Nỗi đau ở “xóm tâm thần”

Xóm nú? Eo Sơn, xã Thanh Lâm (Thanh Chương, Nghệ An) lâu nay được b?ết đến bở? cá? nghèo, cá? đó?. Nay về xóm lạ? chứng k?ến thêm nh?ều mảnh đờ? éo le, bất hạnh. Lâu nay, ngườ? ta thường gọ? Eo Sơn bằng cá? tên đau thương hơn - “Xóm tâm thần”.

Đau lòng g?a cảnh xóm nú?

Ông Nguyễn Văn Sơn, Trưởng thôn Eo Sơn, thẳng thắn g?ã? bày: "G?ờ đ? ra cổng là gặp ngườ? đ?ên. Cá? xóm nhỏ tí tẹo mà ngườ? đ?ên khá nh?ều. Đấy! Cách đây có và? nhà, cũng có mấy trường hợp bị đ?ên. Cả làng a? cũng nơm nớp lo sợ....". Ông Sơn cho hay, cả xóm chỉ có 33 hộ trong đó có 12 hộ nghèo vớ? 3 trường hợp mắc bệnh tâm thần nặng, số lượng bị nhẹ thì nh?ều. Đấy là số còn sống, không tính ngườ? đã mất.

Nó? xong, ông Sơn sốt sắng dẫn chúng tô? đến từng nhà có ngườ? bị tâm thần để mục sở thị. G?a đình ông Trần Hưng Đào và bà Nguyễn Thị Tuất có đứa con tra? Trần Hưng Hà, đang khỏe mạnh, tự dưng phát bệnh, hát hò đập phá. Bao nh?êu năm, g?a đình đưa Hà đ? đ?ều trị khắp nơ? nhưng bệnh càng nặng hơn. Bà Tuất nhìn con mà nước mắt lưng tròng: "Như con ngườ? ta g?ờ đã có vợ, có con cả rồ?, thế mà nó lên cơn đập phá suốt ngày. Khổ thân!".

Bà Tuất và anh Hà

Nó? rồ?, bà Tuất đưa tay lên chỉ cho tô? xem từng vết sẹo ch? chít ở tay, chân do hậu quả từ con tra? để lạ?:  "Nh?ều hôm nó lên cơn, đánh tô? tú? bụ?. Nh?ều lần tô? đã ngất tạ? chỗ, may có hàng xóm cứu".

Cách nhà ông Đào và? bước chân là g?a đình anh Trần Hưng Huấn (SN 1974) và Phan Thị Vân (SN 1975). Anh Huấn vốn là thanh n?ên khỏe mạnh, cướ? vợ, s?nh con rồ? mà vẫn bị tâm thần. Chị Vân cho b?ết: "Anh ấy vừa đ? đ?ều trị ở Bệnh v?ện tâm thần Ngh? Phú (TP V?nh) về. G?ờ phả? uống thuốc l?ên tục chứ không hay lên cơn lắm. Mà mỗ? lần lên cơn, anh ấy đập phá rất dữ". Chúng tô? đang nó? chuyện, Huấn bật dậy. Chị Vân bảo, dù bệnh tình đã g?ảm bớt nhưng sự ngờ nghệch vẫn còn. Thấy chúng tô? g?ơ máy ảnh lên, Huấn kéo đứa con tra? lạ? ngồ? kế cạnh cùng làm dáng.

Nằm kề cạnh nhà anh Huấn là nhà bà Tỵ “đ?ên” và đứa con gá? út không bình thường. Theo ông Sơn: “Bà Tỵ năm nay 70 tuổ?. Cứ mỗ? lần lên cơn bà cở? hết áo quần, chạy tung tăng khắp nơ?. Đau lòng hơn, và? năm sau, đứa con gá? x?nh đẹp nhất nhì làng của bà tên là Trần Thị Hường cũng hóa đ?ên. G?ờ bệnh tình của bà Tỵ g?ảm bớt, nhưng đứa con gá? bệnh ngày một nặng, suốt ngày đập phá, chử? bớ? lung tung. Nhà có 2 mẹ con đ?ên dạ? cứ vất vưởng đầu đường, xó chợ. Mẹ con họ ở ngô? nhà x?êu vẹo, tồ? tàn, khổ lắm!", ông Sơn cám cảnh nó?.

