp chảo...

Thời gian qua, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nam Định cùng Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Nam Định, Hiệp hội Văn hóa Ẩm thực Việt Nam... đã phối hợp tổ chức nhiều chương trình, hoạt động nhằm tôn vinh, bảo tồn nghề phở truyền thống, thúc đẩy quảng bá văn hóa du lịch và khơi gợi tình yêu nghề phở tới thế hệ trẻ.

Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nam Định, địa phương đang xây dựng hồ sơ về nghề phở để trình UNESCO ghi danh, trong đó Nam Định đóng vai trò chính và phối hợp một số địa phương trên cả nước. Sau đó, chính quyền địa phương sẽ tiếp tục hỗ trợ tuyên truyền, quảng bá nghề phở; đồng thời xây dựng các chương trình cụ thể hơn để phát huy và lan tỏa nghề phở, theo VOV.