Những loại thực phẩm ăn nhiều dễ "nuôi" sỏi trong thận

Sỏi thận là khối cứng gồm khoáng chất và muối hình thành trong thận. Bệnh không chỉ gây đau mà còn có nguy cơ tái phát cao sau điều trị. Chế độ ăn uống kém là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh sỏi thận. Một số thực phẩm nên hạn chế để phòng bệnh, nhất là người đã từng bị sỏi canxi oxalat hoặc sỏi axit uric.

Nhiều oxalat

Oxalate và canxi có xu hướng liên kết với nhau trong ruột và được bài tiết ra khỏi cơ thể thông qua phân. Tuy nhiên, nếu cơ thể không hấp thụ đủ canxi thì lượng oxalate thừa trong ruột được ruột non hấp thụ, vận chuyển vào nước tiểu, tăng nguy cơ hình thành sỏi thận oxalate ở niệu quản.

Thực phẩm chứa oxalate không nên ăn quá nhiều bao gồm rau dền, củ cải đỏ, trắng, bắp cải brussels, các loại hạt và đậu, cà phê, rượu vang đỏ, trà đen, bia, chocolate, dưa ngâm chua, bột cacao, mì ống, bánh quy.

Các thực phẩm giàu canxi

Canxi dù rất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là cho xương khớp. Tuy nhiên, thừa canxi sẽ gây quá tải cho thận, làm tăng nguy cơ sỏi niệu quản, sỏi thận.

Ngoài thực phẩm, uống bổ sung canxi trong bữa ăn cũng có thể giúp làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Dù vậy, người bình thường không nên kiêng cữ quá mức những thực phẩm chứa canxi vì như thế sẽ gây ra mất cân bằng trong việc hấp thu canxi, gây ra loãng xương.

Đồ uống chế biến sẵn đóng chai

Các loại đồ uống bán sẵn trên thị trường đôi khi sẽ có thêm natri để tạo hương vị. Natri là chất không tốt cho thận, dễ tạo sỏi thận. Vì vậy, chúng ta không nên uống quá nhiều các loại đồ uống đóng chai để thay thế nước lọc. Bạn nên xác định hàm lượng dinh dưỡng của các loại đồ uống đóng chai trước khi mua.

Để đảm bảo sức khỏe, tránh nguy cơ tạo sỏi thận, bạn nên chú ý uống ít đồ uống chế biến sẵn, nên sử dụng nước lọc làm nguồn cung cấp nước chính.

Thực phẩm giàu natri (muối)

Thực phẩm giàu natri (muối) ăn nhiều không tốt cho cả người khỏe mạnh và người từng bị sỏi thận. Quá nhiều muối làm tăng bài tiết canxi vào nước tiểu - yếu tố chính gây hình thành sỏi canxi.

Thực phẩm chế biến sẵn, súp đóng hộp, đồ ăn nhanh nên hạn chế, thay vào đó ưu tiên các thực phẩm tươi và nấu ăn tại nhà. Tự nấu giúp kiểm soát lượng muối tiêu thụ, ưu tiên các loại thảo mộc, nước cốt chanh hoặc gia vị nhẹ để cải thiện khẩu vị.

Thực phẩm nhiều purin

Axit uric là sản phẩm phụ của quá trình chuyển hóa purin, một loại protein có trong nhiều thực phẩm khác nhau. Ăn quá nhiều món chứa nhiều purin có thể tăng nồng độ axit uric trong nước tiểu, gây kết tủa, sỏi thận. Tích tụ quá mức axit uric còn làm tổn thương cấu trúc lọc của thận, tăng nguy cơ kết tủa các chất trong nước tiểu.

Mỗi người cần hạn chế tiêu thụ thịt đỏ, sò điệp, mực, cá ngừ, tôm, gà, vịt, bia, rượu, gan, tim, não động vật, nấm hương, nấm đùi gà, nấm mỡ.

Protein động vật

Protein động vật như thịt đỏ, nội tạng động vật, hải sản có vỏ gây ra hai tác động. Nó khiến cơ thể sản xuất nhiều axit uric hơn đồng thời làm giảm citrate giúp ngăn ngừa sỏi thận và có thể ngăn ngừa sự phát triển của sỏi ở người đang mắc bệnh.

Đạm động vật cũng làm axit hóa nước tiểu, tăng nguy cơ hình thành sỏi. Để bổ sung đủ protein, bạn có thể thay thế bằng đậu Hà Lan khô, đậu lăng, đậu phộng và đậu phụ.

Thực phẩm giàu caffeine

Caffeine là chất kích thích hệ thần kinh được tìm thấy nhiều trong cà phê, trà, nước tăng lực và một số loại thuốc giảm đau phổ biến (panadol, paracetamol...).

Caffeine có thể thúc đẩy quá trình hình thành sỏi do tăng nồng độ canxi trong nước tiểu, tăng huyết áp, ảnh hưởng đến cơ chế điều chỉnh nước và các ion trong cơ thể. Điều này góp phần tạo điều kiện cho sỏi thận hình thành. Để giảm nguy cơ sỏi thận có thể giới hạn lượng caffeine tiêu thụ xuống dưới mức 400 mg mỗi ngày.

Rượu, bia

Đồ uống chứa nhiều purin, được cơ thể chuyển hóa thành axit uric. Nếu tiêu thụ rượu bia quá mức, trong thời gian dài, lượng axit uric trong nước tiểu sẽ tăng, thúc đẩy hình thành sỏi axit uric.

Rượu bia cũng làm thay đổi pH nước tiểu, tạo điều kiện thuận lợi hình thành sỏi thận từ các hợp chất khác như oxalate và phosphate. Lạm dụng rượu trong thời gian dài có thể gây tổn thương thận, làm giảm khả năng lọc và cân bằng các chất trong cơ thể.