Những nỗ? đa? xót xa...

G?a đình ông Trần Thanh X., cuộc sống bị đảo lộn bở? có 2 đứa con gá? x?nh xắn, học g?ỏ? đột nh?ên bị tâm thần không rõ nguyên nhân. Sau một thờ? g?an đ?ều trị, đứa đầu tên Trần Thị H, theo học trở lạ? Trường Đạ? học K?nh tế Quốc dân HN. Đứa thứ 2 được chữa trị kịp thờ? cũng bắt đầu quay lạ? học t?ếp đạ? học. Mặc dù vậy, năm nào ông X. cũng phả? thuốc thang trấn an sức khỏe cho con. ông X. cho b?ết: "Chúng đ? học thế chứ nh?ều lúc cũng phả? nhập v?ện. Con bệnh tật, học xa thương lắm. Nh?ều kh? vợ chồng phả? thay nhau ra Hà Nộ? cùng con, phòng kh? chúng lên cơn còn có ngườ? đưa đ?”.

Ngoà? những trường hợp đặc b?ệt ấy, trong làng còn rất nh?ều trường hợp khác như Lê Văn H. con ông Lê Đ., Thá? B.  con ông Thá? Q., Trần Thị Quy, con ông Trần Văn Mạnh...

Dân hoang mang

Vớ? những h?ện tượng như ở Eo Sơn, v?ệc ngườ? dân tìm cách lý g?ả? theo tâm l?nh kh? chưa có kết luận của các nhà khoa học là đ?ều dễ h?ểu. Một số ngườ? dân cho rằng: Làng Eo Sơn nằm trên ngọn nú? Con Rò. Trước ở nú? có 2 ngô? chùa rất th?êng, tên là chùa Anh và chùa Em. Do dân làng không b?ết bảo vệ, chùa dần b?ến mất vì sự khắc ngh?ệt của th?ên nh?ên và phá phách của con ngườ?. Chính từ đó, ngườ? dân làng Eo Sơn dần teo tóp, ngườ? khỏe đổ bệnh, trẻ nhỏ lớn lên mắc tr?ệu chứng tâm thần (?). Ông Nguyễn Văn Sơn, Trưởng thôn Eo Sơn lạ? g?ả? thích rằng: Làng này nằm ở hàm trên của rồng. Trước đây làng có 2 g?ếng nước, tượng trưng cho 2 mắt rồng, nhưng kh? làm đường, một g?ếng bị lấp. Từ đó nh?ều ngườ? cũng xuất h?ện tr?ệu chứng không bình thường (?).

Cụ Nguyễn Thị Khanh, một cao n?ên trong làng thì cho hay, vào những năm 66 - 67, vùng đất này g?ặc Mỹ hay nhòm ngó, bom thả dữ dộ?. Có thờ?, xảy ra ch?ến tranh ác l?ệt ở cầu Kho vùng này. Như năm ngoá? ấy, ngườ? ta còn phát h?ện một quả bom chưa nổ rất to. Vùng đất này chắc đang bị ô nh?ễm nguồn nước. Gần đây ông Trần Văn G?áp, Bí thư Ch? bộ thôn Eo Sơn phát h?ện ra rất nh?ều than đá trong lúc đào g?ếng. G?a đình phả? cho lấp g?ếng lạ?. Một số ngườ? dân cho rằng, ở nú? Con Rò có một mỏ sắt lộ th?ên, nh?ều mangan. Trước Pháp kha? thác nhưng trữ lượng còn tương đố? lớn nên dân sống ở đây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Nh?ều khả năng do ô nh?ễm nguồn nước. Ảnh m?nh họa: V?etbao

Nguyên nhân xảy ra bệnh tâm thần ở Eo Sơn chưa được xác định rõ. Thế nhưng, nh?ều t?n đồn, g?ả thuyết trá? ch?ều đang gây hoang mang cho ngườ? dân xóm nú?. Trước thực trạng như vậy, đ?ều cần th?ết là các nhà khoa học, các cơ quan chức năng sớm về nơ? đây để làm rõ nguyên nhân, trấn an cuộc sống cho ngườ? dân cho xóm nú? nghèo này.  

Hoàng Vững - Thanh Hoa